Karl Drabbe verzinnebeeldt de vrije geest

Het ontslag van uitgever Karl Drabbe sloeg in als een bom. Het ’11 september’ van de Vlaamse uitgeverswereld als het ware … Karl leerde ik vele jaren geleden kennen tijdens een hoogmis van links Vlaanderen, en nog wel in een kapel die dienst doet als kunstgalerij in Antwerpen. Het was op de receptie die volgde op de uitreiking van de Arkprijs van het Vrije Woord aan denker en publicist Ludo Abicht. Het was vier maanden voor de gebeurtenissen die het aanschijn van de wereld voorgoed zouden veranderen … Maar Karl en ik hadden het over iets dat dichter bij huis was. Over de inrichting van het Belgische staatshuis. Karl vroeg me om voor ‘Doorbraak’ – toen nog een maandblad – een artikel te schrijven over het Duitse federalisme en wat we hieruit zouden kunnen leren voor België en Vlaanderen. Dat was typisch voor Karl: die onvermoeibare zoektocht naar nieuw talent, naar mensen die hun gedachten op papier zouden toevertrouwen om mee het debat in Vlaanderen te voeden. Zo kwam ik als losse medewerker terecht bij ‘Doorbraak’, een blad waarvan Karl de stuwende kracht was. Of moet ik ‘slavendrijver’ zeggen? Want voortdurend mailde of belde Karl om de medewerkers aan te porren als ze weer hun deadline niet dreigden te halen. Ook tijdens de redactievergaderingen van Doorbraak hield Karl altijd de teugels stevig in handen, om ze daarna bij pot en pint te laten vieren. Nou ja, bij pot en pint? Karl is een connaisseur van wijn en whisky, maar wist ook de Tripel Karmeliet te smaken die uw dienaar dankzij zijn Perzische buurman had leren kennen.

Enkele jaren na onze eerste kennismaking sprak Karl me aan in zijn hoedanigheid als uitgever. Of ik niet een boek wilde schrijven over het altijd brandend actuele Turkije? Zo rolde in 2011 mijn boek ‘Turbulent Turkije’ bij Pelckmans van de pers. Twee jaar later volgde vlak voor de Duitse Bondsdagverkiezingen het boek ‘Dominant Duitsland’. Ik ben Karl daar dankbaar voor. Hij moedigde me aan om de pen ter hand te nemen, hij begeleidde het schrijfproces en las kritisch elke regel die ik op papier zette. Als historicus ontging hem geen enkel detail. Als erudiet man schudde hij voortdurend titels van boeken en artikels uit zijn mouw die zijn auteurs best zouden lezen.

Als man van de wereld kende hij zowat iedereen met rang en faam in dit land. Karl is een Vlaams-nationalist en volgens sommigen zou hem dat de das hebben omgedaan. Ik wil daar niet over speculeren, maar de Vlaams-nationalist die Karl is, is ook een ruimdenkende wereldburger. Vanuit een open geest voor andere culturen heeft hij zowat elke uithoek van deze aardbol verkend. Vanuit een open geest voor andere meningen heeft hij altijd het debat opgezocht en bevorderd, en er ook met diepgravende, goed onderbouwde analyses toe bijgedragen. Zijn scherpe humor deed alleen die mensen pijn die zichzelf niet kunnen relativeren. Ironisch als hij is, pleegt Karl me niet met mijn voornaam aan te spreken, maar met ‘professor’. Ik noem hem dan graag ‘monsieur Gallimard’, naar die andere grote uitgever uit de Franse cultuur, ook een ‘honnête homme’. Bovenal verzinnebeeldt Karl de vrije geest.

Foto: een van de vele amusante en boeiende bijeenkomsten van de Doorbraakredactie.