Politiek proces in Spanje

Voormalig Catalaans president Artur Mas mag twee jaar geen politiek ambt meer uitoefenen. Het Spaans Hooggerechtshof veroordeelde de voormalig Catalaanse president Artur Mas voor burgerlijke ongehoorzaamheid wegens het organiseren van een onafhankelijkheidsreferendum. Dat referendum werd in 2014 op het allerlaatste moment verboden door het Grondwettelijk Hof maar Mas en zijn regering weigerden hun plannen in te trekken. Zijn oud-collega’s ex-vicepremier Ortega en ex-minister van onderwijs Rigau mogen respectievelijk 21 en 18 maanden geen publieke functie meer uitoefenen. Het Openbaar Ministerie had maar liefst tien jaar beroepsverbod geëist. Om maar te zeggen.

Madrid weigert al jaren categoriek elk gesprek of dialoog met de Catalanen over onafhankelijkheid. Naar verluidt omdat de Spaanse grondwet dit niet toelaat. Vandaag gaat Spanje een stap verder en schakelt zijn gesprekspartners uit door hen politiek monddood te maken. Wat een verschil met het Verenigd Koninkrijk waar de Schotten in 2014 wel de mogelijkheid kregen om een onafhankelijkheidsreferendum te houden. Al is het nog onduidelijk hoe Westminster zal reageren op de aankondiging van de Schotse premier Nicola Sturgeon om een nieuw referendum te houden, nu het VK de EU zal verlaten. Het proces van Mas is omstreden en ruikt naar een politiek proces.

Tekenend is dat de negen openbare aanklagers bij het regionaal Hooggerechtshof aanvankelijk geen misdrijf zagen in het organiseren van het referendum maar allemaal hun kar keerden nadat zij werden teruggefloten door de top van het Openbaar Ministerie. Op zijn minst een opmerkelijke wending. De veroordeling van Mas, Ortega en Rigau is een zoveelste verloochening van de Catalaanse democratie. Terecht wijzen zij in hun verdediging op het democratische en overduidelijke mandaat voor onafhankelijkheid dat zij kregen van de kiezer. Het referendum was essentieel onderdeel van hun verkiezingsprogramma en de Catalaanse regering heeft haar routeplan klaar. En zij is vast van plan door te zetten.

Mas kondigde meteen aan in beroep te gaan ‘desnoods tot het Europees Hof voor de Rechten van de Mens’. Zijn opvolger Puigdemont voert het Catalaanse routeplan consequent en vastberaden verder uit. In september 2017 staat een nieuw, bindend referendum gepland en wil hij de Catalaanse onafhankelijkheid uitroepen. Het is afwachten welke stappen Spanje nog bereid is te zetten. Geruchten over het volledig ontnemen van de Catalaanse autonomie lijken na het proces opeens niet meer zo onwaarschijnlijk.

In elk geval zit de schrik er bij de Spaanse regering duidelijk in. En daar hebben Rajoy en de zijnen alle reden toe. Catalonië is goed voor de helft van de Spaanse export. Het is meteen duidelijk waarom de Catalanen het recht willen om hun eigen toekomst te bepalen, het recht om te beslissen over hun regering, sociale, culturele en economische prioriteiten en over hun eigen middelen. En de richting is duidelijk. In 2014 kwam 2,3 van 5,4 miljoen Catalanen stemmen en koos meer dan 80% voor onafhankelijkheid.

Als de vraag naar zelfbeschikking van een volk nu ook al in Europa wordt beantwoord met een politiek proces is de democratie wel degelijk in gevaar. Als Vlamingen moeten wij hiertegen in opstand komen. Wat Madrid hier wil tegenhouden, mag niet gebeuren! “

De auteur is Vlaams volksvertegenwoordiger voor de N-VA.

Foto: Artur Mas – (c) Reporters