Na de toeristen de kuisploeg

Het hilarische verhaal van de file aan de top van Mount Everest, waar honderden gelegenheidsalpinisten in de bijtende kou en quasi zonder zuurstof hun beurt afwachtten om op de spits de selfie van hun leven te nemen, wordt nog hilarischer door het nieuws dat het daar ook bezaaid ligt met achtergelaten plastic, flessen, verpakkingen, tot en met complete tenten. Elf duizend kilo afval haalde het Nepalese leger op aan het einde van het klimseizoen. Met de glimlach. Het toerisme is een belangrijke bron van inkomsten voor de Himalayastaat, en voor zo’n klimvergunning alleen al betaal je zo’n 11.000 dollar. Daarvoor mag je al eens een conservenblik weggooien.

Idem dito de jaarlijkse berichten over de grote festivals genre Tomorrowland: het achterlaten van rommel is er een traditie, ook daar schiet een kuisploeg welgemoed in actie als de jongens en meisjes weer naar huis zijn. En nu bereiken ons ook beelden van het Noordzeestrand na het eerste zomerweekend: 25 ton afval wordt daar geruimd, mensen laten werkelijk alles achter. Strenge boetes? Neen, daar beginnen we liever niet aan. Want, zegt Burgemeester Daphné Dumery (N-VA) van Blankenberge: mensen komen hier voor hun plezier, we willen geen politie op het strand, hoogstens wat sensibilisering.

Dat is echt wel een doordenker: is rommel weggooien op zich dan ook een vorm van vakantiegenoegen? Ja dus, althans in de optiek van mevrouw Dumery. Blankenberge verdient aan de toeristen en de kuisploeg is gewoon een onderdeel van de dienstverlening, zoals de vuilnisophaling of de strandredders. Een verantwoorde vaste kost voor dé favoriete badplaats van Groot Antwerpen en de belendende parkings. Smijten maar, jongens, het is allemaal inbegrepen.

Pampercultuur

Theodore Dalrymple: ‘De zachte aanpak werkt averechts…’

In wezen gaat het aan de Himalaya, op Tommorowland of in Blankenberge om hetzelfde pervers effect: net omdat er een kuisploeg is, denkt men dat rommel achterlaten ook mag, waardoor het fenomeen nog toeneemt. Hetzelfde speelt zich uiteraard af op huiselijk niveau: niets zo’n fout signaal als de kamer van zoon- of dochterlief regelmatig opruimen. De dag daarna ligt het er opnieuw bij als een stal.

Dat leidt verder tot een paar socio-politieke bedenkingen, rond de verzorgingsstaat bijvoorbeeld, die ik van mezelf niet verwacht had. Trekt de werklozensteun werklozen aan? Creëert het OCMW armoede? Leidt de terugbetaling van doktersbezoek en geneesmiddelen tot medische overconsumptie? Theodore Dalrymple heeft daar al zijn licht over laten schijnen, zijn oordeel is keihard: hoe zorgzamer de staat, hoe meer de burger zich gedraagt als een lui, verwend kind. Dalrymple beschrijft de fameuze pampercultuur als een infantilisering, het behandelen van de burger als een kleuter waarvan men geen verantwoordelijkheidsgevoel kan verwachten. De cultuur van het sentiment maakt de mens narcistisch, en is o.m. verantwoordelijk voor al die softe sensibiliseringsprogramma’s die niks uithalen en op de duur zelfs de daders tot slachtoffers herleiden.

In de plaats van de politiek-correcte hulpverlener-strandopruimer pleit Theodore Dalrymple voor meer harde repressie: boetes, gevangenis, of laat iemand die betrapt wordt op sluikstorten eens een hele dag blikjes en peuken oprapen. De West-Vlaamse provinciegouverneur Carl Decaluwé is ook geneigd tot de harde aanpak en wil de mensen ‘treffen in hun portefeuille’. In Singapore levert het op straat gooien van een kauwgom een boete van omgerekend 600 euro op. Effectief is het wel, maar wie wil nu in zo’n politiestaat wonen? Uiteindelijk rijdt ook die Dalrymple-visie zich vast in een doemscenario, dit keer dat van regelstaat die alles verbiedt wat niet is toegestaan, de Big Brother samenleving van controle en verklikking, camera’s op elke hoek van de straat.

Een dilemma zo lijkt, tussen de verkleutering of het behandelen van elke burger als een potentiële crimineel. Misschien ligt de oplossing dan toch weer in een soort identitaire weefselversterking die spontaan zou leiden tot een proper strand, zoals de meeste dieren ook niet aan nestbevuiling doen. Geen geknuffel, geen strenge hand, maar gewoon basic instinct en wat aangebracht thuisgevoel, het besef dat het strand van ‘ons’ is. Daarvoor moet het er ook wel uitzien zoals thuis en dienen er voldoende herkenningsfactoren te zijn. Voorlopig zijn er in Blankenberge maar weinig vrouwen in boerka gesignaleerd, wordt er meer Aaantwaarps gesproken dan in Antwerpen, en zijn Jacky Lafon en Luc Caals vaste gasten in ’t Witte Paard, dat zou dus toch moeten lukken. Voor meer cultuur van eigen bodem, afspraak aan het naaktstrand van Bredene.