Sander Loones: ‘Grenzeloos is waarde(n)loos’

Gisteren werd het nieuwe boek van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken aan het grote publiek voorgesteld. N-VA-ondervoorzitter en Europarlementslid Sander Loones verzorgde de inleidende rede. Hieronder vindt u die inleiding integraal weergegeven.

Donderdag werden hier, in het Europees parlement, de nominaties bekendgemaakt voor de Sacharovprijs. Met de Sacharovprijs kent het parlement een onderscheiding toe aan mensen en organisaties die een bijzondere bijdrage leveren aan de mensenrechten en aan de vrijheid.

Bij de genomineerden dit jaar onder andere: De “ngo’s die mensenlevens redden op de Middellandse Zee”. Ik was niet verrast door deze nominatie, want hier, in dit parlement, denken veel collega’s Europarlementsledennog steeds dat het antwoord op de migratie-chaos is: ongelimiteerde solidariteit. Zolang we asielzoekers kunnen spreiden zijn er geen limieten nodig. Het is de parlementaire versie van “Wir schaffen das”.Terwijl de publieke opinie natuurlijk wel al lang door heeft dat we eerst onze grenzen zullen moeten beschermen.

Dat duizenden mensen sterven op de Middellandse zee, is inderdaad een Europese schande. Dat mensen in nood gered moeten worden, is natuurlijk een evidentie. Maar dat die mensen vervolgens allemaal overgebracht moeten worden naar de EU? Neen, met die praktijk moeten we breken.Integendeel, we moeten ze terugbrengen naar veilige en correcte opvang in de regio. Omdat dat de enige manier is om het businessmodel van de mensensmokkelaars te breken.

Dat en veel meer leest u in Continent zonder Grens. Het nieuwe boek van Theo Francken, die het migratiedossier door en door kent. Jarenlang was hij actief als adjunct-kabinetschef om het Vlaamse inburgeringbeleid uit te tekenen, daarna speelde hij als parlementslid in de oppositie een bepalende rol in het verstrengen van de Belgische migratiewetgeving. Vandaag is hij regeringslid.

Zijn handelsmerk? Pragmatisch omgaan met de realiteit, en zonder taboes het maatschappelijk debat voeren. Om zo het draagvlak voor migratie – correct, kordaat en rechtvaardig – te versterken

België. Land zonder grens

Theo Francken is niet aan zijn proefstuk toe. Integendeel. In 2012 schreef hij het boek: België. Land zonder grens.

Dertig jaar lang zijn de migratiewetten in België in één richting aangepast: ze werden lakser. Tot in 2011.In 2011 heeft de N-VA, heeft toen parlementslid Theo Francken die tendens gekeerd.Voor het eerst werd de vreemdelingenwet toen strenger.In zijn eerste boek schetste Theo Francken dat verhaal: hoe Europese richtlijnen marge laten.En hoe je die marge kan invullen. Doen we dat laks? Of integendeel strenger?

Maar vandaag zien we dat zelfs een striktere invulling niet meer volstaat. We zien, zoals Theo Francken in zijn nieuwe boek schrijft dat: ‘Het Europese juridische carcan te strak is.’ Verschillende landen willen de migratietanker keren.Maar kunnen niet. Mogen niet.

Of om de beeldspraak te hernemen die de auteurs gebruiken: Migratiebeleid in Europa is zoals kajakken op een meanderende rivier. Een beetje naar links wanneer de kiezer die richting uitstuurt, dan weer een beetje naar rechts na een volgende verkiezing. Maar in se verandert er maar weinig, omdat de loop van de rivier vastligt. Het parcours ervan is verankerd in internationale regels en in Europese wetten. En, belangrijk, in activistische rechtspraak van Europese rechters. En die laten te weinig manoeuvreerruimte.

We kunnen niet blijven varen op diezelfde rivier. We moeten integendeel de bedding zelf van de rivier verleggen. We hebben nood aan een nieuw Europees migratiemodel. Want de ongemakkelijke waarheid is dat er geen einde zal komen aan de migratiedruk op Europa. Ook dat leest u in dit boek, ook die analyse maakt Theo Francken.

Europa. Continent zonder grens

De migratiedruk op Europa zal integendeel nog toenemen, en we hebben daar geen of zeer weinig impact op. We hebben slechts twee keuzes: ofwel ondergaan we dit, passief, ofwel wapenen we ons daartegen met zin voor realiteit. Hoe dat kan? Daarvoor zijn de recepten uitgeschreven. De auteurs bieden antwoorden, tonen alternatieven. Zeer concreet wordt beschreven hoe andere landen het anders en beter doen. Hoe we ons daardoor kunnen laten inspireren. Hoe we hun aanpak, waar nodig, kunnen kopiëren.

De auteurs kozen ervoor om het boek voor te stellen in het Europees parlement. En dat is meer dan symbolisch, want in ‘Europa’ ligt de sleutel. Het is aan het Schumanplein dat de mentale en politieke omslag moet komen. En daarvoor lijken drie zaken nodig.

De taboes en dogma’s moeten overboord. Het boek beschrijft hoe dit kan. We moeten buiten de bestaande Europese wetgeving durven treden. Gezond verstand en pragmatisme moeten we verkiezen boven vastgeroeste juridische logica’s.

Tegelijk hebben we nood aan meer Europese fierheid. We kunnen de controle herwinnen, dit boek toont hoe. Er is geen nood aan defaitisme, maar aan trots en vertrouwen. En aan politieke wil.

Tenslotte moeten we de juiste prioriteiten stellen. Vaak horen we de Eurofielen dromen over Europese luchtkastelen. Stap voor stap richting Europese superstaat. Debatten over verdragswijzigingen enzovoort… Allemaal bijzonder boeiend, maar het zijn debatten die we ons niet kunnen permitteren, want ze slokken te veel politieke energie op. Leiden te veel af van de essentie. Europa heeft integendeel een institutionele standstill nodigom veranderingsbeleid te kunnen voeren.

Dat het niet makkelijk is die keuze te maken, daar kunnen wij over meepraten. Dat die keuze nodig is, is wel zeker. Want nu moet de tanker worden gekeerd. Nu moet er een unie gebouwd worden die haar burgers beschermt. Zoniet zal het Europese project zichzelf blijven ondergraven.

Grenzeloos is waarde(n)loos

De EU is immers in de basis gestart als een vredesproject. Die vrede hebben we proberen te verankeren met een sociaal-economische agenda. Door economische en zelfs monetaire samenwerking. Maar steeds meer geraken andere thema’s in die samenwerking verwikkeld. Discussies rond soevereiniteit, identiteit, subsidiariteit, de rechtstaat. Het thema migratie zit precies op het kruispunt van deze twee assen: sociaal-economisch én maatschappelijk.

Het boek beschrijft het treffend: Intussen wonen er in de EU al 36,9 miljoen mensen die geboren zijn buiten de EU (en dan tellen we personen in illegaal verblijf nog niet mee). In België gaat het over iets meer dan één miljoen die geboren zijn buiten de Europese Unie. Zo’n snelle demografische transformatie boezemt angst in bij veel Europeanen.

Vroeger, toen de schaal van de immigratie nog behapbaar was, viel die angst vaak te herleiden tot een irrationele angst voor het onbekende. Vandaag gaat het om een rationele angst. Een angst voor de betaalbaarheid van ons sociale model en vooral een angst voor het behoud van ons Europese waardenpatroon.

Sociaal-economische vooruitgang, enerzijds, en samenleving, identiteit, soevereiniteit, anderzijds. Dat is hét Europese debat vandaag. En middenin dit debat staat Theo Francken. Dat maakt dit boek Europa. Continent zonder grens zo waardevol.

Het boek Continent zonder grens is een uitgave van Doorbraak en verkrijgbaar in de boekhandel en in de webwinkel van Doorbraak.