Eros en Thanatos in Andalusië: de passieweek

Ik kende het vreemdelingenlegioen vroeger vooral uit boeken, stripverhalen en films. Het ging dan altijd over het Franse legioen, dat volgens de verhalen misdadigers, vluchtelingen, thuislozen en rouwdouwers uit alle hoeken van de wereld met open armen ontving, hen vervolgens een onmenselijk harde training gaf om ze daarna ergens in Afrika in de woestijn of de jungle te droppen om daar staatsvijandige sujetten in het beste geval onschadelijk en in het slechtste geval een kopje kleiner te maken. 

De legionairs zochten vaak een nieuw leven, na gebroken relaties, verbroken familiebanden en gebroken beloftes. Maar meestal gewoon nadat ze iemands arm, been of schedelpan hadden gebroken en op de vlucht waren voor de wet. Ik dacht dat het allemaal fabeltjes waren tot ik vele jaren geleden een Brusselse vriend van mijn broer Ronald ontmoette, die daadwerkelijk legionair was geweest. Zijn verhalen over het Franse legioen waren duizendmaal erger en meteen ook duizendmaal gruwelijker dan de heroïsche films die ik had gezien.

Heilige Week

Sinds ik in Spanje woon weet ik ook dat er een Spaans vreemdelingenlegioen is, waar een verbazend groot aantal Andalusiërs die ik persoonlijk ken naar eigen zeggen lid van zijn geweest. Dat kan twee dingen betekenen: veel van die mannen overdrijven en verwarren hun jaren dienstplicht in een suffe kazerne ergens in de Spaanse enclave Ceuta in Noord-Afrika met het vreemdelingenlegioen, kwestie van hun ego wat op te blazen. De tweede mogelijkheid is dat ik rare bars en rare mensen frequenteer.  Ik denk dat het een mix van de twee moet zijn.

Ik bedacht me al deze dingen, terwijl ik tussen een enorme massa mensen in Málaga stond te wachten op de ontscheping van het legioen. Niet dat het legioen ineens Málaga moest verdedigen tegen de invasie toeristen die de stad opnieuw teistert, maar omdat het een jarenlange traditie is tijdens de Semana Santa, de Heilige Week voorafgaand aan Pasen die in Andalusië passioneler wordt gevierd dan Kerstmis.

Letterlijk miljoenen mensen lopen hier vanaf Palmzondag een week lang te hoop om de processies te bekijken die de calvarietocht van Christus uitbeelden. En vooral ook om te luisteren naar de spontaan, vanop de balkons door bewoners gezongen saeta’s die in de smalle straatjes van Málaga weerklinken en die door merg en been snijden. Je moet al van gehard staal zijn om niet ontroerd te raken bij die al dat vertoon en die flamenco-klaagzangen.

Legioen

Maar terug naar de ontscheping van het legioen, voor mij één van de hoogtepunten van de Heilige Week. Vooral omwille van de koddige snelle pas waarin de legionairs, mannen en vrouwen tegenwoordig, de stad inlopen. Het is een soort van snelwandelen – een olympische discipline die ik ook al zo gek vind – maar dan gecombineerd met fel armzwaaien en het jongleren met vervaarlijke schietgeweren en mitraillettes.

De jongens en mannen van het legioen zijn in strakke pakjes met spannende broeken geprangd en soms raken de jongedames in het publiek zo bevangen door hun erotische verbeelding dat ze over de dranghekken klimmen om op de kont te slaan van de snelwandelende soldaten.

Processie van de vrouwen

In dat verband is een ander hoogtepunt voor mij persoonlijk de processie van de vrouwen. Geen oude besjes zoals u zou kunnen vrezen, maar stuk voor stuk jongedames die, als de nacht is gevallen, volledig gekleed in het zwart in stilte en met een kaarsje in de hand door de straat schrijden. Op hoge hakjes.

Fascinerend daarbij is dat ze allemaal zwarte netkousen dragen, rokjes tot ver boven de knie en vaak ook een flink decolleté laten zien, afgewerkt met een kanten sluier. Een legioen van verleidelijke, treurende Maria Magdalena’s die van de gelegenheid gebruikmaken om hun vrouwelijkheid te onderstrepen. Eros en Thanatos in Andalusië. Het heet dan ook niet voor niks de ‘passieweek’.