Het voortschrijdend inzicht van de koning

Vrijdagmorgen 20/12. Nagenoeg alle krantencommentaren slaan dezelfde toon aan: paarsgeel is nu wel definitief begraven. Dat hadden ze trouwens al eens geschreven na de provocerende uitspraken van Rudy Demotte eerder die week. De koning moet nu het licht op groen zetten voor paarsgroen, al de rest zou tijdsverlies zijn. En wat deed de koning tegen de middag? Hij verlengde de informatieopdracht van Joachim Coens en Georges-Louis Bouchez met liefst drie weken. Wil koning Filip de doodstrijd van zijn koninkrijk rekken, of heeft hij iets begrepen wat zijn vader niet begrepen had, namelijk dat de PS dringend in haar kot dient gejaagd te worden?

Magnette had zijn bedje gespreid

Paul Magnette had zijn slag nochtans bijna thuisgehaald: hij had een informatienota klaargestoomd die het de N-VA onmogelijk maakte om zelfs maar gesprekken te voeren. Dat gold eigenlijk ook voor de Open VLD, maar dat hadden Gwendolyn Rutten en haar camarilla zo niet begrepen. Zij zijn namelijk ethische maar geen sociaaleconomische liberalen. De CD&V bij monde van Koen Geens begreep dat wel.

Magnette had alles voorbereid om iedere regeringsformatie te doen mislukken en daarna als triomfator – de verdediger van de ‘kleine man’ – naar de verkiezingen te trekken. Met twee doelstellingen: de PTB terugdrijven in Wallonië; en het Vlaams Belang een verkiezingsoverwinning op een presenteerblaadje aanbieden. Om daarna vanuit een versterkte positie de hopeloos gekwetste Vlaamse partijen voor zich te doen buigen. Geen enkele van de politieke commentatoren had dat spelletje door.

Veranderde spelregels

Geen enkele, behalve koning Filip. Hij stelde twee ‘groentjes’ aan als nieuwe informateurs. En die veranderden de spelregels: zij dwongen Magnette om in gesprek te gaan met Bart De Wever. Dat kon maar één resultaat hebben: Magnette moest nu cijfers op tafel leggen. Hoe zou hij zijn gulle Sinterklaaspolitiek financieren? Scheidsrechters daarbij werden een rechtse liberaal die dicht bij Theo Francken staat, Georges-Louis Bouchez, en een zakelijk geschoolde christendemocraat met een ethische ruggengraat, Joachim Coens. En wat deed Magnette? Hij kroop weg in zijn kot aan de Keizerslaan. Zelfs een bezoekje van De Wever kon hem niet overtuigen om het toneel weer te betreden.

De zaak zou dan, in de ogen van de commentatoren, verloren zijn, maar opnieuw zag Filip het zo niet. De huidige vorst werd dikwijls voor dommerik versleten, maar hij heeft blijkbaar toch leren tellen. Hij beseft dat Magnette in het luchtledige van een virtueel België praat. En hij beseft dat als hij zijn koninkrijk wil redden, hij een beroep moet doen op het Vlaamse pragmatisme. Belichaamd door de N-VA. En dus verlengde hij de opdracht van Bouchez en Coens, met de bedoeling om van scratch te herbeginnen. De nota van Magnette werd bij het oud vuil gezet. De as waarrond dat moest gebeuren was liberaal-CD&V. Sociaaleconomisch realisme dus. Gefundenes Fressen voor Bart De Wever.

Magnette dreigt verliezer te worden

Wat zal het resultaat zijn? Magnette blijft weigeren om te praten en zal dus naar de door hem gewenste verkiezingen moeten als een verliezer, terwijl De Wever zich zal kunnen tooien met het aureool van de wijze staatsman. Of, en daar gok ik op: Magnette gaat door de knieën en aanvaardt een besparingsregering, op voorwaarde dat de N-VA ten tweeden male haar communautair programma (waar toch geen meerderheid voor bestaat) in de koelkast stopt. Kan De Wever dat? Uiteraard, want een budgettaire sanering van Franstalig België is gunstiger voor Vlaanderen dan een onzekere splitsing die feitelijk in een impasse zal uitmonden. In Antwerpen bestuurt hij zelfs met Tom Meeuws, waarom federaal dan niet met Paul Magnette? Het Vlaams Belang zal tieren, maar De Wever krijgt opnieuw vier jaar tijd.

Wie zal de regering moeten leiden die daaruit kan voortvloeien? Wie anders dan Bart De Wever zelf? Tot nu toe verschanste hij zich op het Schoon Verdiep, van waaruit hij zich met alles bemoeide. Die luxe zal hij nu moeten loslaten. Zal hij slagen? De zwakheid van Michel I was Charles Michel die als liberaal voor een linkse politiek koos (en daarvoor door Macron beloond werd in Europa). De kracht van De Wever I zal Bart De Wever zijn. Hij staat voor de uitdaging van zijn leven. Ik duim voor hem.