De bonbons van Beëlzebub

Drugs, ook wiet, zijn schunnig. Deze shit liberaliseren is de wens van wie zich de betere vindt. De verschoppelingen van de samenleving, de gezinnen, de landbouw en de fabrieken winnen echter bij een oorlog tegen narcotica. Crystal meth rukt op in de Lage Landen. De herontdekking is een diabolische bonbon.

Kapotgeprikt voor de begeerte

Alcohol was de verslaving van de onderklasse, nadien was het crack en vandaag is crystal meth nummer één. Niet alleen in de VS, Mexico, Kaapstad, Kaboel en Harare; de plaag overvalt ook de Lage Landen. Teun Voeten meet de ramp. Voeten is oorlogsfotograaf, journalist, durfal, antropoloog en wereldreiziger. Hij zwierf twee jaar lang over de globe voor zijn nieuwe tekst. Op de achterflap van Drug van de duivel krijgt Ramon in Tijuana, aan de grens met de VS, een spuit crystal meth in een halsadertje. Een been van Ramon is weg en de aderen in zijn armen zijn een zeefje. Kapotgeprikt voor de begeerte.

De Nederlandse schrijver van Boxtel, Noord-Brabant, kent Antwerpen en zijn stuff (hij schreef er in 2020 voor Pelckmans immers een boek over). Hij racet als oranjetelg op de fiets naar onmogelijke plekken om dicht bij verslaafden, daklozen, dealers, autoriteiten, helpers, artsen, ambtenaren, financiers en experts te geraken. Wat lukt. De lectuur van Voeten is beangstigend, vies.

Het middendeel van het boek presenteert Voetens foto’s van een methlab in de jungle van Michoacan (Mexico). Skid Row met duizenden daklozen en haast evenveel verslaafden van downtown Los Angeles. Sunny die crystal meth rookt met een typisch pijpje. David in Cadillac, Michigan, al zeven keer opgesloten voor bezit en productie van meth, inbraak en diefstal. Tientallen verslaafden op de modderige oevers van de rivier Paghman in Kaboel. Kensington Avenue in Philadelphia (VS) waar honderden drugsslachtoffers dolen en dagelijks mensen sterven aan een overdosis. Voeten kent zichzelf: ‘Ik maak foto’s terwijl ik me voor de zoveelste maal realiseer dat schaamteloos voyeurisme gecombineerd met een dosis sensatiezucht en fotogenieke ellende de belangrijke ingrediënten zijn van de beeldjournalistiek’.

Hologige wrakken

Verschijnen er in een tweede editie foto’s van hologige methwrakken in Poppel, Peer, Leopoldsburg, Maasmechelen of Arendonk? Plekken in Vlaanderen, en meer nog in Noord-Brabant, waar methlabs zijn gevonden? Voeten heeft métier. Hij deed een studie over drugsactiviteit voor de stad Antwerpen die resulteerde in Drugs. Antwerpen in de greep van de Nederlandse syndicaten. Zijn nieuwe boek heeft ook informatie over de chem sex scene waar crystal meth seksfeesten ondersteunt die meerdere etmalen (1 etmaal is 24 uur) duren (in homokringen). Voeten pakt breed en hard.

Crystal meth is de trendy naam voor methamfetamine. De Duitse dokter Fritz Hauschild synthetiseerde deze roesstof in 1937 met nieuwe, meer praktische methoden. Het resultaat kreeg de merknaam Pervitin. Pervitin werd de Volksdroge van huisvrouwen, fabrieksarbeiders, studenten, telefonistes, lichtekooien en advocaten. De Blitzkrieg werd gevoed door Panzerschokolade: cacao doorregen met Pervitin om de angst van de troepen te verkleinen en de uithouding, de marsen (drie dagen non-stop) en de vechtlust op te fokken.

Meth in de Lage Landen

Crystal meth bloeit. Volgens het United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC, de rapporten kunnen gratis gedownload worden) nam de politie in de periode 2005-2009 in 79 landen de drug in beslag. Tien jaar later zijn dat er 111. In 51 landen werden productieplekken gevonden. Tien jaar voordien was dat nog maar in een groot dozijn. UNODC vermeldt Nederland, met een zwaai door Vlaanderen, als een emerging player op de wereldmarkt. Noord-Brabant is het methgewest van de Lage Landen.

Voeten maakt een straffe vergelijking. Brabanders hebben veel gemeen met Rif-Marokkanen — bekend en berucht om hun cannabisproductie — en de inwoners van de Mexicaanse deelstaat Sinaloa — bakermat van de Mexicaanse drugscriminaliteit. Voeten: ‘Alle drie de gebieden liggen in de periferie van het land en de bewoners zijn van oorsprong arme boeren die generaties lang met agrarische activiteiten nauwelijks boven het bestaansniveau zijn uitgekomen. De bewoners koesteren een wantrouwen tegen de federale of de hoofdstedelijke autoriteiten, omdat die hen, in hun perceptie in de steek laten…. Er is een sterke cultuur van zelfredzaamheid, onderlinge solidariteit, een zwijgcultuur, een allesoverheersend wij-tegen-zij-gevoel… Verder is er een lange traditie van smokkelactiviteiten die generaties teruggaat.’

Synthetische drug

Crystal meth is een synthetische drug, gedraaid in labs, geen gekweekte drug zoals opium. De omvang van de wereldwijde cocaïne- en opiumoogst valt te schatten op basis van satellietfoto’s van coca- en papaverplantages. Maar, zo Voeten: ‘Meth groeit niet aan de bomen of op velden en de totale geproduceerde hoeveelheid is moeilijk te schatten, is een onbekend getal’. Afghanistan was kampioen van opium en hasj — de opiumhandel leverde de dollars voor de warlords en hun minirijkjes, zoals voor de taliban. Nieuw is daar de grote vlucht van crystal meth. Het bijzondere is dat het voorproduct (efedrine) gehaald wordt uit de originele plant, de Ephedra sinica, die groeit als gek op de dorre Afghaanse hellingen. Voor entrepreneurs met delinquente neigingen die in de synthetische roesmiddelen werken, biedt crystal meth een bonanza. De winsten zijn immers twee- tot tienmaal groter dan met xtc.

Wat met de gebruikers? Voeten: ‘Voor de geëxploiteerde onderklasse is crystal meth letterlijk “opium voor het volk”, een middel dat niet alleen troost en kicks levert, maar vooral de energie om steeds maar weer door te ploeteren totdat de gebruiker is opgebrand en als een wegwerpproduct terzijde wordt geschoven…. Crystal meth is een zuinige drug, omdat het effect zo lang aanhoudt. De high van crack is een flash van hooguit vijf minuten. Bij meth is de gebruiker op zijn minst zes tot soms wel achttien uur onder de pannen. En in tegenstelling tot heroïne, dat een lethargische werking heeft, blijft de methgebruiker alert en actief.’

Acht uur ultiem geluk

Wie op de app Telegram, de homodatingsite Grindr of het dark web struint vindt het spul snel. In de Lage Landen bedroeg de gramprijs tot vijf jaar geleden tussen 150 en 200 euro. Die zakte naar 60 tot 120 euro. Homo’s zijn dol op meth voor de seks. ‘Meth makes sexual desire go nuclear’, weet onderzoeker David Fawcett. ‘Acht uur ultiem geluk’, bevestigt een gay. De beter opgeleiden gekscheren over meth, zijn meestal zelf geen gebruiker, of kunnen er mee omgaan en raken niet meteen aan lager wal. Voeten: ‘Een kleine, blanke, hoogopgeleide elite kan redelijk verantwoordelijk omgaan met drugs en daar is het opinion chic om voor legalisering te zijn.’

‘Dat getuigt van weinig inleving. De snuif- en slikzucht van deze welgestelde bovenklasse houdt in dat een enorme groep mensen die weinig te verliezen heeft, ten onder gaat aan verslaving en blijvend psychisch letsel oploopt.’ De directeur van een opvangcentrum in Los Angeles met een capaciteit van 1000 mensen vult aan: ‘Ingrijpen in drank- en drugsmisbruik vinden liberale politici ongeoorloofde inmenging in de privésfeer. Shelters vinden zij mensonwaardig. Die zijn inderdaad niet ideaal. Maar we praten hier over een nationale humanitaire ramp.’

Vrije en legale drugs geven (zogezegde) elitekringen een goed gevoel, maar ze leven in een bubbel waar ze nauwelijks uit komen. De mensen van de wetshandhaving zien werkelijk de problemen, de rest dwaalt. Teun Voeten serveert geen pretverhaal, want je lezen versombert door het staccato van onmenselijke, misdadige feiten en ontwikkelingen. Het boek is noodzakelijk.