Bart Van Craeynest: ‘Nood aan nieuwe economische beleidsrecepten in de drie deelstaten’

Vlaanderen, Wallonië en Brussel kennen belangrijke economische verschillen die niet altijd weerspiegeld zijn in een ander beleid. Bart Van Craeynest, hoofdeconoom bij VOKA, schreef een interessant stuk over de economische verschillen tussen de deelstaten in België. In deze aflevering van Doorbraak Radio geeft Van Craeynest meer uitleg over de richting naar groei voor de drie deelstaten.

Economische groei en arbeidsmarkt

De drie deelstaten blijven economisch met elkaar verbonden maar toch blijven de economische verschillen niet zonder gevolgen, zegt Van Craeynest. Op het vlak van economische groei gaat Vlaanderen er bijvoorbeeld veel sterker op vooruit dan de andere regio’s. ‘Het verschil in economische activiteit is daardoor opgelopen tot 40%.’ Dit blijft niet zonder gevolgen op het vlak van welvaart en de politieke realiteit.

Wallonië en Brussel behoren tot de zwaksten in Europa wat de arbeidsmarkt betreft. Vlaanderen scoort gemiddeld. Van Craeynest benadrukt dat Wallonië en Brussel vergeleken kunnen worden met Spaanse en Griekse regio’s, die niet meteen uitblinken in economische performantie. In Wallonië is meer dan een op de drie niet actief op de arbeidsmarkt, wat gevolgen heeft voor de welvaart. ‘Het aanpakken van de werkloosheid vraagt een andere beleidsaanpak.’

Nood aan nieuwe recepten

Vlaanderen mag dan wel beter scoren op het vlak van arbeidsmarkt dan Brussel en Wallonië, toch is er nog ruimte voor verbetering. Wat export en innovatie betreft behoort Vlaanderen tot de beste van de Europese klas maar wat arbeidsmarkt betreft is dat niet het geval, zegt Van Craeynest. ‘Vlaanderen laat veel potentieel liggen bij grote groepen niet-actieven.’ Verder stoppen we in Vlaanderen ook nog steeds te vroeg met werken.

Vlaanderen moet zich minder vergelijken met Brussel en Wallonië en meer het voorbeeld volgen van de beste regio’s in Europa. Wat Vlaanderen echter parten speelt zijn de beperkte bevoegdheden inzake arbeidsmarkt. De nood aan eigen recepten is zeer duidelijk, benadrukt Van Craeynest. De verschillen in economische realiteit tussen de deelstaten is te groot om ze op te lossen met een uniform beleid. Bovendien wordt de kloof alleen maar groter.

Belangrijke partners

De nood aan een gedifferentieerde beleidsaanpak betekent niet dat de drie regio’s lijnrecht tegenover elkaar komen te staan. Voor zowel Vlaanderen, Brussel als Wallonië geldt dat de andere twee regio’s veruit de belangrijkste handelspartners zijn. Vlaanderen heeft er dus alle belang bij dat Brussel en Wallonië het economisch goed doen, vindt Van Craeynest. Ook aan Waalse kant wordt het duidelijk dat de huidige aanpak geen verbetering brengt. ‘De tools moeten in eigen handen komen, gekoppeld aan eigen financiële verantwoordelijkheid.’ Een andere beleidsaanpak op het niveau van de regio’s zal ook Wallonië en Brussel ten goede komen.

Financiële responsabilisering

Het gewicht van de overheid in economische activiteit verschilt sterk tussen de regio’s. In Vlaanderen bedraagt het overheidsaandeel 18% terwijl dit in Wallonië oploopt tot 27%: dat is het hoogste van alle Europese regio’s. Het hoge overheidsaandeel in economische activiteiten in Wallonië valt te verklaren doordat er geen financiële responsabilisering is, stelt Van Craeynest. Een groot deel wordt opgevangen door de federale sociale zekerheid. Volgens Van Craeynest moet dit veranderen en moet het mogelijk worden voor een regio om de financiële vruchten te plukken van een eigen doeltreffend economisch beleid.

Economische verschillen en armoede

De economische verschillen tussen regio’s hebben gevolgen voor de welvaart. De armoedecijfers in Wallonië en Brussel zijn veel hoger dan in Vlaanderen. Economische vooruitgang heeft dus belangrijke implicaties voor de gehele maatschappij, benadrukt Van Craeynest. De cijfers zijn wat ze zijn en uiteraard kan er dan nog discussie ontstaan over welke aanpak dit vereist. Maar volgens Van Craeynest moet er zeker nagedacht worden over het in handen nemen van eigen tools gekoppeld aan financiële responsabilisering. ‘Sommige beleidskeuzes die worden voorgesteld aan Waalse en Brusselse kant werken gewoon niet.’

Redacteur artikel: Rani De Leeneer