Elk jaar Carnaval is een uitbundig, drie dagen durend volksfeest van 27 februari t/m 1 maart 2022. Carnaval (ook wel ‘Vastenavond’ – vooravond van het vasten) is een van oorsprong heidens feest, dat in de loop der tijden gekerstend werd en alleen in streken met een in meerderheid katholieke bevolking overleefde. Het wordt gevierd in de drie dagen voorafgaand aan Aswoensdag. Volgens de traditie duurt het feest van zondag (soms opgerekt vanaf vrijdagavond) tot dinsdagavond – de Vastenavond. Om middernacht vangt de vastentijd aan van 40 dagen, tot Pasen.

Annie Girardot (1931-2011)

2011 Overlijden van de Franse actrice Annie Girardot (79), bekend van film, tv en theater. Ze werd daar al snel opgemerkt door de Franse filmmaker Jean Cocteau die in haar ‘le plus beau tempérament dramatique de l’après-guerre’ (het sterkste dramatisch naoorlogs temperament) zag. Van de tientallen films waarin ze acteerde, herinneren we ons La vielle fille, Tendre poulet, Les novices, All night long, Merci la vie, Préférence, La pianiste, Epsteins nacht, Caché, C’est beau une ville la nuit en haar laatste Christian (2007). Ze won meerdere Césars (de Franse tegenhanger van de Oscar). Ze leed aan de ziekte van Alzheimer. In 2010 meldt haar dochter Giulia Salvatori dat haar moeder zich niet meer kon herinneren ooit actrice te zijn geweest.

1995 Uit protest tegen de moord op veearts-keurder Karel van Noppen wordt in Vlaanderen een vleesloze dag gehouden.

1986 In Stockholm, op de hoek van de straten Sveavägen en Tunnelgatan, wordt de Zweedse sociaaldemocratische premier Olof Palme (59) in de rug geschoten en sterft ter plaatse. Hij liep met zijn vrouw Lisbet naar huis na een bioscoopbezoek in Stockholm. De moord is nooit opgehelderd, ondanks talrijke complottheorieën en verdenkingen. Olof Palme was twee keer premier van Zweden, van 1969 tot 1976 en van 1982 tot 1986.

1971 Bij een referendum in Liechtenstein stemt een meerderheid tegen kiesrecht voor vrouwen. In het referendum mochten ook alleen mannen stemmen. Pas in 1984 zullen vrouwen in Liechtenstein volledig kiesrecht krijgen.

1957 De strip Guust Flater, getekend door André Franquin, verschijnt voor het eerst in het weekblad Robbedoes.

1955 Een vrachtwagenchauffeur uit het plaatsje Tupelo in Missisippi is voor het eerst op televisie. Zijn naam: Elvis Presley.

Youp van ’t Hek (°1954)

1954 Geboorte in Naarden (Noord-Holland) van Youp van ’t Hek, cabaretier, zanger, columnist en toneelschrijver, die in 1973 zijn naam van ‘Joep’ in ‘Youp’ wijzigt. Hij is medeoprichter van cabaretgroep ‘NAR’ en treedt vanaf 1982 solo op. Hij is bekend voor zijn oudejaarsconferences. Beroemd/berucht is zijn Eerste Nederlandse echtscheidingselpee (1984). Bekend gebleven zijn Flappie, Praten via advocaten, Sleutels, Tunnel zonder vluchtstrook, Eerlijk delen, Majesteit, Hond op het ijs, enz. Hij schreef ook talrijke columns in NRC Handelsblad en Varagids die nadien in boekvorm werden uitgegeven. Youp is de broer van hockeyinternational Tom van ’t Hek en is getrouwd met presentatrice en cabaretière Debbie Petter.

Alexandre Galopin (1879-1944)

1944 In Brussel wordt Alexandre Galopin (1879-1944) vermoord, directeur van de Nationale Bank van België en een zwaargewicht in het financieel-economische leven van België. Hij was getrouwd met Elisabeth Verriest, een nicht van de Vlaamse priester en schrijver Hugo Verriest. Ze kregen vijf kinderen. In 1944 werd Galopin op de stoep van zijn woning, Sint-Michielslaan 30 in Brussel, vermoord door leden van DeVlag, in opdracht van Robert Verbelen. Na de oorlog werden de vier uitvoerders ter dood veroordeeld, van wie drie met verstek.

De familie is er nooit van overtuigd geweest dat dit de echte daders waren. Ze had daar goede redenen voor. Galopin was immers niet alleen een patriot. Als directeur van Union Minière deed hij ook aan economische collaboratie met nazi-Duitsland door uranium ontgonnen door zijn mijnbedrijf te transporteren naar Duitsland, voor de constructie van een atoombom. Deze lading is onderschept door Amerikaanse militairen. Dat zou een eventuele liquidatie van Galopin door leden van het verzet plausibel maken.

1939 Het overkoepelende Verbond van Vlaamse Cultuurkringen (VVC) zet in een oproep aan de koning een Vlaams eisenprogramma uiteen. De vele beloften van de regering(en) worden in herinnering gebracht, onder meer inzake de eentaligheid van de straatnaamborden en de opschriften in Vlaanderen, de uitbreiding van de bevoegdheden van de Commissie voor Taaltoezicht en het taalevenwicht in openbare commissies, in het bijzonder die voor de statistiek, met het oog op een correct verloop van de volkstelling van 1940.

Het Verbond is een zwaargewicht, want het omvat het Davidsfonds, de Vlaamse Toeristenbond (VTB), het Verbond der Vlaamse Oud-strijders (VOS), het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV), de Vlaams Nationale Zangfeesten, Het Vlaamse Kruis, het Vlaams Verbond voor Brussel, Vlaamse Kinderzegen en het IJzerbedevaartcomité.

1930 De eerste geslaagde implantatie van apentestikels in de mens dateert van 1920. Een Franse dokter van Russische afkomst, Serge Voronoff, voerde de operatie uit. Tegen 1930 liepen in Frankrijk zo’n 500 mannen met apentestikels rond. Alleen de rijken konden zich deze ingreep veroorloven, die naar men dacht de lust verhoogde en een verjongend effect had. Het experiment riep alom ethische bezwaren op. Vooral de angst voor een nieuw soort halfapen speelde de mensen parten. Het februarinummer 1930 van The Anti-Vivisection and Humanitarian Review was óók heel boos over het feit dat de dokter zelf chimpansees en bavianen was gaan fokken in een palazzo aan de Franse zuidkust.

1928 Radio Kootwijk brengt de eerste radiotelefonische verbinding tot stand tussen Nederland en Nederlands-Indië.

Henry James (1843-1916)

1916 Overlijden in Londen van de Britse romanschrijver Henry James (72). Hij was de jongere broer van psycholoog en filosoof William James, theoreticus van het pragmatisme. Henry James was geboren in New York in een uit Ierland afkomstige familie, maar bracht het grootste deel van zijn leven in Europa door. Bekende werken van hem zijn The turn of the screw, The portrait of a lady, The wings of the dove, The golden bowl, Washington Square. Hij schreef ook kritieken, reisboeken en biografieën. Hij wordt drie keer genomineerd voor de Nobelprijs voor Literatuur, maar krijgt hem nooit. In 1913 verklaart hij: ‘Ik haat de Amerikaanse simpliciteit, ik maak er een erezaak van de ingewikkeldheden op te stapelen’. Een jaar voor zijn dood ruilde hij zijn Amerikaanse nationaliteit in voor de Britse.

1845 Een nieuwe wet bevestigt nog eens draconisch wat de Belgische praktijk was sinds 1830 en al bepaald in een wet van 19 september 1831: alleen de Franse versie van de wetten is officieel en rechtsgeldig. Pour les Flamands la même chose.

Olof Palme

30 januari. Net binnen: Berten Fermont geboren, pacifistisch hongerstaker

28 februari. Historische dag: televisiedebuut van Elvis Presley

Al Mandela wat de klok slaat