Gaan we ten onder aan massamigratie?

Het legerkamp der heiligen, in de originele taal Le Camp des Saints, zo heet het bekendste en meest omstreden boek van Jean Raspail (geboren in 1925). De Franse auteur, die bij ons niet zo bekend is, publiceerde tussen 1952 en 2015 meer dan dertig boeken, verhalen of essays. Le Camp des saints (1973), Moi, Antoine de Tounens, roi de Patagonie (1981), Qui se souvient des hommes… (roman, 1986), Sire (1990), Sept cavaliers quittèrent la ville au crépuscule par la porte de l’Ouest qui n’était plus gardée (1993) en En canot sur les chemins d’eau du roi (reisverslag, 2005) worden beschouwd als zijn belangrijkste werken. In Le Camp des Saints beschrijft hij hoe een vloot roestige schepen vol arme hindoes vertrekt vanuit de Gangesdelta en zo’n miljoen mensen naar de mediterrane kust van Frankrijk brengt. Hun tocht lijkt wel die naar het Beloofde Land. Frankrijk is zo verzwakt door jarenlange linkse indoctrinatie dat soldaten die worden uitgestuurd om de migranten buiten te houden, deserteren, en dus wordt het land door een miljoen migranten ingenomen. Enkel een laatste carré verdedigt zich, verschanst zich in een klein dorp, tot ook dat verslagen wordt. Dat is, heel kort, zowat de samenvatting van het boek.

Verkoop

Le Camp des Saints verscheen in 1973, in tempore non suspecto. Het werd door de literaire pers positief onthaald of verzwegen. In het eerste jaar werden er zo’n 15.000 exemplaren van Le Camp des Saints verkocht, in 1975 waren er al 40.000 exemplaren over de toonbank gegaan in Frankrijk. De jaren daarop stagneerde de verkoop op zo’n 5.000 exemplaren per jaar. Het boek kwam in 2011 opnieuw onder de aandacht in Frankrijk, tussen februari en april werden er opnieuw 20.000 boeken verkocht en stond Le Camp des Saints op nummer 1 in top van de boekenverkoop. De reacties in de pers waren dit keer uiterst negatief. Het boek werd weggezet als (ziekelijk) racistisch en extreem-rechts.

Al snel werd Le Camp des Saints vertaald in het Engels. Zo kwam het ook in de handen van Samuel Huntington die er lovend naar verwees. Hij herkende er de botsing tussen de Westerse en de hindoeïstische wereld in. Later volgde ook een vertaling in het Spaans, Portugees, Italiaans, Duits, Afrikaans, Pools, Tsjechisch en Nederlands.

De vertaler (Jef Elbers) laat in het woord vooraf weten dat hij geprobeerd heeft om het boek zo getrouw mogelijk te vertalen ‘met zijn homerische beeldspraak, met tal van metaforen, met een ongewone woordkeuze, een onconventionele zinsbouwen het spelen met werkwoordtijden’. Wat mij betreft een perfecte samenvatting van het ‘Franse karakter’ van dit boek. Raspail heeft veel hoogdravende woorden nodig om iets gezegd te krijgen, lezen in dit boek is werken.

Profetisch?

In de Nederlandse vertaling eindigt de inleiding op het boek met de zin: ‘De verschrikkelijke tijden die Jean Raspail voorspelt in Le camp des Saints, worden vandaag helaas realiteit.’ De vraag is, is dat zo? Ja, er is massale migratie, dat klopt. En verschillende passages in het boek zijn vandaag heel herkenbaar.

Net zoals Merkel reageert de Franse politieke elite in het boek op de eerste plaats met grote idealen, de vluchtelingen zijn sukkelaars wij moeten ze helpen, onderdak geven en opnemen in onze samenleving. ‘Wir schaffen das’. Maar eens de omvang van de migratie duidelijk wordt, beseffen ze wat de gevolgen zijn van die politiek. In het boek slaan de politici op de vlucht of plegen ze zelfmoord. In 2015 zien we dat ze hun grote woorden inslikken om tot het besef te komen dat die migratie op een of andere manier onder controle moet komen.

Hoewel de EU en Schengen nog niet bestonden toen het boek werd geschreven lees je er hoe de Westerse landen elkaar de zwarte piet proberen door te geven. Ook dat had Raspail goed gezien. Maar de ramp is te groot, het lukt niet om de gevolgen van de migratie te beperken tot enkele landen. Het hele continent gaat eraan ten onder. Het laatste land dat lang weerstand biedt is Zwitserland. Dat land sluit eerst zijn grenzen voor de migranten, maar zwicht voor de druk door het cordon waarin het land terecht komt.

Ook de rol van de pers in Het legerkamp der heiligen is herkenbaar. In de grote pers komt maar één opinie aan bod: Europa moet de deuren openen voor deze weerloze vluchtelingen met hun vreselijke verhalen en schrijnende miserie. Andere stemmen in het debat zijn er wel, maar die krijgen enkel een forum in kleine weekbladen die in de marge hun ding mogen doen, maar ook niets meer dan dat.

ook bij Raspail is de houding van het Midden-Oosten fermer dan die van het Westen. Egypte stuurt zonder blozen wel het leger op de vloot af en doet die van koers veranderen. En ook het beeld van Australië, met strenge migratiewetten was in de jaren ’70 blijkbaar te voorspellen. 

Maar

Naast de gelijkenissen zijn er natuurlijk ook grote verschillen tussen het boek en de realiteit vandaag. Het verschil zit vooral in de kern van het verhaal: het Westen laat zich niet zomaar naar de slachtbank leiden. Blijkt dat de Europeanen niet helemaal vermurwd zijn door de jarenlange politiekecorrectheid in het onderwijs, de pers en de politiek. Ja, er waren naïevelingen en opengrenzenbelievers die gingen helpen in het Maximiliaanpark onder de slogan ‘refugees welcome’. In het boek ruilen Marcel en Josiane, een gewoon Frans koppel, hun ruim appartement uit schuldgevoel met die Arabische familie die toch zo krap behuisd is. Zo ver dreigt het in de realiteit niet te lopen.

Vandaag zien we hoe de politieke reactie, onder druk van de publieke opinie, verschuift van Merkel naar Orban. Het discours wordt bijgesteld. Orban werd eerst verguisd omdat hij de grenzen van Hongarije liet afsluiten. Maar nu wordt de druk opgevoerd op Italië en Griekenland die de hele crisis mogelijk zouden gemaakt hebben door de lakse bewaking van hun grenzen. Wie pleitte voor een aangepast sociaal statuut voor vluchtelingen werd in het begin als rechtse populist weggezet. Vandaag werken verschillende Europese landen aan een aangepast sociaal stauut voor vluchtelingen. In Europa wordt de vraag gesteld naar de sociale, demografische en economische consequenties van de massamigratie en wordt de conventie van Genève meer en meer ter discussie gesteld.

Te laat

Is de verkiezingsoverwinning van de FPÖ in Oostenrijk en van de Zwitserse Volkspartij SVP en is de verharding van het migratiestandpunt van de Europese Volkspartij een kentering in de Europese politiek of een laatste opflakkering alvorens definitief ten onder te gaan. Dat lijkt meer een kwestie van geloof. Het verhaal van Raspail laat weinig plaats voor hoop op redding voor het Westen. De toekomst moet uitwijzen of het zo’n vaart zal lopen.  

Het boek is te koop via Uitgeverij Egmont.