Open brief aan Fatma Taspinar

Beste mevrouw Taspinar,

Vooreerst wil ik u feliciteren met uw eerste 7u-journaalpresentatie, afgelopen zaterdag, op VRT1. Ik heb dat journaal toen bekeken en, verstrooid als ik was, niet eens gelet op uw specifieke verschijning. Want weet u, ik erger me vooral aan het kleuterjuftoontje dat uw achtbare voorganger Martine Tanghe heeft gelanceerd en sindsdien door sommige adepten als normaal wordt gezien. Het suggereert dat VRT-journalisten denken dat ze het met kinderen te maken hebben, die opvoeding nodig hebben en door het huis van vertrouwen zelfs van een moreel kompas moeten worden voorzien.

https://twitter.com/ftaspinar/status/1381332228903464960

Een vrouw als alle andere

Maar gezien ik me zaterdag niet geërgerd heb, was ik me ook niet bewust van de grote primeur die gebracht werd. Het was gewoon nieuws als altijd, als decor van het avondmaal. Tot ik daags nadien een tweet zag passeren waarin u ons attent maakt op uw ‘roots’, met de waarschuwing dat niemand u daarop mocht afrekenen. Dat is vreemd. Ik heb in de sociale media wat gegrasduind, maar werkelijk niemand gevonden die aanstoot nam aan Fatma Taspinar als kersvers nieuwsanker. Sorry voor u, het gebeuren is ongemerkt voorbij gegaan, als zou het Daisy Mortelmans uit Bavikhove geweest zijn. Dat had anders gelegen indien u een hoofddoek had gedragen, dat zouden Vlamingen niet gepikt hebben, want de VRT dient zich levensbeschouwelijk neutraal op te stellen.

Maar niet dus, u ziet eruit als een vrouw als alle andere, sorry als u ik u nu andermaal beledig, met een zwart kapsel dat een hoop Vlaamse vrouwen zich met wat kleurstof ook eigen maakt, en een getaand kleurtje dat zo van de zonnebank kon komen. Ooit heeft iemand de klantendienst van de VRT gecontacteerd om te vragen of dat lang haar niet in de weg hing om het nieuws te lezen. Dat was het dan, neen, helaas geen beklag over uw ‘roots’.

Allochtone journaliste in racistisch Vlaanderen

Maar net door uw tweet ging ik dan eens googelen, zo gaat dat. U bent van Turkse afkomst en gelovig moslima. U hebt criminologie gestudeerd en geknokt om er te komen, dat siert u. Ik wil zelfs niet geloven dat u alleen maar in de VRT-redactie terecht bent gekomen omdat er nu eenmaal quota gelden voor allochtonen, quota die de VRT zelfs niet ingevuld krijgt bij gebrek aan gegadigden.

Ik ben echter ook op een hoop artikels en interviews gestoten waarin u uw afkomst telkens weer etaleert, én uw religie. Dat is niet verboden, we leven gelukkig niet in Turkije. Het punt is echter dat u daarmee als journaliste schijnt te koketteren en daar een handelsmerk van maakt, ook gepromoot op Instagram bijvoorbeeld. U exposeert zichzelf als de ‘allochtone journaliste in een racistisch Vlaanderen’, dat is de ondertoon. Als er op Twitter een grap wordt gemaakt over de aanslag op een nachtclub in Istanbul, waarbij een Turkse Limburger omkomt, dan maakt u daar een staatszaak van. Ik geef toe, smaakvol is anders, maar het is een neveneffect van het recht op vrije meningsuiting dat in uw geliefde Turkije, zoals u vermoedelijk weet, sterk onder druk staat.

Hang niet het slachtoffer uit

Als u er echt van overtuigd bent dat afkomst er niet toe doet, dan moet u stoppen met het slachtoffer uit te hangen van een ingebeelde heksenjacht. Nogmaals: het kan het gros van de Vlamingen, mezelf inbegrepen, geen fluit schelen waar uw ‘roots’ liggen, maar het vermoeden groeit dat u als journaliste teert op die allochtone status om uzelf een onevenredig groot maatschappelijk gewicht toe te kennen. Ik wil u zeker niet vergelijken met de dame uit Open Vld-middens die nu in vieze papieren zit, maar ook zij bouwde als ‘rolmodel’ krediet en goodwill op, puur omwille van haar afkomst, huidskleur en exotische naam. Kijk daarmee uit. Want nu, net na uw tweet, beginnen de grappen wél te komen (‘Ze wil misschien een nieuwe keuken’).

De ironie dat dit soort attitudes het racisme oproept, als een ‘self-fulfilling prophecy’, zou kunnen betekenen dat u wat graag het beeld van de racistische Vlaming onderhoudt, omwille van een soort persoonlijke marketing. De media gaan daar graag in mee, en de openbare omroep kan werkelijk geen reportage maken zonder ‘iemand van kleur’ in beeld te brengen, kwestie van te tonen hoe divers Vlaanderen wel is. Dat stoort ons wel: die geforceerde framing, ook weer vanuit een missionarishouding tegenover de kijker die niet alleen moet geïnformeerd worden, maar ook beleerd, gecorrigeerd, geïndoctrineerd.

U bent dus blij dat het ‘normaal’ is dat u dat journaal presenteert. Ik hoop dat dit niet betekent dat u eigenlijk teleurgesteld bent dat er geen haan naar kraaide. Want dan zitten we echt met een probleem en ga ik wél eens een gepeperde brief naar de ombudsman schrijven, ook al wordt die, perfect ‘normaal’, verticaal geklasseerd.

Met superdiverse groeten,

Johan Sanctorum