‘Adviseren’ in tijden van pandemie?

De Veiligheidsraad — het politieke coronacomité dus — voert per 1 juli een verdere versoepeling door, vooral in de pret- en ontspanningssfeer (zwembaden, pretparken, bioscopen, trouwerijen en andere feesten) waar veel mensen dicht bij elkaar komen en het infectierisico groter is. Je zou denken dat men dan toch het mondmasker verplicht voor winkels en warenhuizen, dat is een kleine moeite, en de Groep van Experts belast met de Exit-Strategie (GEES) drong daar ook sterk op aan. Iets waar ook het winkelpersoneel zelf vragende partij voor is. Winkels zijn in deze omstandigheden geen speelplaatsen of bestemmingen voor een gezinstrip, dus neem daar geen risico.

VRT

Wel ik zeg u: Johnny Thijs is een gevaar voor de samenleving. Virussen zijn geen postzegels, Johnny, en vrijblijvendheid is in deze dodelijk.

Aprilvis

Experten… behalve Johnny Thijs (foto) dan, de CEO van Electrabel die bij Bpost vertrok omdat hij 650.000 Euro per jaar te weinig vond, nadat hij de posttarieven had verhoogd, de dienstverlening had afgebouwd, en de postbodes had getransformeerd tot streng gechronometreerde, GPS-gestuurde robotten die ongeveer voor een leefloon hun botten afdraaien. Johnny scharrelt momenteel nog wat bij door te zetelen in de raden van bestuur van o.m. Recticel, Corealis, Golazo en Hospital Logistics en H. Essers.

Dat mag allemaal hé, alleen: Wat is de meerwaarde van mandatenkoning Thijs binnen de GEES? Op een of andere manier is heel de expertenclub gezwicht voor zijn standpunt dat je mensen de vrije keuze moet laten, en dat het gebruik van het mondmasker in winkels enkel mag geadviseerd worden.

Wel ik zeg u: Johnny Thijs is een gevaar voor de samenleving. Virussen zijn geen postzegels, Johnny, en vrijblijvendheid is in deze dodelijk. Ofwel hebben die maskers hun nut tegen dat beest en leg je ze op, ofwel laat je ze in de kast. Wat is dan eigenlijk adviseren, in deze context van de pandemie? Men kan mensen adviseren om niet te lang in de zon te gaan staan en voldoende water te drinken, of om ’s avonds niet eindeloos naar dat schermpje te staren want wit licht verhindert het inslapen. Maar een mondmasker adviseren in de winkels, een maand na de lockdown, en wanneer elke viroloog ons waarschuwt voor een tweede golf?

Drama queens

Gisteren naar de Aldi en de Colruyt geweest. Bijna niemand droeg er nog één, en de sukkels die er toch mee rondlopen zullen het ook snel voor bekeken houden want niemand wil als een alien met zijn kar langs de rekken fietsen. Misschien mankeert die GEES toch een psycholoog of gewoon iemand met wat mensenkennis. Als de helft niet meedoet gaat de andere helft snel overstag, onder het motto ‘het steekt allemaal niet zo nauw’. Dat is ook het standpunt van onze minister van volksgezondheid Maggie De Block. Ook zij zag de verplichting van de mondmaskers in winkels en warenhuizen helemaal niet zitten en liet dat via de pers duidelijk weten.

Wacht, dus als ik het goed begrijp, Maggie: eerst liquideer je de bestaande mondmaskervoorraad zonder hem terug aan te vullen. Begin maart spreek je over een ‘griepje’ en scheld je wetenschappers, die waarschuwen dat het de verkeerde kant opgaat, uit voor drama queens. Heel het voorjaar door werden de mondmaskers als nutteloos en zelfs contraproductief weggezet, simpel, omdat we ze niet hadden. Ook op 1 april, in volle lockdown, kregen we die leugenboodschap mee, ondersteund door o.m. Marc Van Ranst en Steven Van Gucht (‘ik draag geen mondmasker in het warenhuis’). Ik veronderstel dat het niet om een aprilvis ging. Tussendoor sloegen huisvrouwen zelf aan het naaien en werd de huisfabricage van de ‘nutteloze’ maskers gepromoot als bezigheidstherapie.

VRT

‘Het steekt allemaal niet zo nauw’. Dat is ook het standpunt van onze minister van volksgezondheid Maggie De Block: ook zij zag de verplichting van de mondmaskers in winkels en warenhuizen helemaal niet zitten en liet dat via de pers duidelijk weten.

Geen vertrouwen

Nu we eindelijk uit ons kot mogen komen, en hogervernoemde experten gegeneerd toegeven dat ze ernaast zaten, zo niet ons gewoon bedot hebben, maakt de politiek er zich vanaf door die dingen gewoon te ‘adviseren’. Volgt men dat advies niet, dan is het niet de schuld van het beleid. Vlaams minister-president Jan Jambon, lid van de Veiligheidsraad, was zo cynisch om de echte reden mee te geven: ‘Eerst zeggen dat ze nutteloos zijn en ze dan verplichten, dat kan je niet maken.’ Ga even goed zitten en analyseer voorgaande volzin. Een fout kan alleen goedgemaakt worden door een tweede fout, een leugen hersteld door een nog straffere.

We hebben dus Johnny en Maggie aan de kant van de vrijheidsstrijders, de lobby die ons recht naar de tweede golf voert. Niemand is meer tegen regels-om-de-regels dan ondergetekende, maar af en toe en in bijzondere omstandigheden is het gewoon van moetes. Heel het Belgische coronabeleid kwakkelt over en weer als de kwabben van de minister van volksongezondheid. Eerst onderschat men het virus en treedt men veel te laat in actie, daarna gaat men ijlings over tot een lockdown met een catastrofale impact op de economie en het sociale leven, en vervolgens viert men de teugels met halve maatregelen en tot laksheid uitnodigende ‘adviezen’.

Een compleet gebrek aan consistentie dus, en in elk van deze stadia is de leugen aanwezig, of minstens het verdoezelen van de waarheid. Dat is misschien nog de belangrijkste reden waarom zoveel mensen er hun laars aan lappen. Een overheid die men niet vertrouwt, die liegt, met alle winden meedraait, dwingt ook geen respect voor regels af. En dat is het grote verschil met landen als Denemarken en Oostenrijk. Het verbroken pact met de burger, ooit sociaal contract genoemd, is in België verder weg dan ooit. Ondertussen bakkeleien de draagvlakpolitici rustig verder.