Politiek incorrect

Johan Sanctorum is een absolute kampioen in het benoemen van wat eigenlijk onbespreekbaar is. Precies in die geest heeft hij een boek geschreven. Het heet Politiek incorrect: Waarom zelfcensuur slecht is voor uw gezondheid.

Het werk staat vol pareltjes die de moeite waard zijn om te citeren maar laten we ons beperken tot wat raakt aan de kwesties die vandaag de gemoederen beroeren: de (volgens velen doorgeslagen) corona-maatregelen en het afsplitsen van de Vlaamse natie uit de Belgische moloch.

Stijgende lijn

Sanctorum schrijft dat de establishmentpartijen niet spreken over Vlaamse staatsvorming ‘omdat er geen draagvlak is,’ ‘Maar tegelijk is dat draagvlak er niet omdat men het niet bespreekbaar maakt’ (p. 205). Het is dus de hoogste tijd om een emancipatoire slag te maken ten aanzien van de publieke cultuur. Het volk, of althans het strijdbare deel van het Vlaamse volk, moet een eigen lijn trekken en tot handelen overgaan los van wat allerlei culturo’s daarvan vinden.

Sanctorums werken kennen een stijgende lijn waaruit blijkt dat het geduld begint op te raken. Wat eerst nog kon worden gedoogd met een soort laconieke berusting, is vandaag een irritant gezwel dat goedschiks dan wel kwaadschiks het veld moet ruimen. De incompetentie, de hypocrisie, de bureaucratie, de verpaupering, verruwing en cultuurverandering – het is niet meer om te lachen ‘als iets dat nu eenmaal bij België hoort’ met al zijn gebreken. Het wekt intussen ernstige, gerechtvaardigde woede, en mettertijd zoekt deze woede een uitvlucht in daden. Enkele passages:

‘Lockdowns zijn er in vele landen geweest. In de meeste gevallen waren ze het gevolg van te weinig inzicht en doortastendheid in het begin van de crisis. Aan de Belgische kleeft er nochtans iets heel specifieks: de relatie tussen de institutionele impasse en de medisch-sanitaire algemene quarantaine.’ (p. 200)

‘Het regime heeft geen andere keuze dan de coronacrisis te veralgemenen en te institutionaliseren. Er is geen natiegevoel, maar er is ook geen alternatief – de staat van ontbinding is ironisch genoeg het kenmerk van de staat zelf: het sterfhuis wordt onze biotoop.’ (p. 201)

Het moment is rijp, Vlaanderen niet

Sanctorum wijst erop dat in China de pandemie tot een kracht is geworden die het systeem versterkt. Het virus – beter gezegd de genomen maatregelen om het virus in te dammen – accelereren de autocratische tendensen van regimes waar mondigheid en individualisme maar matig worden gewaardeerd. De conclusies van de auteur zijn somber. Enerzijds is de tijd rijp om Vlaanderen los te scheuren uit België, maar anderzijds ‘ontbreekt daarvoor het intellectueel kapitaal, waarvan de bestuurskwaliteit een afstraling is’ (p. 203).

Typerend voor Vlaanderen zijn volgens hem een ‘lamme goedzakmentaliteit’ en een ‘kleinburgerlijke dagjespolitiek.’ Voor een Nederlander is het altijd amusant om over deze Vlaamse zelfhaat te lezen. Vlamingen zijn klaar met België maar blijven er gedwee deel van uitmaken. Vervolgens winden ze zich op over hun eigen gedweeheid. In opstand komen ze nu ook weer niet, want daarvoor zijn ze te tam.

Als Vlaanderen eindelijk in opstand zou komen, dan zou het splitsen waarschijnlijk lukken. Het is duidelijk dat de pilaren van de Belgische bureaucratie zijn vermolmd en dat de Belgen zelf niet meer in België geloven.

Buitenstaanders zien dit wellicht scherper dan ‘de Belgen’ zelf. Het probleem is echter dat de Vlaming ook niet in zichzelf lijkt te geloven. Je ziet het aan de wijze waarop mensen in België uit hun ogen kijken – nu heb ik het over willekeurige mensen in de bus of trein. Er spreekt dikwijls verslagenheid, gelatenheid, lijdzaamheid en feodale passiviteit uit hun oogopslag.

Fiere strijdliederen

In Nederland stralen de blikken meestal nog wel een zekere bravoure uit, in die zin dat mensen geloven dat ze in staat zijn om resultaten te boeken en te doen wat ze echt willen. Ooit zongen Vlaamse studenten fiere strijdliederen in ‘t Gravensteen. En ik dacht, dit klopt toch helemaal niet? Want in het echt is de Vlaming alles behalve strijdbaar.

Ze hebben zo’n rare regering die alleen maar uit verliezende partijen bestaat, ze betalen al generaties lang disproportioneel veel geld aan de Walen en houden zich ook nog eens keurig aan het cordon sanitaire. Er is zelfs gezegd dat het Vlaams Belang absoluut meer stemmen heeft dan Waalse socialistische partijen, en tóch minder zetels heeft in het parlement. Er is iets voor te zeggen dat wie dit aanvaardt, zijn of haar onderdrukking zelf mee mogelijk maakt.

Laten we echter niet doen alsof Nederland perfect is. In Vlaanderen gaat alles trager, maar dit betekent dat ook het verval trager gaat. Goethe zei ooit: ik verhuis naar Nederland want daar gebeurt alles honderd jaar later. België doet er nog wat decennia bovenop.

In Nederland gaan alle bestuurlijke lichamen, culturele instanties, kortom de hele publieke cultuur nu op volle snelheid richting woke. België is decentraal en anarchistisch opgezet en dus zal dit hier trager gaan. Maar het zal niettemin wel gebeuren tenzij de Vlaams-nationalisten nu eindelijk de moed opbrengen om te doen waarvan ze al generaties lang dromen.

Sanctorum maakt duidelijk dat het tijd wordt om te tonen of dat Vlaams nationalisme en bewustzijn al die tijd maar identitaire sprookjes waren, of dat men het écht meent. Laat Politiek incorrect uw gids zijn in de komende tijden.