Johan Van Overtveldt (N-VA) uitgeroepen tot meest invloedrijk Europarlementslid

Van alle 705 Europarlementsleden was Johan Van Overtveldt (N-VA) dit jaar de meest invloedrijke. Dat blijkt uit de gloednieuwe EU-Influence Index die het internationale communicatiebureau BCW jaarlijks publiceert. ‘Ik heb er doelbewust voor gekozen om hier niet jarenlang in alle comfort te vegeteren’, klinkt het.

Om de invloed van de individuele Europarlementsleden te berekenen, hanteert BCW twee primaire criteria. Enerzijds de parlementaire – zeg maar puur politieke – impact van de parlementsleden,  anderzijds de invloed en bekendheid bij het grote publiek. Beide parameters worden berekend op basis van enkele miljoenen datapunten en vervolgens tot één ranglijst verwerkt. Uit de analyse van BCW komt naar voor dat Van Overtveldt de belangrijkste stem is binnen het Europees Parlement op vlak van begrotingsbeleid en dat er onder zijn impuls ook belangrijke wetgeving werd aangenomen. Daarnaast reikt zijn invloed in Europa ook een stuk verder dan de zuiver economische discussies of begrotingsdebatten, klinkt het.

Waaraan heeft u deze bekroning te danken, denkt u?

Johan Van Overtveldt: ‘Ik heb me de voorbije vier jaar vooral geconcentreerd op het echte wetgevende werk, en heb me doorgaans heel ver gehouden van alle resoluties die hier met de regelmaat van de klok gestemd worden. Die zijn dan meestal wel goed voor veel geroep en getier, maar de impact daarvan is zeer beperkt. Daarnaast heb ik als voorzitter van de commissie Begroting ook een nieuw meerjarig begrotingskader kunnen onderhandelen, terwijl ook de gewone jaarlijkse begrotingen de voorbije jaren politiek een stuk visibeler zijn geworden. Onder meer door de zware financiële impact van de oorlog in Oekraïne.’

U toont zich vaak ook bijzonder kritisch voor die Europese begrotingen. Niet alleen omdat de commissie steeds meer geld vraagt, maar ook omdat een almaar groter gedeelte van de begroting aan de controle van het Europees Parlement ontsnapt. Zitten we op een hellend vlak?

‘Ik sta op dat vlak niet bepaald alleen met mijn kritiek. Ook de Europese Rekenkamer stipte onlangs nog aan dat die trend naar minder parlementaire controle ronduit beangstigend is. Bijvoorbeeld als het over de 735 miljard van het zogenaamde coronafonds gaat, waarbij het in vele gevallen onduidelijk is waaraan bepaalde bedragen nu precies besteed worden. Dit dreigt de reputatie van de EU bij de burger verder te beschadigen.’

‘Daarnaast klopt het ook dat de commissie altijd méér geld vraagt: er komt nu een Oekraïne-fonds dat in de periode 2024-2027 voor ruim 50 miljard euro aan leningen en subsidies ter beschikking zal stellen voor de wederopbouw. Ik vind dat niet bepaald geruststellend.’

De Nederlandse premier Mark Rutte omschreef het Europees Parlement ooit als ‘een feestcommissie op zoek naar een feest’. Ook voor heel wat burgers blijft het Europees Parlement vooral een duurbetaalde praatbarak. Klopt dat nog altijd, en relativeert dit dan ook niet enigszins het belang van uw bekroning?

‘Deels kan ik die kritiek uiteraard wel begrijpen, maar tegelijk is het Europees Parlement wel degelijk een orgaan waar continu nieuwe wetgeving wordt gestemd. Heel wat Europese besluitvorming passeert niet zonder ons fiat. Er kruipt hier effectief veel tijd en energie in ronduit onzinnige dingen, maar ook het tegendeel is waar. Ik heb me bijvoorbeeld stevig ingespannen voor strengere kapitalisatievereisten voor de banken, zodat die een stuk crisisbestendiger zouden worden. Met de financiële crisis van 2008 in het achterhoofd kan je moeilijk beweren dat dit onbelangrijk is.’

‘Als je het goed uitkient, kan je hier als parlementslid absoluut enkele jaren vegeteren in een duurbetaalde praatbarak, maar ik heb er doelbewust voor gekozen dat niet te doen en vanuit mijn eigen specialisaties het algemeen welzijn te bevorderen.

De weerstand tegen Europa lijkt bij heel wat mensen de voorbije legislatuur alleen maar te zijn toegenomen, en daar zal de soms voortvarende groene agenda van de EU niet geheel vreemd aan zijn. Hoe kan het Europees Parlement het draagvlak van Europa bij de burger vergroten, na de verkiezingen van volgend jaar?

‘Ik merk toch heel duidelijk dat er een kentering is ingezet: in het Europees Parlement passeren nu zaken die vier jaar geleden nog ondenkbaar waren. Ik denk bijvoorbeeld aan de erkenning van gas en kernenergie als duurzame energiebronnen. Tot verbazing van velen werd daar vorig jaar een meerderheid voor gevonden.’

‘Begrijp me niet verkeerd: uiteraard is het klimaat bijzonder belangrijk en moeten we op termijn volledig af van die fossiele brandstoffen, maar de timing en het kader daarvoor zijn net zo belangrijk. Zeker de eerste jaren van deze legislatuur hebben we met de Green Deal van Frans Timmermans grote fouten gemaakt. We zijn soms te snel gegaan en speelden daarin vaak ook te veel cavalier seul.’

Trekt u in 2024 ook de Europese N-VA lijst?

‘Mijn voorkeur gaat uit naar Europa, maar het partijbelang zal natuurlijk ook meespelen. In het Europees Parlement heb je geen vaste meerderheid of minderheid, en dit maakt het als politicus veel opener en creatiever werken. In zekere zin is het ook een pak democratischer.’