Olie goedkoper dan water uit supermarkt

Onderschat nooit de wisdom of the crowds en hoe de financiële markten vaak weken op voorhand veranderingen in de economische verwachtingen opmerken. Wil je weten hoe de financiële wereld de zeer nabije toekomst inschat? Dan kan je deze informatie vinden door de veranderingen in koersen van overheidsschulden en bedrijven nauwgezet op te volgen en te zien hoe miljoenen beleggers meteen de nieuwste informatie verwerken. Geldstromen kunnen immers niet liegen. Wanneer investeerders zich ongerust maken, kan je dit vaak ruim op voorhand zien, nog voor de media hierover beginnen te rapporteren.

Financiële markten liepen vooruit op coronacrisis

Met het coronavirus was het dit keer niet anders. De belangen in de financiële wereld zijn immers zo groot, dat de slimste koppen ingehuurd worden om de trends in de wereld te voorspellen voor de weken en maanden die volgen.

Wanneer de eerste quarantainezone in Italië nog moest beginnen op 8 maart, waren de Europese beurzen en de beurs in Brussel bijvoorbeeld al sterk gecorrigeerd. Vanaf 17 februari, toen de Bel20 de hoogste koers zou halen sinds 2007, was men amper vijftien handelsdagen later op 9 maart al bijna 25% gedaald. Langzaam begonnen beleggers de effecten van het Chinese virus in te schatten op de Chinese economie en in een latere fase ook op de wereld. Ook de vlucht naar Amerikaans overheidspapier begon vanaf de tweede week van februari een zeer sterk momentum te krijgen, een teken dat beleggers onheil verwachten en zekerheid willen.

Olie is goedkoper dan water van uw lokale supermarkt

Nu het stof tijdelijk is gaan liggen, lijken de financiële markten voorlopig niet te denken dat de problemen met het coronavirus binnen enkele maanden opgelost zullen zijn. Integendeel, de prijzen geven aan dat de economische activiteit in de komende maanden verder onder drukt blijft en dat de vraag verder zal afnemen.

Neem nu bijvoorbeeld de oliemarkt waar de perfecte storm bezig is. Zo is door het stilleggen van fabrieken en vliegtuigen wereldwijd de vraag naar brandstof enorm gedaald. Daarbovenop houden Rusland en Saoedi-Arabië zich niet meer aan de productieafspraken van het oliekartel OPEC, waardoor er nog meer olie op de markt wordt gepompt.

Het resultaat? We zijn in de bizarre situatie gekomen dat een vat Amerikaanse olie momenteel goedkoper is dan het water dat u haalt in de lokale Aldi of Colruyt. Voor een vat olie van 158,99 liter betaalt u hierdoor amper 20 dollar of 0,12 euro per liter tegen de wisselkoers van vandaag.

Stookolie goedkoopst sinds 2016

Het is zelfs zo erg dat oliehandelaars het goedje op sommige plekken in de wereld niet meer verkocht krijgen. Zo kon het handelshuis Mercuria Energy het onlangs voor elkaar krijgen om niet alleen zijn olie gratis te krijgen van een olieproducent, maar zelfs 19 dollarcent per vat te krijgen voor elk vat dat men afnam.

De opslagplaatsen wereldwijd zijn immers overvol aan het geraken, waardoor men het zwarte goedje niet meer overal kan stockeren. U kunt hier trouwens ook van profiteren door uw stookolieketel te hervullen. De prijzen liggen door de oliecrisis immers 40 procent lager dan begin dit jaar, wat voor een gemiddeld gezin tegen de huidige prijzen zorgt voor een besparing van 566 tot 707 euro op jaarbasis.

De grondstoffenmarkt is een belangrijke kanarie in de kolenmijn

Dat beleggers pessimistisch zijn, zien we ook in de evolutie van goud. In crisistijden heeft goud immers de reputatie om waardevast te zijn. Het valt op dat goud al lang niet meer zo populair was als vandaag. Industriële materialen zoals zink en koper zijn dan weer niet gewild, waardoor de prijs voor deze materialen gemiddeld 20% gedaald is sinds het begin van dit jaar. Opnieuw een teken dat beleggers verwachten dat de economie nog wel even op een lager pitje zal draaien.

Wie wil weten wanneer de economie herneemt, houdt best af en toe de prijzen van bovenstaande grondstoffen in de gaten. Eens de vraag over een langere periode begint te hernemen, zal zich dit op termijn ook bijvoorbeeld vertalen in de prijs van koper. De ideale kanarie in de koolmijn om een herneming van de vraag te voorspellen.

Is voorzichtigheid geboden?

De vraag is natuurlijk wanneer de markten terug zullen hernemen. Ook al zie ik dat vele kleine beleggers nu al voorsprong nemen door aandelen op te kopen van afgestrafte bedrijven. Niemand kan de toekomst voorspellen, maar vergeet niet om de stevige daling met ongeveer 25% op de Amerikaanse beurs in het juiste perspectief te zetten.

De beurzen zijn dan wel veel pluimen kwijtgeraakt, maar toch staat de Amerikaanse S&P500 index niet eens op de koers van eind 2018. Gaan we bijvoorbeeld naar de koersen van begin 2016, dan kan er vanaf dit niveau nog eens 25% af. En wie bang is voor een langdurige depressie, kan beter niet de beurskoersen van twaalf jaar geleden bekijken. De herinneringen aan 2008 zijn een nachtmerrie voor menig belegger, en dat terwijl toen de reële economie op geen enkel moment stil lag — in tegenstelling tot vandaag.

Test voor Europese solidariteit

Beleggers houden er best rekening mee dat de economische gevolgen van de coronacrisis zich nog moeten tonen. Zo zullen de Europese overheden de komende maanden miljarden euro’s aan belastinginkomsten missen, maar tegelijk miljarden euro’s moeten investeren om de economische klap te verwerken. Het ratingbureau Scope waarschuwde bijvoorbeeld dat de Italiaanse schuld makkelijk 145% van het bbp kan overstijgen tegen eind dit jaar. Dat niveau komt procentueel overeen met het schuldenniveau van Griekenland in 2010, terwijl Italië nu al op een ratio van 135% zit.

Het is bijna onvermijdelijk dat in de nasleep van de coronacrisis de financiële markten de Europese solidariteit zullen testen wanneer de hard getroffen landen in de problemen geraken. En indien er steun nodig zal zijn, zal dit opgehoest moeten worden door andere Europese landen die tegelijkertijd ook zwaar getroffen zullen zijn. De vraag is alleen hoe groot die solidariteit zal zijn nadat de vorige weken bleek dat in crisistijden het ieder land voor zichzelf is.