Het protest tegen Israël ontaardt

Het protest tegen de Israëlische actie in Gaza houdt maar niet op. Dat die niet bepaald rimpelloos verloopt, mag een understatement heten, maar de manier waarop terechte kritiek op de acties van het Israëlische leger ontaardt op alle mogelijke manieren, doet toch de wenkbrauwen fronsen.

In het voorjaar waren er al de protesten met prominente aanwezigheid van ‘Samidoun’, een groep die in Duitsland is verboden omdat het de terreur van Hamas vierde. De groep betoogt in ons land zij aan zij met ngo’s die opkomen voor de rechten van vrouwen, homoseksuelen, jongeren en ontwikkelingssamenwerking.

From the river to the sea

Het protest lijkt nu te zijn verschoven naar onze universiteiten. Ook daar beperken de slogans zich tijdens de zogenaamde encampments niet tot kritiek op de Israëlische actie in Gaza, maar wordt met de slogan ‘from the river to the sea’ geleurd. In Nederland wil een meerderheid van het parlement deze leuze verbieden.

Volgens de meest extreme interpretaties houdt ze een pleidooi in voor een Palestina zonder Joodse bevolking, omdat die ‘nieuwkomers’ zouden zijn. Volgens de meer gematigde interpretaties houdt het een Palestijnse staat in, waar de joden weliswaar welkom zijn, maar gezien de huidige nogal weinig democratische aard van de Palestijnse instellingen lijkt dat toch niet bepaald een aangenaam vooruitzicht voor de huidige Israëlische bevolking.

Daad van verzet

Uit een peiling op 20 Britse Universiteiten bleek dat maar liefst 29 procent van de ondervraagden vond dat de aanval door Hamas op Israël afgelopen 7 oktober ‘begrijpelijk’ en een daad van ‘verzet’ was. Bij de meest elitaire van die universiteiten – de zogenaamde Russell Group universities – was dat zelfs 38 procent. Slechts 1 op 3 beschouwde de moord- en verkrachtingspartij door Hamas een ’terroristische aanval’.

Het mag dan ook niet verbazen dat er sinds 7 oktober meer dan 700 antisemitische incidenten werden gemeld aan Britse universiteiten. Eén professor aan de befaamde universiteit van Oxford stelde zelfs dat de aanval ‘gerechtvaardigd’ was. Beschamend en onthutsend allemaal. Ook aan de universiteit van Gent is professor Koen Bogaert daar op zijn minst bijzonder ambigu over.

Veel activisten die de situatie in Gaza willen aankaarten, weigeren tegelijk om Hamas te veroordelen. Zo vierde de Amerikaanse moederorganisatie van Students for Justice in Palestine de Hamas-aanval op 7 oktober als een ‘historische overwinning’. Daarbij maande de activistische organisatie haar aanhangers wereldwijd ook aan om ‘demonstraties te organiseren op de campus/in hun gemeenschap ter ondersteuning van ons verzet in Palestina’, waarbij ‘spreeklijnen’ werden aangereikt ter verdediging van de acties van Hamas, wat dan ook gebeurde. De Nederlandse tak stelde op 10 oktober 2023: ‘Paraglidend over het belegerd gebied, naar nederzettingen en posten van de bezetter, brak de bevolking van Gaza uit de gevangenis waarin ze de afgelopen 17 jaar hebben vastgezeten’. Dit is geen marginale organisatie. De instagrampagina van de afdeling in Amsterdam telt bijvoorbeeld meer dan 7.000 volgers.

Geen samenwerking

Een van de grote prioriteiten van dit soort groepen is het verbreken van banden tussen Europese universiteiten van Israëlische partnerinstellingen. Zowel de Gentse als de Brusselse universiteit namen al een dergelijke beslissing. Dit terwijl beide universiteiten samenwerken met instellingen in China, waar een 2 miljoen mensen van voornamelijk moslim-minderheden in concentratiekampen zouden zitten.

Bijzonder gênant daarbij is dat de Gentse universiteit intussen wel samenwerkt met de Birzeit University in Palestina, een campus die volgens de Gentse filosoof Maarten Boudry geheel ‘judenrein’ wordt gehouden, waar Hamas openlijk aanwezig is, en die drie dagen na 7 oktober ‘Glory to the martyrs’ postte. Ook de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag, die besloot de relaties te verbreken met de Bezalel Academie in Jeruzalem, blijft met Birzeit samenwerken.

Dit gaat voor de studenten die momenteel in Gent een deel van de universiteitsgebouwen bezet houden, niet ver genoeg. Geweld en intimidatie worden niet geschuwd. Heel wat Joodse en/of Israëlische studenten voelen zich ondertussen ook niet meer veilig op onze universiteitscampussen. Een 21-jarige studente aan KU Leuven, die opgegroeid is in Israël maar op haar zestiende naar ons land verhuisde, stelt in De Morgen: ‘Universiteiten moeten echt meer doen om de veiligheid van Joodse studenten te garanderen’. KU Leuven-studenten bezetten De Valk, het gebouw van de rechtsfaculteit, sinds 13 mei. ‘Een examen in De Valk, dat zou echt een probleem zijn’, getuigt ze. Het is ongelooflijk dat rector Luc Sels dit allemaal tolereert.

Tegen de boycot

In een genuanceerd opiniestuk, pleiten een groep prominente academici, waaronder opnieuw Maarten Boudry, maar ook Mark Elchardus, Steven Pinker, Marc Salomon en Ruud Koopmans, tegen een boycot van Israëlische universiteiten. Ze schrijven: ‘Die draagt op geen enkele manier bij aan vrede, maar zou de constructieve en vredelievende krachten in Israël (nog) verder verzwakken. Het is volstrekt eenzijdig, onrechtvaardig, contraproductief en hypocriet.’

Dat christelijke Afrikanen in Soedan ondertussen over de kling worden gejaagd door Afrikaanse moslims krijgt veel minder aandacht dan het conflict waar Israël is in betrokken, ook al is het vluchtelingenprobleem er nog bijna 10 keer groter. Dat een van de twee partijen een westerse democratie is, zal daar wel iets mee te maken hebben. We stellen onze verwachtingen dan ook hoger in. Israël heeft ook zeker zijn gebreken.

Zelfs indien men Israël volledig zou veroordelen en men vindt dat er nog altijd te weinig media-aandacht is voor het lijden van de burgerbevolking in Gaza, is het onvergeeflijk om de Hamascriminelen, die de eigen burgerbevolking net zo erg gijzelen als de Israëlische slachtoffers van 7 oktober – niet te veroordelen. Dat stelt ook Ahmed Fouad Alkhatib, een Palestijnse activist uit Gaza, die ook met de denktank Atlantic Council is verbonden: ‘Je kunt niet serieus pro-Palestina zijn zonder expliciet, ondubbelzinnig en fel anti-Hamas te zijn en tegen de destructieve narratieven gecreëerd door de ideologie en acties van de groep’. Jammer genoeg begrijpen heel wat westerse academici dit niet.