Onvermoede bondgenoten

Vertaling van het slot van een stuk uit het blad ‘Merkur’ (gegründet 1947 als Deutsche Zeitschrift für Europäisches Denken) dat althans voor mij een paar verrassende wendingen bevatte.

EUROFASCISME – Wie er tegen is,
werkt het misschien juist in de hand

Moritz Rudolph

[…] Mogelijk zal binnen enkele jaren Pierre Drieu la Rochelle een profeet blijken te zijn die voorvoelde dat de barbaren op komst waren, en waar het komende fascisme zijn plek zou vinden. Hij collaboreerde met de nazibezetter omdat niet de Duitsers zijn vijanden waren, maar wel de burgerlijke samenleving. Hiermee liep hij vooruit op zijn ‘nationale’ tijd, maar in de ‘postnationale constellatie’ (Habermas) kon zijn tijd wel eens gekomen zijn. Benedikt Kaiser, een van de jonge honden uit Schnellroda (eigenlijk uit Chemnitz), heeft in 2011 Drieu-studie voorgelegd met als titel Eurofaschismus.

Hoe dit fascisme eruit zou kunnen zien heeft Till-Lucas Wessels laten zien in zijn boek europaradikal van 2018 (eveneens bij Antaios verschenen): hij ziet de ‘klassieke burgerlijke nationale staat, die als zelfstandig handelende instantie overal op de terugweg is’ als de grote ‘verliezer’ van de globalisering. Wessels, volstrekt geen conservatief, wil deze zombie helemaal niet meer tot leven wekken maar zoals Habermas de sprong hogerop wagen, en een nieuw Europa tot stand brengen. Dat Habermas geen fascistisch Europa wil maakt niet echt uit, want niettemin kon hij wel eens een wegbereider zijn – samen met liberale imperialisten als Robert Cooper of Guy Verhofstadt en Daniel Cohn-Bendit die hun zinnen hebben gezet op een EU als benevolent imperium.

Nog maar net van die verschrikkelijke nationale staat afgekomen, maken zij er werk van een nog veel grotere staat op poten te zetten, met politieke mogelijkheden die helemaal naar de smaak van nieuwrechts zijn. Ook Wessels meent: ‘op het wereldtoneel kan alleen een geïnstitutionaliseerde gemeenschap van de Europese volkeren werkdadig en blijvend ingrijpen en zich met een positieve visie tegen de hegemoniale aanspraken van Oost en West verzetten.’ Zo veel Europese ijver aan de rechterzijde kan velen verwonderen, maar dat het fascisme aartsconservatief zou zijn behoort dan ook tot de rampzaligste clichés erover. Het wil niet terug, maar voorwaarts om de cyclus te volvoeren (dat heeft het bij Julius Evola geleerd), en dus moet het in elk nieuw tijdvak een sport hoger stappen, tot het ooit helemaal globaal wordt en van daaruit aan zijn grote inkrimping* kan beginnen.

Het dilemma zit hem hier, dat men om dit opdoemende onheil nog te verhinderen precies dat moet doen dat het waarschijnlijk nog in de kaart speelt: bij de Europese verkiezingen, of die voor de Bundestag, voor de linkse of liberale partijen stemmen die zo goed als allemaal voor de uitbouw van soevereine Europese instellingen staan. Tegen hun wil in zouden precies de grote EU-voorvechters als Macron en Habermas diegenen die zij bestrijden in de stijgbeugels kunnen helpen: om de problemen van de ‘onomkeerbaar’ geglobaliseerde wereld (Habermas) op te lossen, klimmen zij een sport hoger op de ladder van de politieke eenmaking, en zorgen voor een rijk van 500 miljoen zielen waar de Eurofascisten zich vingers en duim bij aflikken.

Die weten niet waar ze dat geluk aan verdiend hebben, want zelf hadden ze het nooit voor elkaar gebracht. Alles staat dan netjes voor hen klaargezet – met een direct gekozen EU-president en een parlement met totale budgetbevoegdheid (waarmee dan ook een afgebleekt, maar wel heel-Europees, supranationaal socialisme kan ingevoerd worden) – en dan moeten ze enkel nog één verkiezing winnen en de zaak is rond. Pulse of Europe of de Junge Europäische Föderalisten zullen dan wellicht beschouwd worden als de heruitgave van de eveneens Duitse studenten-eenheidsbeweging van de negentiende eeuw, die ook toen tegen de »Kleinstaaterei« te velde trok en onderweg haar liberalisme vergat (vandaar ook dat het ‘eenheid en recht’ klonk, en pas daarna ‘vrijheid’); maar dan is het te laat en zal iedereen zich afvragen hoe men die gelijkenis over het hoofd heeft kunnen zien.

________

* ‚Superkontraktion’ is een begrip uit de organische scheikunde dat het onomkeerbare proces van krimp beschrijft (bijvoorbeeld van te warm gewassen wol). Het wereldbeeld is cyclisch. (nvdv)