Laat ons elkaar geen Liesbeth noemen, zeg maar Geert

De ‘strijd’ stussen Homans en Bourgeois kwam even boven in de campagne. Toen al vroegen we ons af ‘doet ze het of doet ze het niet‘, om enkele dagen later vast te stellen: Homans is niet de kandidaat MP van de N-VA.  Maar hoe liggen de kaarten na de verkiezingen? 

In stemmenaantal is Homans de sterkste: 163 502 tegenover 63 302. Dat is al meteen een sterk argument. Daarnaast kan Homans zeggen dat ze het Antwerpse ocmw leidt en al jaren het maatje is van Bart De Wever. Maar in debatten is ze niet altijd de sterkste. Heb je gezien hoe klungelig ze de vraag van John Crombez (sp.a) over de pensioenen ontweek in Terzake14 (21 mei 2014)? Het was een contrast met de wijze waarop Geert Bourgeois Hilde Crevits (CD&V) op de gemaakte onderwijsafspraken wees in Terzake eind april. Welke papieren kan Geert Bourgeois eigenlijk voorleggen?

Volksunieman

Hij verwierf zijn eerste bekendheid in de commissie-Dutroux waaruit hij opstapte, omdat hij de plannen voor de nieuwe politiehervorming onaanvaardbaar vond. ‘Eerst hebben we al gezien dat verantwoordelijken die in het Dutroux-dossier fouten hebben gemaakt, allemaal vrijuit gingen: procureur-generaal Demanet, GP-chef De Vroom, de Brusselse procureur Dejemeppe en voormalig minister van Justitie Melchior Wathelet. Nu de eerste structurele hervorming moet worden doorgevoerd, worden de conclusies van de commissie-Dutroux zonder meer opzijgeschoven. Is België nog een democratie? We zijn bezig het Vlaams Blok slapende rijk te maken. Ik wil daar niet aan mee doen‘, verklaarde hij aan De Financieel Economische Tijd (9 oktober 1997).

Bourgeois stak in 1999 zijn nek uit tegen het toenmalige partijestablishment van de Volksunie. Tegen de verwachtingen in werd hij begin 2000 verkozen tot partijvoorzitter van de zieltogende VU. Bijna alleen verzette hij zich tegen het Lambermontakkoord ondanks de toppers Anciaux of Schiltz. Hij nam ontslag omdat de partijraad de voorzitter niet volgde. In oktober 2001 erfde hij de VU na een verbeten referendumstrijd over de toekomst van de partij. 47% van de leden schaarden zich achter hem en daarmee versloeg hij glansrijk de groep rond Bert Anciaux (22%) en de ‘Niet Splitsen’-groep rond de tandem Johan Sauwens/Nelly Maes (30%).

Stichter

‘Het werd voor mij de voorbije maanden duidelijk dat 15 procent een realistisch streefdoel is. Daarvoor aast de N-VA ook op huidige VLD-stemmers: Onderschat de ontevredenheid bij veel kiezers van die partij niet. Ook kiezers van het Vlaams Blok zijn welkom‘, liet de man op 1 december 2001 optekenen en werd daarmee meteen door anderen weggelachen. De eerste electorale test was dan ook een zware tegenslag. In 2003 zetelde hij als enige Kamerlid voor de nieuwe N-VA en ondanks het magere resultaat hield hij zo zijn partij in het leven. Ondertussen verscheen een geprezen boekje De puinhopen van paars-groen dat op dat moment één van de weinige gefundeerde politieke pamfletten scheen te zijn. Het oogstte zelfs lof van onder meer Luc Van der Kelen (Het Laatste Nieuws). Samen met de nog onbekende Bart De Wever koppelde hij zijn partijtje aan de wagons van de CD&V en kon in 2004 minister worden in Yves Letermes Vlaamse regering (waarop Bart De Wever hem opvolgde als partijvoorzitter). In 2008 trok hij uit de regering nadat het kartel tussen de twee partijen was gesprongen, omdat de partij de garanties die de nieuwe minister-president Kris Peeters kreeg over het voeren van een communautaire dialoog niet geloofde. ‘Ik ben niet getrouwd met mijn ministerpost‘, verklaarde hij toen tegenover de N-VA-achterban. Zijn partij kon groeien dankzij onder meer de deelname van Bart De Wever in De Slimste Mens. Iets wat Geert Bourgeois steeds verfoeide, politici in spelletjesprogramma’s. In 2009 werd de man opnieuw minister in de regering Peeters II.

Minister (-president?)

Bourgeois presteerde als minister degelijk, zo erkennen vriend en vijand. Na Bart De Wever blijft hij één van de uithangborden van de partij en geniet bij het klassieke deel van de achterban, ‘the core‘, nog veel respect. Zijn ‘ik stap consequent op’-houding in zijn carrière leverde hem veel krediet, maar ook kritiek op. Hij zou onbuigzaam zijn, aristocratisch en betweterig, een caractériel. Hugo Camps gebruikte de West-Vlaming regelmatig als schietschijf, maar dat is in N-VA-kringen een pluspunt. In zijn West-Vlaanderen slaagde Bourgeois er niet in Hilde Crevits te kloppen als stemmenkampioen, een succes dat hij haar wel gunde en waarbij hij fijntjes opmerkte dat hij dan ook niet voortdurend in de boekjes staat. De N-VA klopte in West-Vlaanderen wel met verve de CD&V om de grootste te worden.

Met deze verkiezingen komt Liesbeth Homans stevig op het voorplan. Indien de partij het strategisch speelt, biedt ze Bourgeois een leiderspositie aan als dank voor de bewezen diensten van de stichter van de N-VA. De man zal in 2019 68 jaar zijn. Een mooi moment om, na een termijn als minister-president, een stap terug te zetten. Intussen zal Homans zich kunnen bewijzen en misschien warm lopen voor het voormanschap.

Maar goed, we zullen eerst zien wat 2014 ons brengt…

Foto: (c) Reporters