‘Lessengever’ Europa zwijgt over eigen politieke gevangenen’

JAKARTA — In haar editoriaal van 14 februari ‘Papuans versus Catalans’ houdt de Indonesische Engelstalige kwaliteitskrant, The Jakarta Post, Europa een spiegel voor. De editorialist wijst op de inconsequenties van de Europese lidstaten, wiens regeringen individueel of via de Europese Unie geen kans zullen laten voorbij gaan om met het opgeheven moraliserende vingertje, in naam van de mensenrechten, niet-Europese staten de les te spellen wanneer ze hardhandig optreden tegen separatistische bewegingen.

Maar hoe reageren de Europese Unie en haar lidstaten tegenover wat de krant bestempelt als het ‘politieke proces in Madrid’, waar twaalf Catalaanse separatistische politici tot 25 jaar cel riskeren als ze schuldig worden bevonden een onafhankelijke staat te willen oprichten? ‘Met een haast oorverdovend stilzwijgen’ schrijft The Jakarta Post. En de krant werpt de laconisch de vraag op: ‘hoe zouden ze reageren in het geval van een gelijkaardig proces hier tegen Papuaanse rebellen?’

Jakarta Post, 19 February 2019 (Indonesia)

Machtsmisbuik tegen dissidenten

The Jakarta Post laat er geen twijfel over bestaan dat Indonesië, zoals Spanje, nooit een separatistische beweging in Papua zal toleren, maar benadrukt: ‘Niettemin zijn we van mening dat de regering nooit machtsmiddelen mag inzetten om dissidente groepen het zwijgen op te leggen. Want zolang de centrale regering niet in staat is of onwillig is om de oorzaken van de Papuaanse onvrede bij de wortel aan te pakken, zullen pogingen tot afscheiding blijven bestaan.’

Onder dictator Soeharto werden dissidente, separatistische bewegingen genadeloos de kop ingedrukt. Na de democratisering in 1998 schonk Indonesië echter de oud-Portugese enclave Oost-Timor zijn onafhankelijkheid. Dat gebeurde eenzijdig, zonder dat de Verenigde Naties of andere grootmachten Jakarta onder druk hadden gezet – weliswaar organiseerden militaire nostalgici van één ‘franquistisch ‘ groot en ondeelbaar’ Indonesië nadien een weerzinwekkend bloedbad; andere dissidente gebieden aan de rand van het eilandenrijk, zoals Atjeh en Papua, kregen ruime autonomie. De voorbije jaren werden ook heel wat maatregelen genomen om het welvaartspeil in Atjeh en in Papua in het bijzonder op te trekken.

Woorden in daden omzetten

The Jakarta Post merkt op dat ‘de EU-lidstaten zeker beseffen dat Spanje onterecht mensen vervolgt die met democratische en vreedzame middelen hun streven naar onafhankelijkheid kenbaar maken’. De editorialist onderstreept dat ‘de EU haar woorden in daden moet omzetten’ en voegt eraan toe dat de inconsequente houding van de EU ten aanzien van Spanje betreffende de Catalaanse politieke gevangenen nooit een excuus mag worden voor Indonesië om op dezelfde manier macht te gebruiken tegen dissidente landgenoten.’

Het zou te gemakkelijk zijn om dit opiniestuk van de Indonesische kwaliteitskrant zomaar af te wimpelen als een opportunistische of cynische manier vanuit Indonesië om de bal terug te kaatsen naar een vaak inconsequent Europa. Het lijkt diplomatiek verstandiger dat Europese regeringen zich zouden realiseren dat westerse zedenprekers hun geloofwaardigheid compleet verspeeld hebben door het gebruik van dubbele standaarden als het over democratie en mensenrechten gaat in de niet-westerse wereld.