Marghem (MR): ‘Kernuitstap niet meer keuze van deze regering’

‘Dat Energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) de keuze maakt om alsnog de kernuitstap te realiseren, is haar eigen verantwoordelijkheid, maar wordt van langsom minder de keuze van de regering.’ Dat zegt voormalig energieminister en huidig federaal parlementslid van de meerderheid Marie-Christine Marghem (MR) in een interview met Doorbraak Magazine.

Marghem toont zich in een interview met Doorbraak Magazine kritisch voor iedereen die van 2003 tot 2019 het land regeerde. Volgens haar had de wet op de kernuitstap er nooit mogen komen. Daarnaast benadrukt zij echter dat het regeerakkoord van 2014 tot 2019 al voldoende ruimte liet om de bestaande kerncentrales te verlengen. Toen zij minister was onder premier Charles Michel, van haar eigen partij.

‘De regering-Michel I is schuldig, net als alle voorgaande regeringen sinds 2003, want ze heeft zoals de vorige regeringen een regeerakkoord afgesloten waarin de kernuitstap tegen 2025 een feit moest zijn. Zowel mijn partij MR, CD&V, Open Vld als de N-VA – ik herhaal: én de N-VA – hebben beslist dat de legislatuur 2014-2019 in het teken zou staan van de volledige kernuitstap tegen 2025. Maar, en dat moet ik er eerlijkheidshalve bij vertellen, mét de clausule dat er altijd een mogelijkheid moest zijn om reactoren open te houden bij bevoorradingsproblemen’, zo verklaart Marghem aan Doorbraak.

Problematische CRM

Een belangrijk punt dat Marghem aanhaalt, is het interpretatieverschil dat er volgens haar leeft over het zogenaamde Capaciteitsremuneratiemechanisme (CRM). Dat mechanisme staat de regering toe om op de energiemarkt na 2025 elektriciteit te kopen. Omdat een elektriciteitsnet dat steunt op hernieuwbare energie inherent instabiel is door de weersonzekerheid, moet er ook in de bouw van gascentrales worden voorzien om energietekorten na 2025 op te vangen. Een energieproducent wil echter garanties dat energie die nu door de overheid wordt gereserveerd na 2025, zal worden afgenomen aan een huidig afgesproken prijs, en niet aan een toekomstige mogelijk ongunstige prijs. De overheid neemt middels het CRM dus een soort ‘optie’ op een bepaald vermogen aan energie, en geeft daarvoor financiële steun aan de producent.

Vermogen aangekocht via het CRM bestaat hoofdzakelijk uit hernieuwbare energie en elektriciteit uit gascentrales. Echter, volgens Marghem is een CRM ’technologieneutraal’ en staat het het blijven bestaan van kernenergie niet in de weg. Ook na 2025 niet. De meeste Belgische politieke partijen zien het volgens Marghem echter anders, of zagen het voor de Vivaldi-regering althans anders.

‘Enkele weken voor de N-VA in 2018 uit de regering stapte, begon die partij moeilijk te doen over nieuw te bouwen gascentrales ter vervanging van de oude’, zo beweert Marghem. ‘Hun argumentatie was nochtans steeds dat het CRM met gascentrales een alternatief was voor de kerncentrales. Ondanks beweringen van Groen-Ecolo moet het CRM een technisch neutraal middel zijn dat alleen dient als back-up, en in geen geval een uitsluitend alternatief kan of mag zijn voor eender welke andere energievorm. Het CRM staat toe dat de flexibiliteit gegarandeerd is wanneer hernieuwbare energie uitblijft door de weersomstandigheden. Daartoe dient het. Moeilijk is het eigenlijk niet.’

‘Vorige regeringen zijn erg gul geweest met subsidies voor de bouw van wind- en zonneparken. Dat is  zwaar doorgerekend in de factuur van de consument. De eisen van groenestroomproducenten zijn altijd zeer hoog. Omdat zij, per definitie, een lage opbrengst hebben van hun investeringen. Logisch, want met energie die afhankelijk is van het veranderlijke weer, eisen zij steeds vette risicopremies’, aldus Marghem.

Vlaamse regering

Hoewel Marghems claims worden tegengesproken door de N-VA, blijft de voormalige energieminister beweren dat de Vlaamsnationalisten de kernuitstap eerder hadden kunnen tegenhouden wanneer zij in de regeerperiode 2014-2019 meer druk hadden gelegd vanuit de Vlaamse regering.

Marghem: ‘Ik geloof dat er vanuit de regio’s – en vanuit Vlaanderen met de N-VA, dus – andere scenario’s zouden zijn mogelijk geweest, scenario’s pro kernenergie, als men daar meer de nadruk op had gelegd. Indien men de burger verplicht zijn mazoutketel te verwijderen, met een elektrische auto te rijden en zijn huis te isoleren, dan kan men nu moeilijk verantwoorden dat elektriciteit door CO₂-uitstotende gascentrales wordt opgewekt.’

‘Ikzelf was onder Charles Michel verplicht om op de lange termijn te werken. Voor de volgende regering, dus, de huidige regering-De Croo. Dat de huidige minister van Energie Tinne Van der Straeten de keuze maakt om alsnog de kernuitstap te realiseren, is haar eigen verantwoordelijkheid, maar wordt van langsom minder de keuze van de regering.’

Voor Marghem moeten er dan ook nieuwe kerncentrales bijkomen. ‘50% elektriciteitsproductie door kernenergie nu, te verhogen tot 80% met behulp van kleinere reactoren, is voor mij de basis van een gezonde energiemix. Met 20% energie uit hernieuwbare bronnen.’

Er zijn steeds meer en meer wetenschappers die Marghem gelijk geven, en die duidelijk pleiten voor het behoud van kernenergie. Daarover leest u meer in het energiedossier in de derde editie van Doorbraak Magazine, waarin u ook de reactie van de N-VA op Marghems beweringen vindt.