N-VA: Savonarola of Luther?

Zegt de naam Girolamo Savonarola u iets? Een mens wordt alleszins niet fundamenteel vrolijk van de man. Einde 15^de eeuw vormden de donderpreken van deze dominicaner een fikse bedreiging voor het pausdom. Vanuit Firenze bestookte deze gesel van de zonde Rome en haar uitspattingen. Volgens eigentijdse bronnen veroorzaakte zijn boodschap ‘zoveel angst, schrik, gesnik en tranen dat iedereen verdwaasd door de stad liep, meer dood dan levend’.

Maar zijn boodschap was, ondanks de solfergeuren die errond zweefden, meer dan terecht. De leiders van de Katholieke Kerk waren te zeer afgedwaald van de oorspronkelijke boodschap en de toenmalige Borgiapaus, Alexander VI, stond heel ver van de visser Petrus: nepotisme, simonie, oorlogen om de Pauselijke Staten, drinkgelagen in het Vaticaan, corruptie, dure aflaten, etcetera. De renaissance was, ondanks de hoogtepunten in de kunsten, een van de meest verdorven periodes in de geschiedenis van de Kerk. Savonarola’s boodschap werd echter genegeerd door de paus maar het volk aanhoorde het met veel ingespannen aandacht.

De stand van het land

De N-VA trok onlangs het land in met het Café Bracke, waar de staat van datzelfde land werd opgemaakt. Siegfried Bracke presenteerde geen mooi beeld van de toestand van België. De N-VA somt in haar oppositiewerk vaak terechte doembeelden en cijfers op over de situatie waarin de Belgische staat zich verkeerd. Eigenlijk doet de partij dit al sinds 6 december 2011, toen de regering van Elio Di Rupo aantrad. Al bijna twee jaren bestookt de grootste (oppositie)partij van Vlaanderen het volk met fikse doemtijdingen over het wanbeleid van de Wetstraat. Het leverde de partij in 2012 een riante overwinning op bij de gemeenteraadsverkiezingen en op de avond van die verkiezingen wierp Bart De Wever een grote waarschuwing naar Di Rupo toe: ‘Neem uw verantwoordelijkheid en bereid samen met ons de confederale hervorming voor. Want uw belastingsregering zonder meerderheid in Vlaanderen wordt door de Vlamingen niet gesteund.’

Het gejuich van die avond dreigt nu te lijden aan slijtage en onzekerheid. De regeringspartijen daarentegen weren zich fikser, dat bewijst het laatste partijvoorzittersdebat voor de studenten in Leuven. Kan de N-VA en De Wever de hausse aanhouden?

Het doorstaan van de vuurproef

Savonarola werd aanvankelijk in Firenze op handen gedragen en het Vaticaan scheen weerloos tegen de populariteit van de aanklager. Hij waagde het, op het hoogtepunt van zijn roem, om bezwerend uit te roepen dat hij de ziekten van Italië zou genezen en de Kerk zou hervormen. Maar Savonarola leed onder zijn populariteit en de verwachtingen die het daarbij schiep: ‘Nu sta ik hier, en nergens zie ik een haven waar ik kan binnenlopen. Ik was een vrij man (…) nu ben ik de slaaf van allen en ik zie me van alle kanten met oorlog en tweedracht geconfronteerd.’

Geleidelijk aan verzette Rome zich krachtiger tegen de dominicaan, aanvankelijk werd hem nog aangeboden om deel te nemen aan het regime (met een kardinaalsfunctie), wat hij weigerde, en het werd hem verboden nog langer te preken. Uiteindelijk werd hij uit de Kerk gezet. De steun van het volk slonk eveneens en verloor hij finaal volledig toen hij afzag van een letterlijke vuurproef. Onder luid gejoel en uitgefloten door de menigte werd de heiland van weleer opgeknoopt en verbrand op 23 mei 1498.

Bart De Wever zal (hopelijk) nooit hetzelfde levenslot ondergaan als de Florentijn uit de late 15^de eeuw. De Antwerpenaar zag eveneens af van een deelname aan het bestuur, omdat het regime niet kon/wilde tegemoetkomen aan zijn eisen. Ook liet hij zich al verschillende malen ontvallen dat hij het tempo van zijn leven niet lang meer kan volhouden, iets wat zwaar op de man lijkt te wegen. Wordt 25 mei die ultieme vuurproef? Zal De Wever het kiespubliek teleurstellen en zal dat publiek hem luid joelend laten vallen als een baksteen?

De kracht van een programma

De dominicaan werd door zijn tegenstanders voor fanaticus uitgescholden (in onze 21^ste eeuwse ogen was hij dat ook), maar de man was eerlijk bezorgd over de toekomst van de Kerk. Girolamo Savonarola faalde in het aanbieden van een alternatief in zijn betoog. Hij was sterk in het opsommen van de fouten van het systeem en hij schonk ook een vaag beeld van een gezuiverde Kerk, maar Savonarola had eigenlijk geen degelijke tegenvoorstellen.

Datzelfde wordt de N-VA (deels terecht) verweten. Wat is het tegenvoorstel van de partij op het huidige beleid? Kent u een klaar antwoord? Ik eerlijk gezegd niet, al belooft Siegfried Bracke een duidelijk programma in de nabije toekomst en het lijkt erop dat hij ook hiermee het land rond wil gaan. Die indruk werd althans gewekt in de pers in augustus: ‘Dat is voor een volgende ronde. Eerst willen we aantonen wat er verkeerd loopt’.

Misschien moeten we kijken naar een Duitse augustijn uit de renaissance, zo’n 19 jaar na Savonarola. Het Vaticaan had de dreiging uit Firenze ongedaan gemaakt en lachte de drang naar verandering weg. Een paar vage beloftes in het vijfde Lateraans Concilie (1512 – 1517) waren slechts doekjes voor het bloeden. Maarten Luther was de nog altijd heersende kerkelijke mistoestanden meer dan beu en toen zijn aartsbisschop het al te bont maakte met de aflatenhandel, spijkerde de verontwaardigde Luther zijn 95 stellingen op 31 oktober 1517 tegen het kerkportaal van de slotkerk van Wittenberg. Luther klaagde niet alleen aan wat er fout liep, maar noteerde meteen wat hij als oplossing zag. Maarten Luther bood de ontevreden christen een programma aan en de hoop op verandering. De Duitser startte daarmee een ongeziene hervorming van de christelijke kerk, dé Hervorming waarvan hij het leiderschap opeiste .

Hopelijk spiegelt de top van de N-VA zich aan de juiste prediker en gaat ze verder dan het loutere (aan)klagen, maar biedt ze de kiezer op 25 mei 2013 een geloofwaardig programma aan met een duidelijke kandidaat-premier en kandidaat-minister-president. Ons land heeft immers een hoopvolle reformatie nodig.

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>