Kuifje en de Scepter van Qatar

In stripboeken lopen boeven rond met koffertjes geld waar de biljetten nog uitfladderen. Toch was dat realiteit in Brussel, waar de politie op 9 december 2022 de vader aanhield van de Griekse Eva Kaili, een van de veertien vicepresidenten van het Europarlement. Hij wilde net zes ton contant aan euro’s naar Griekenland brengen voor zijn dochter. Dat zouden steekpenningen uit Qatar zijn. En daarmee was Qatargate geboren.

Ook bij de vroegere tv-presentatrice Kaili thuis werden tonnen cash gevonden. Ze zei van niets te weten; het geld zou van haar Italiaanse partner zijn, een beau garçon genaamd Francesco Giorgi. Hij en Kaili waren hét glamourstel van Brussel. Ze had de zakken geld wel zien staan, zei mevrouw Kaili, maar met privézaken van haar vriend bemoeide ze zich niet…

Een knap maar nogal ongeloofwaardig verhaal vanwege de veelvuldige bezoeken aan Qatar in haar hoedanigheid als vicepresident. Of, zoals het Algemeen Dagblad schreef: Vicevoorzitter EU bewerkte collega’s om Qatar te matsen.

Sinds 2019

Maar nog opvallender was haar opmerkelijke lofzang in het Europarlement over de mensenrechtensituatie in de oliestaat. Hoezo waren er 6.500(!) gastarbeiders omgekomen bij de bouw van voetbalstadions voor de worldcup in 2022? Allemaal laster! Andere landen konden een puntje zuigen aan het progressieve arbeidsrecht in Qatar. Aldus Kaili. Al blijft ze zeggen nooit een cent te hebben aangepakt.

Haar partner Francesco Giorgi werkte eerder voor de inmiddels voormalige Italiaanse Europarlementariër Antonio Panzeri. Bij Panzeri begon het corruptieschandaal al in 2019. Hij werd aanvankelijk niet door Qatar benaderd, maar door Marokko.

Het Noord-Afrikaanse koninkrijk had net als Qatar meerdere redenen om het EU-beleid te beïnvloeden. Vanwege de visserijrechten bijvoorbeeld. Of de beroerde reputatie van Rabat inzake mensenrechten. Om nog te zwijgen over de Westelijke Sahara. Overigens bleek ook Mauritanië, het andere buurland van de Westelijke Sahara, in Brussel met geld te strooien. De Mauritaanse ambassadeur huurde een appartement van Francesco Giorgi voor 7.500 euro per maand, zonder dat hij er ooit een voet binnenzette…

Marc Tarabella

Ook Antonio Panzeri werd eind 2023 aangehouden, na ‘een tip van een buitenlandse veiligheidsdienst’. Bij hem thuis vond justitie maar liefst 669.950 euro cash. Panzeri en Kaili werden beiden opgepakt. Maar de Italiaan werd uiteindelijk informant voor justitie. En Eva Kaili is nog altijd Europarlementslid. Zij het niet meer als vicevoorzitter. En niet meer voor de Griekse socialisten: die gooiden haar uit de partij. Net zoals een derde verdachte uit de Belgische PS werd gezet: Marc Tarabella. Hij is nu ‘onafhankelijk’.

Bij Tarabella werd begin 2023 huiszoeking gedaan. Ook zijn bankkluis in Luik werd gelicht. En ook zijn kantoren in het gemeentehuis van Anthisnes werden doorzocht. Daar is hij al dertig jaar burgemeester. Tarabella zat drie maanden vast en bezwoer bij vrijlating wenend zijn onschuld. Naar verluidt staat hij nog altijd onder elektronisch toezicht.

Zaak blijft opspelen

Qatar heeft de diepste zakken ter wereld. Wordt het oliegeld niet gebruikt om Hamas te financieren of het wereldkampioenschap voetbal te kopen, dan is het wel om Amerikaanse topuniversiteiten te islamiseren en de Moslimbroederschap te promoten. Of Europarlementariërs om te kopen, in ruil voor een gunstiger visaregeling.

Hoe hard de EU ook probeerde Qatargate in de doofpot te stoppen, de zaak dreigt toch weer op te spelen. Onder meer door een stuk in Le Monde van afgelopen december, en een nieuwe podcast van twee Belgische journalisten die eind 2022 de zaak aan het licht brachten.

De vraag is of het ooit tot een proces komt. Federaal procureur Frédéric Van Leeuw verzuchtte vier maand terug dat hij in zijn tien jaar als aanklager nooit zoveel druk op één zaak had meegemaakt. “Overal lekte informatie, en iedereen leek zich ermee te bemoeien. Verschillende magistraten uit het buitenland namen contact met ons op om te proberen de zaak te beïnvloeden…”

Michel Claise

En er was ook nog een affaire met de eerste onderzoeksrechter die zich met de zaak bezighield, Michel Claise. Over wie de Volkskrant destijds schreef: “De verdachten in de corruptiezaak rond het Europees Parlement vinden een geduchte tegenstander tegenover zich. De Brusselse Michel Claise maakte in de afgelopen jaren naam als gedreven bestrijder van witteboordencriminaliteit.”

Die vlieger ging niet op: hij moest de zaak uit handen geven vanwege mogelijke belangenverstrengeling. Zijn zoon had namelijk een bedrijf opgezet met de zoon van PS-Europarlementslid Marie Arena. Zij was én dikke vrienden met Panzeri, én werd door Belgische inlichtingendiensten beschouwd als medeverdachte. Een mogelijk lek, dus. Het zoveelste.

Populisten in de kaart spelen

Er was één iemand die veel plezier aan Qatargate beleefde: premier Viktor Orbán van Hongarije. Niet alleen omdat alle verdachte Europarlementariërs socialisten waren, maar ook omdat de EU altijd achter corruptie in Hongarije aanzit.

Na het uitbreken van het schandaal in december 2022 struikelden Europarlementariërs over elkaar heen met ferme taal en een lijst aan maatregelen om corruptie in de toekomst te voorkomen. Die maatregelen zijn er nooit gekomen.

Zodra Qatargate weer uit de media verdween – en dat gaat snel met zaken die negatief zijn voor de EU – liet men de goede voornemens varen. De zaak zou toch alleen maar populisten als Orbán en andere eurosceptici in de kaart spelen…