Luc Van der Kelen is duidelijker geworden

De analyse van Luc Van der Kelen in Knack, met als titel De volgende regeringsvorming wordt kantje-boord, sluit aan bij wat ik denk. En vast zou hij zich niet op die manier hebben uitgedrukt toen hij politiek commentator bij Het Laatste Nieuws was.

Als gepensioneerde lijkt hij helderder te zijn geworden. En al is hij nu politiek raadgever bij B-Plus – een vereniging die opkomt voor de eenheid van België onder de vorm van een federale staat – hij beseft wel dat de Belgische toestand uiterst verward is: Het probleem met België is immers dat er vaak stabiliteit lijkt te bestaan, maar dat daar ieder ogenblik een einde aan kan komen. Doorgaans lossen we dat op met een staatshervorming, maar ook aan die wonderlijke Belgische methode zijn grenzen. Op een bepaald moment zal er immers niets meer te hervormen zijn, omdat alles al hervormd zal lijken of zijn. Dat stadium naderen we met rasse schreden.

De toon is duidelijk pessimistisch: Als we vooruitkijken naar 2019 is het helemaal niet zeker dat er wel een nieuwe federale regering zal komen voor het einde van het jaar. (…) Als we de uitslagen omzetten in parlementszetels, federaal en regionaal, is er slechts één conclusie: de volgende regeringsvorming wordt kantje-boord.

In 2010, heeft de Belgische politieke crisis 541 dagen geduurd. Degenen die demandeurs de rien waren, hebben uiteindelijk een zesde staatshervorming aanvaard, die de Belgische besluitvorming uiterst ingewikkeld en zelfs onmogelijk heeft gemaakt. Op 28 april 2016 schreef Jean Quatremer, Brussels correspondent van het Frans dagblad Libération: Vijftig jaren van communautaire strijd tussen Vlamingen en Walen – wat Luc Van der Kelen terecht de schijnbare stabiliteit noemt – (…) hebben het koninkrijk in een doodlopend steegje doen belanden: onmacht, incompetentie, onverantwoordelijkheid.

Herfederaliseren?

Bij de Open VLD, de MR en de CDH pleiten nu sommige kopstukken voor het herfederaliseren van bevoegdheden. Maar Van der Kelen is formeel: Voor grote bestuurlijke hervormingen is de kans vandaag klein. In Vlaanderen zijn de Vlaamsgezinde partijen, van VB over N-VA tot CD&V er geen liefhebber van, ondanks enkele positieve stemmen bij de CD&V-Jongeren.

Zo is het ook werkelijk! Het is dus zinloos achterhoedegevechten te leveren, wat Philippe Van Parijs (ook lid van B-Plus) doet als hij België in vier gewesten (Vlaams, Waals, Brussels, Duits) wil opdelen, met het gebruik van het Engels als bindteken. Luc Van der Kelen onderstreept de sterke positie van de N-VA. Hij weet heel goed dat ‘de Vlaamsgezinde partijen’ een hartsgrondige hekel hebben aan Brussel-volwaardig-gewest.

Voor Bart De Wever leven Vlamingen en Walen op twee verschillende planeten, en vormen ze twee democratieën. Hij wil deze stand van zaken na de verkiezingen volgend jaar dan ook weerspiegeld zien in een confederaal project: een Belgisch niveau dat tot zijn eenvoudigste vorm is teruggebracht, met twee staten – Vlaanderen en Wallonië – waartussen elke Brusselaar zal moeten kiezen voor wat betreft gemeenschapsmateries: personenbelasting, sociale zekerheid, immigratie en integratie enzovoort. Kortom, België zou een lege schelp worden die al snel overbodig zou blijken.

Laten we niet vergeten dat de confederalistische idee door CVP-minister-president Luc Van den Brande in het begin van de jaren negentig werd gelanceerd, en door het Vlaams Parlement in 1999 werd goedgekeurd. Toen bestond de N-VA nog niet! En hoe zou Wouter Beke, voorzitter van de Vlaamse christendemocraten, het daarmee oneens kunnen zijn? Hij die op de 22ste september van 2007 in het Quebecse dagblad Le Devoir verklaarde: Wij wensen een waarachtig confederalisme, waarbij elkeen zal kunnen handelen zoals het hem belieft. (…) Als de Franstaligen geen ballast willen uitgooien, zal ons geen andere keuze resten dan de onafhankelijkheid. Is dit geen klare taal?

Laten we de knoop doorhakken

Luc Van der Kelen stelt dan de cruciale vraag: Als de onderhandelingen in een impasse raken, als er weinig alternatieven zijn, kan De Wever het confederalisme op tafel leggen. Zal de PS dat nog eens afblokken? Vandaag wil Elio Di Rupo van het confederalisme niets weten. Maar hij was ook tegen de splitsing van BHV zonder uitbreiding van Brussel…

In 2019, weet Elio Di Rupo, zal de PS in Wallonië weer aan de macht komen. Luc Van der Kelen is het daarmee eens: Als de MR (…) niet kan kapitaliseren op haar uitzonderlijke positie, dan zal de federale coalitie haar meerderheid niet kunnen handhaven en dreigt de Waalse regering als de weerlicht een linkse coalitie te krijgen. (…) Voor Magnette, Di Rupo en consorten (…) komt het federale niveau op een ondergeschikte plaats. Regeren in het eigen gewest gaat voor. Maar Elio Di Rupo weet ook dat Wallonië dan alléén ‘zijn plan zal moeten trekken’. De geleidelijke uitdoving van de financiële transfers vanuit Vlaanderen is immers voorzien. Een toestand die heel vlug ondraaglijk zal worden!

In de geest van de N-VA zou confederalisme de laatste stap zijn voor separatisme. Artikel 1 van haar statuten heeft het duidelijk over een soevereine Vlaamse Republiek.

Laten we toch geen tijd meer verliezen in eindeloze onderhandelingen, om een land te redden waarvan de dood geprogrammeerd is. Passons directement au séparatisme! Laten we direct de stap naar separatisme zetten! Ik weet nog heel precies wat François Perin hierover zei: Le mort est mort et bien mort, mais on ne veut pas voir qu’il est mort! De dode is zo dood als een pier, maar men wil niet gezien hebben dat hij dood is.