Maxim Veys: ‘Tijd voor een noodprogramma sociale woningbouw ’

Het aantal mensen die op de wachtlijst staan voor een sociale woning is het afgelopen jaar opnieuw gestegen. In 2020 stonden er 196.096 mensen op de wachtlijst, een stijging met 10% in vergelijking met 2019. In deze aflevering van Doorbraak Radio geeft Maxim Veys, Vlaams parlementslid voor Vooruit, meer uitleg over de noden op de sociale huurmarkt.

Wachtlijst sociale woningen

De wachtlijst voor sociale woningen is met 10% gestegen. In even jaren is deze stijging altijd iets groter dan in oneven jaren aangezien sociale verhuurders om de twee jaar hun wachtlijst dienen te actualiseren. In een actualisatiejaar wordt er nagegaan of de mensen die op de wachtlijst staan nog steeds op zoek zijn naar een sociale woning. Bij gevolg verdwijnen er steeds mensen van de lijst die ondertussen een andere oplossing hebben gevonden.

Ondanks de actualisering is er toch een duidelijke stijging van het aantal mensen die wachten op een sociale woning. Minister Diependaele haalt de aanpassing van de inkomensvoorwaarden aan als verklaring, maar deze zijn reeds aangepast in 2013, zegt Veys. De grote oorzaak is de gezinsverdunning. Het stijgend aantal alleenstaanden is een belangrijke verklaring voor de stijging van de wachtlijst, zegt Veys.

Lange wachttijden en laag bouwritme

Door de lange wachtlijst moeten kandidaat-huurders ook heel lang wachten op een sociale woning. De wachttijd kan oplopen tot acht jaar. Stel dat je iedere sociale huurder uit de woning zet dan nog zijn er woningen te kort om iedereen die op de wachtlijst staat een sociale woning te kunnen aanbieden, zegt Veys. ‘Het bouwritme van sociale woning ligt ook zeer laag.’ In deze legislatuur bouwen we wat er in de jaren ’70 in één jaar werd gebouwd, benadrukt Veys. ‘Voor de meeste politieke partijen is dit immers geen prioriteit.’

Om de doelstellingen te halen liggen we niet op koers, zegt Veys. ‘Het beschikbare budget binnen de Vlaamse regering voor het bouwen van sociale woningen wordt te traag omgezet in bakstenen.’ Het voorziene budget wordt niet opgebruikt. ‘Er is een zak geld maar er is geen plan.’

Het plan van de Vlaamse regering

Wanneer de plannen van de regering die nu op tafel liggen effectief tot meer sociale woningen zullen leiden is niet duidelijk, zegt Veys. ‘Het eerste wat ze deden is de Vlaamse woonraad afschaffen en het uitvoeren van plannen die geen enkele expert zou aanraden.’ Veys stelt zich vragen in het woonbeleid van deze Vlaamse regering. ‘De visie op wonen gaat over lokale praktijken die naar het Vlaamse niveau gebracht worden.’ Maar het is niet omdat iets in bijvoorbeeld Mechelen werkt dat dit voor heel Vlaanderen geldt, vindt Veys.

Volgens Veys is het tijd voor een noodprogramma sociale woningbouw. De laatste keer dat dit gebeurde was in 1994. We moeten in het achterhoofd houden voor wie die sociale woning gebouwd worden en aan die noden voldoen, vindt Veys. ‘Het bouwen van sociale woningen is een kwestie van slim investeren want dit zorgt ervoor dat mensen meer kunnen consumeren.’ Het bouwen van sociale woningen maakt onderdeel uit van de relance van de economie, benadrukt Veys.

Levenslang sociaal huren

In een ideale wereld moet het mogelijk zijn om levenslang een sociale woning te huren, vindt Veys. ‘Dit wil niet zeggen dat mensen een sociale woning kunnen huren en ondertussen eigendom hebben in het buitenland.’ Maar er moet volgens Veys wel onderscheid gemaakt worden tussen echte huizen in het buitenland en kleine vervallen woningen die mensen bekomen via een erfenis. ‘Het mag geen heksenjacht worden.’

Redacteur artikel: Rani De Leeneer