Nationaalmasochisme

Pas tien jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog werden er weer Duitse mannen onder de wapens geroepen, niet om ten oorlog te trekken maar om deel uit te maken van de Bundeswehr, een naam voor het pas opgerichte West-Duitse leger. Deze naam gaat terug op een woordkeuze van parlementslid Daniel Friedrich Gottlob Teichert, een liberaal ingestelde militair uit de gloriedagen van de Duitse democratische revolutie van 1848/49. De herbewapening van de Bondsrepubliek Duitsland wekte midden jaren ’50 van de vorige eeuw heel wat commotie in de maatschappij. Vele mensen vroegen zich af of het moreel wel door de beugel kon dat er weer Duitsers in legeruniform zouden rondlopen na de gruwelijke ervaringen met Nazi-Duitsland.

Drones

De discussies van die dagen zijn verstomd, zeker nadat de Bundeswehr had bewezen een leger in dienst van de democratie te zijn, een leger van ‘Staatsbürger in Uniform’. Verstomd? Je zou het niet zeggen als je de taferelen ziet die zich woensdagavond (10 april) afspeelden aan de Berlijnse universiteit die de naam van de grote Pruisische geleerde en diplomaat Wilhelm von Humboldt draagt. Defensieminister Thomas de Maizière (van de christendemocratische CDU) wilde er een voordracht houden over de Bundeswehr en haar bijdrage aan de ‘cohesie in de maatschappij’. Wilde, want van een voordracht kwam niets in huis. Tientallen radicale studenten jouwden de minister uit en lieten hem niet aan het woord komen (hier klikken).

Zijn de dagen van mei ’68 teruggekeerd toen professoren het spreken werd belet door opstandige studenten? Het plan van de christendemocratische minister om de Bundeswehr uit te rusten met bewapende drones (onbemande luchtvaarttuigen) had zoveel weerstand opgeroepen dat de Maizière het daags daarvoor weer had ingetrokken. Voor de Bondsdagverkiezingen van september 2013 komt het niet meer op de tafel van de regering. Dat het plan volgens een enquête van Forsa niet in goede aarde valt bij een groot deel van de bevolking, zelfs bij kiezers van de centrumrechtse CDU, kan nog worden begrepen vanuit de ervaring met oorlog en militarisme (hier klikken).

Minachting

Een aanfluiting van de democratie is het echter en zelfs in tegenspraak met hun eigen hoogstaande morele principes wanneer studenten de andersdenkende de mond snoeren. En alsof dat nog niet genoeg was, vervielen de protesterende Duitse studenten in een nationale zelfhaat die haar gelijke niet kent in de wereld. Leuzen als ‘Nie wieder Deutschland’ en ‘Deutschland ist Scheiße’ weerklonken in het auditorium van de eerbiedwaardige Humboldt-Universität. Daaruit sprak een minachting voor een staat die als weinig andere zo ernstig de beginselen van de democratie en de rechtsstaat in het vaandel draagt en probeert ze zo nauwgezet mogelijk na te leven, een staat ook waarvan het parlement het leger streng controleert. In Duitsland kan het bijvoorbeeld niet dat de regering legervliegtuigen op buitenlandse missie stuurt om pas daarna het parlement in te lichten. De Duitse studenten die zich aan de Humboldt-Universität de keel schor schreeuwden, zouden eens over de grens moeten kijken. Maar misschien zijn ze daarvoor te provincialistisch ingesteld. Vandaar misschien hun nationale zelfhaat?