Theo Francken: ‘Ik heb over de hele lijn gelijk gekregen’

In 2016 vraagt een Syrisch gezin uit Aleppo een visum kort verblijf aan in de Belgische ambassade van Beiroet. Zijn bedoeling is helemaal niet om gedurende korte tijd naar ons land te komen en weer te vertrekken, maar wel om eenmaal hier asiel aan te vragen. De man reisde immers blijkbaar nogal rond. In Istanboel in Turkije had hij kennis gemaakt met een adellijke jongedame uit Wallonië. Haar ouders waren blijkbaar bereid de man en zijn gezin onderdak te bieden.

Theo Francken, op dat moment nog staatssecretaris voor asiel en migratie, vertelt ons de geschiedenis. ‘Op dat moment werd de aanvraag overgemaakt aan de dienst vreemdelingenzaken, die het visum weigerde, omdat je anders zegt dat je overal te wereld asiel kan aanvragen voor België.’ Asiel aanvragen gebeurt nu eenmaal in het land waar je naar toe vlucht. Asielrecht is daar duidelijk over: Je moet eerst ergens zijn voor je asiel kan aanvragen.

Duidelijkheid waar onze grens ligt

‘Er moet duidelijkheid zijn waar je grens ligt: je eigen grens, misschien de Schengenzone, maar zeker niet op de diplomatieke posten’, verklaart Francken. ‘Anders kan eender wie waar ook ter wereld asiel aanvragen in een Europees land naar keuze. Waar je grens ligt, is een principekwestie.’ Zwitserland heeft het ooit wel zo ingevoerd, maar is daar snel op teruggekomen, want zo krijg je miljoenen mensen die asiel aanvragen op die buitenlandse posten.

Dit gezin heeft zich daar niet bij neergelegd. Via Progress Lawyers Network, een progressief netwerk van linkse advocaten die gelieerd zijn aan de Pvda, spant het een rechtszaak aan tegen de Belgische staat. ‘Daar heb ik me uiteraard tegen verzet’, verklaart Francken, ‘net omdat het om een principekwestie ging.’ Het komt zelfs zo ver dat een gerechtsdeurwaarder de meubelen op het kabinet van Francken komt opschrijven. Francken weigert te betalen omdat de rechter volgens hem zijn boekje te buiten ging. ‘Een rechter kan wel een besluit van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen schorsen, maar niet in de plaats treden van de uitvoerende macht.’ Een tweede principekwestie dus volgens Francken.

Op dat moment ontstaat er een enorme hetze. Francken zou zelfs medeschuldig zijn aan de moord op dat gezin. Hem wordt verweten de rechtsstaat niet te respecteren, ‘zelfs door de lieve collega’s van de meerderheid in het parlement.’ Francken krijgt echter uiteindelijk gelijk. Want via een procedure bij het Europees Hof van Justitie, komt men terecht bij het Hof van de Mensenrechten, die beiden oordelen dat er geen verplichting bestond om dat visum te verlenen. ‘Ik heb dus over de volledige lijn gelijk gekregen en de communistische, activistische advocaten zijn zwaar op hun bek gegaan. Meer kan ik daar niet aan toevoegen’, zegt Francken niet zonder enige trots.

Grondige evaluatie van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen

Francken hoopt dat rechters de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen nu toch eens grondig evalueren, iets waarvoor hij nu zelfs een wetsvoorstel heeft ingediend. ‘Ik twijfel er niet aan dat er nog activistische rechters zijn, maar ik hoop dat ze eens grondig nadenken na deze terechtwijzing door de hoven in Luxemburg en Straatsburg.’

Op de vraag of Francken in een nieuwe regering eventueel zelf graag terug het departement asiel en migratie gaat leiden, antwoordt hij ontwijkend. ‘Er zijn nu eerst grote economische uitdagingen die we moeten aanpakken en als grootste partij moeten wij mee voor oplossingen zorgen. We moeten als N-VA ons leiderschap tonen. Dat verwacht de Vlaming ook van ons, zoals deze week nog uit het boek Het DNA van Vlaanderen van Ivan De Vadder en Jan Callebaut bleek’, antwoordt Theo Francken.

Francken reageert ook op de scherpe pen van Joël De Ceulaer, die deze week Maggie De Block aanpakt. ‘Ik heb inderdaad nooit goed geïntegreerde jongeren het land uitgezet. Ik was streng voor uitgeprocedeerden en criminelen. Maar vorige week was ik nog het slachtoffer van de vitrioolpen van De Ceulaer en vermeldde hij niks over mijn gelijk in de Aleppozaak.’

Qua regeringsvorming hoopt Francken dat N-VA en PS elkaar kunnen terugvinden ondanks wat er midden maart gebeurd is: ‘We waren er heel dichtbij, maar de PS heeft toen finaal de kar gekeerd. Ik hoop dat de PS inziet dat dat niet voor herhaling vatbaar is.’ Als de PS blijft dwarsliggen, zal er gekeken moeten worden wat er gebeurt. De druk op de PS én de N-VA ligt heel hoog omdat de economie het zo moeilijk heeft. ‘Daarom moeten we onze verantwoordelijkheid nemen. Hopelijk heeft de PS nog voldoende gezond verstand over om, desnoods met de neus dichtgeknepen, toch deze regering te maken.’

Het boek Het DNA van Vlaanderen is te koop in onze online boekhandel
U kan ook luisteren naar een podcast met auteurs Ivan De Vadder en Jan Callebaut

Beluister ook onze andere podcasts: