Het kookwekkertje, en de democratie

‘Ik begrijp niet dat dat De Wever zijn bromance met Vooruit-voorzitter Conner Rousseau voortzet. Al die moeite in de hoop op een groot institutioneel akkoord met de PS. Wij zijn een betere partner om sociaaleconomische hervormingen door te voeren. Hervormingen waarvan ik zeker ben dat ze zeker ook een meerderheid van de Vlamingen aanbelangen. Kiest De Wever echter voor een akkoord met de PS, dan betekent dit dat Vlaanderen zal betalen om in Wallonië, maar ook in Vlaanderen, een erg links programma uit te voeren. Of de sociale zekerheid gesplitst raakt, is dan ook nog niet zeker.’

Oké, het gaat vandaag niet over de PS. Maar toch klinkt bovenstaande citaat van Georges Louis Bouchez’ boodschap aan de Doorbraak-lezer uit oktober 2022 vandaag verbazingwekkend accuraat. En ironisch. Zelfs de PS in de oppositie, staart tussen de benen, brengt maar moeizaam een centrumrechtse regering op gang. Vooruit onder Conner Rousseau volstaat om de boel te blokkeren.

Belastingen

De Vlaamse pers wijst makkelijk naar Bouchez. Hij is de schuldige die deze regeringsonderhandelingen onder hoogspanning zet.

Een andere, eerlijkere lezing, is natuurlijk dat Bouchez al jarenlang zegt wat hij zeker niet wil: meer belastingen. Niet op vermogen, niet op arbeid. Punt. Dat Bouchez de N-VA al jarenlang oproept om alstublieft de krachten te bundelen, vooral sociaaleconomisch. De Wever bleef er jarenlang doof voor.

Natuurlijk: Bouchez is een belgicist. Dat klopt. Maar wel een belgicist waarmee te praten valt. Een belgicist die met Vlaams-nationalisten wil praten over een rechts sociaaleconomisch programma, ook voor Vlaanderen. Dat is al heel wat. Zeker als De Wever zelf inziet dat uit die Belgische context stappen, ook hem niet onmiddellijk zal lukken na twintig jaar politiek.

Maar, neen, de PS was de voorkeurspartner van De Wever. Met hen (en met Vooruit) zouden ze wel even België sociaaleconomisch en liefst ook confederaal hervormen.

Dat De Wever Bouchez’ klinkende verkiezingsoverwinning niet zag aankomen, dat is te begrijpen. Dat deed niemand. Dat hij er niet klaar voor was, omdat hij er niet klaar voor wou zijn, dat is veel kwalijker. Zeker omdat Bouchez wél klaar stond.

Voor op schema

De glimlachende winnaar van dit debacle is het Vlaams Belang}. Ook al hebben zij de voorbije tijd niet actief gemiliteerd. Ze hebben De Wever behoorlijk veel krediet gegeven, zelfs.

De voorbije dagen rinkelde het kookwekkertje van Tom Van Grieken een eerste, voorzichtige keer. En dan nog voor een discussie die eigenlijk niets met de toekomst van België te maken heeft, maar met economie. We zitten voor op schema.

Het lastige is natuurlijk dat het deel van de Vlaamse kiezer dat Vlaams stemde om de centen, vandaag eerder Georges-Louis Bouchez  lof toezwaait. Zeker als het om veel centen gaat. Niet meer Bart De Wever.

En dat dreigt nog erger te worden, zeker in onderhandelingen waarin één linkse partij veel gewicht krijgt. Ook voor onderhandelingen over een Vlaamse regering: centrumrechts kan je de in de steigers staande Vlaamse coalitie van N-VA, Vooruit en [CD&V nauwelijks noemen. GAS-boetes in het onderwijs voor ongezonde brooddozen? Een renovatieplicht die behouden blijft? Werkelijk?

Zuurstof

Georges-Louis Bouchez leest de huidige maatschappelijke toestand veel beter dan Bart De Wever. Bouchez zegt tenminste dat het hem te doen is om meer vrijheid, minder regels. Zuurstof. Voor de economie, de burger. En ook voor België. Bij De Wever is het: plicht, noodzaak, redelijk zijn, verantwoordelijkheid nemen. België redden om Vlaanderen te besturen. Volgens de regels die de Europese Commissie wil. En mét socialisten.

Zo’n Bouchez, die zegt, als dingen hem niet zinnen: we bepalen zelf wel hoe we besturen. Europa of niet. Neen? Leest u het Waalse regeerakkoord er maar eens op na, luikje landbouw.

De ironie voor dit donkerblauwe joenk Bouchez zal zijn dat, als Bart De Wever mislukt na een campagne waarin hij duidelijk meegaf dat dit de laatste kans was om onze welvaart nog via ordentelijke onderhandelingen te behouden, hij de kans loopt om VB-voorzitter Tom Van Grieken op zijn pad tegen te komen.

Politieke fictie, zoals politicoloog Carl Devos bij ons zei? Tja, wiskunde is geen fictie: een centrumrechtse Belgische coalitie van N-VA, Vlaams Belang, CD&V, Open Vld en MR beschikt in De Kamer over 82 op de 150 zetels. Een meerderheid. Met Les Engagés erbij zelfs over een bijna tweederde meerderheid. Zo klein is Belgisch links geworden, inderdaad.

Evenwichten, fatsoen en dubbele meerderheden? Die fase is voorbij. Vrijheid, dat is het ordewoord. Zuurstof. En democratie. MR heeft de verkiezingen gewonnen. Vlaams Belang ook. Althans meer dan Vooruit. Sterft, gij oude vormen en gedachten.