Rik Van Cauwelaert: ‘Alfons Verplaetse had grote invloed op de economische politiek’

In ‘De Laatste Gouverneur. Alfons Verplaetse en de politiek’ portretteert Rik Van Cauwelaert op briljante wijze een man die twintig jaar een bijzonder grote invloed had op de economische politiek. Van Cauwelaert toont Verplaetse vanuit de coulissen, eerst in de Nationale Bank, dan op het kabinet van Wilfried Martens en tenslotte als laatste gouverneur van Nationale Bank voor de invoering van de euro. Verplaetse speelde een determinerende rol op drie belangrijke momenten.

Eerst en vooral was hij architect van de devaluatie van de Belgische frank in het begin van de jaren tachtig. Die zag hij als enige optie om de economie van een nooit geziene crisis te redden, toen ons land de weinig benijdenswaardige reputatie had van ‘zieke man van Europa’ . Verplaetse was de onweerstaanbare locomotief van die beslissing die hij als een ware cavalier seul doordrukte. Hij voorzag echter ook een sociaal kader om de negatieve nevenwerkingen van de devaluatie te verzachten.

Gloriemoment van Fons Verplaetse

De tweede beslissing die hij aan de politieke wereld suggereerde was de koppeling van de Belgische frank aan de Duitse mark, volgens hem de enige manier om onze munt veilig te stellen en de voorwaarden voor de aansluiting bij de Euro te vervullen.

Dat België daar uiteindelijk in slaagde en België lid werd van de Euro, is het uiteindelijke een derde gloriemoment geworden van Fons Verplaetse. Hij maakte zo de wens van premier Dehaene waar die hem tien jaar eerder smeekte om er voor te zorgen dat ‘wij er bij ‘zouden zijn.

Van Cauwelaert slaagt er bijzonder goed in om een zeer genuanceerd beeld op te hangen van Verplaetse. Die had in zijn jeugdjaren toneel gespeeld, en hij zou van dat onvermoed talent zijn carrière lang gebruik maken om op cruciale momenten zijn gelijk te halen. Van Cauwelaert toont goed aan dat Fons Verplaetse heel goed wist om te gaan met het imago dat hij zelf gecreëerd had, van de wat boertige Zultenaar, die zijn accent cultiveerde, van geen computers wou weten en zijn berekeningen op kleine stukjes papier maakte die hij altijd in zijn zakken had. Maar achter die karikatuur zat een man die cijfers las als partituren, veel sneller dacht dan politici en daardoor de ernst van situaties lang voor iedereen doorhad.

‘De Laatste Gouverneur’ was een man waarvan België zich gelukkig mag prijzen dat hij er stond als het er echt op aan kwam. Als een Churchill in oorlogstijd stond Verplaetse op de econmische barricaden om zijn land van de ondergang te behouden. Een man voor alle seizoenen, om nooit te vergeten. Alleen al om de herinnering aan die uitzonderlijke man te bewaren, is ‘De Laatste Gouverneur. Alfons Verplaetse en de politiek’ van Rik Van Cauwelaert een boek dat iedereen zou moeten lezen die iets wil begrijpen van de Belgische politiek van het einde van de vorige eeuw.

‘De laatste gouverneur’ is te koop in de online boekhandel van Doorbraak