JavaScript is required for this website to work.
post

Hellas of Rome?

Karl Drabbe13/6/2012Leestijd 2 minuten

Het heeft er de schijn van dat bepaalde organisaties, lichamen of systemen een bijzondere, haast onbedwingbare neiging hebben tot opdeling en opsplitsing, zeg maar tot schisma. Het woord klinkt niet slechts Grieks, maar het doet bovendien pijn aan de oren. Schisma doet zich bovendien graag voor in lichamen, die er niet alleen alle baat bij zouden hebben om één te blijven, maar die van deze eenheid bovendien hun handelsmerk maken.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Voorbeeld hiervan is natuurlijk het christendom. Wie kent het vers niet uit Mattheus (hfst. 18, vers 20) houdende dat ‘waar twee of drie in mijn naam (Jezus van Nazareth) verenigd zijn, ik in hun midden vertoef’. Het valt te vrezen dat het Jezus niet meteen zal meevallen om aanwezig te zijn, want zelfs – en niet in het minst – bij christenen wordt de eenheid voortdurend verstoord, gebroken zelfs door on-enigheid.

Vroeg exemplaar van zo’n on-enigheid is het conflict met Arius, gezaghebbende priester uit Alexandrië, derde eeuw na Christus. Nadenkend over het mysterie van de Drievuldigheid vraagt hij zich af hoe de Zoon nu gelijk kan zijn aan de Vader. Met alle theologische en politieke gevolgen va dien. Vanuit het machtige Alexandrië ettert het probleem tot de definitieve fistel in de elfde eeuw: diepe breuk tussen oostelijk en westelijk christendom. Met talrijke staatkundige gevolgen tot op deze dag.

Alexandrië was het Grieks sprekende en Grieks denkende zwaartepunt in de toenmalige Europese cultuur. Grieken discussiëren graag over fundamentele punten, distingeren nog liever. Plato en Aristoteles zijn archetypaal. Bij de huidige Grieken ontaardt dat discussiëren tot peuteren en poteren. Grieks getinte conclusie: hoe dieper het gedachtegoed, hoe meer aanleiding tot discussie.

Romeinen zijn anders: praktischer en pragmatischer. De bonte diversiteit aan proconsuls, provincies en statuten smelt bij hen samen onder de koepel van Romeins imperium. De wortels van diversiteit vergroeien tot sterke stam en macht.

Hoe zit het in en met ons geliefd vaderland? Gek, maar de Vlamingen denken Griekser. We liggen wakker over Vlaanderen, te behouden schat, maar we zijn zo verdeeld: federaler of confederaler, nationaler of nationalistischer, heftiger of zachter aangaande migranten. En zo voort. Tot het diaboliseren toe. Diabolos (vandaar diable en duivel) is trouwens ook een Grieks woord.
De Walen zijn Romeinser. Natuurlijk ook verdeeld (het duo Di Rupo-Reynders!), maar als puntje bij paaltje komt, kruipen en schuilen zij onder de koepel van de macht verstrekkende belgo-francofonie. Wij hebben felle torens in Vlaanderen, vaak tegen-strijdig, kathedraal tegen belfort. Zij hebben een koepel. We kunnen daar nog heel wat van leren.

Karl Drabbe is uitgever van ERTSBERG. Hij is historicus en wereldreiziger en werkt al sinds 1993 mee aan Doorbraak.

Commentaren en reacties