Scottish National Party kaapt Lagerhuisverkiezingen

Op 16 april 2015 bracht de BBC een debat tussen de partijleiders naar aanleiding van de Britse Lagerhuisverkiezingen van 7 mei aanstaande. Alle partijleiders? Nee, David Cameron van de Conservatieven en Nick Clegg van de Liberal Democrats bleven weg van het debat. Waarom dat zo was, is een heuse soapstory waarbij David Cameron zichzelf nog maar eens in de voet schoot en ongewild de SNP hielp.

Aangezien de conservatieve premier niet wilde deelnemen aan een debat met Labourleider Ed Miliband en Nigel Farage van de UK Independence Party, stelden de omroepen debatten met alle partijleiders voor. De poort ging zo opnieuw open voor de Schotse nationalisten die, bij monde van Nicola Sturgeon, een glansrol speelden in het tweede debat uitgezonden door BBC.

De omhelzing van Sturgeon

Onverwacht was allicht dat het publiek erg kritisch reageerde op Farage, die dan weer het publiek verbaal aanviel, waardoor datzelfde publiek zich helemaal tegen de euroscepticus keerde. Maar het venijn in dit nogal schreeuwerige treffen zat in de staart. Ondanks de afwezigheid van David Cameron bleef hij toch het middelpunt van het debat. Iedereen had het over de zittende premier. Niemand dacht ook maar een seconde aan de meeregerende liberaal-democraten, wat de beklagenswaardige toestand van die partij aantoont. Ed Miliband slaagde  er de hele tijd in om zich als een premier te gedragen en hij pareerde elke aanval van het door vooral linkse partijen gedomineerde debat. Maar toen, aan het slot, gooide de SNP-partijleider Nicola Sturgeon een pertinent verzoek voor de voeten van de sociaaldemocraat: ‘Wat de verschillen tussen ons ook mogen zijn, ze zijn nooit zo groot als de verschillen tussen u en de Tories. U hebt de kans om David Cameron uit Downing Street te schoppen. Keer uw rug niet naar die kans en grijp ze!’. Ze bood red Ed een coalitie aan om aan de macht te komen. ‘Ik zal nooit onderhandelen met de Tories, wel met Labour’, gaf ze nog mee. Dit had Labour niet zien aankomen en Miliband kon alleen maar wat stamelen.

Achteraf bleek Sturgeon de ster van de avond. Elke analist, journalist en politicus had het over de SNP-leider en haar aanbod voor een grote linkse coalitie. En plots bleek de lege stoel van David Cameron een sluwe zet. De conservatieven hadden van meet af aan immers geprobeerd campagne te voeren met de boodschap dat de SNP het land zou overnemen indien men voor Labour zou stemmen. Pers en kiezer leken tot dit moment maar weinig aandacht te schenken aan de Tory-litanie, maar nu wordt de politieke discussie gevoerd die de conservatieven in de kaart speelt.

Hun campagne haalt nu alles uit de kast om de Britten ervan te overtuigen dat een grote linkse coalitie met de separatistische Schotten een ramp zou betekenen voor het volk. Weg economische groei, weg jobs, weg nucleaire wapens, weg staatsveiligheid, weg krimpend overheidstekort,…dat zijn de spijkers waar de Tories volop op slaan. Of de kiezer daarin meegaat valt nog af te wachten.

I’ll be writing Labour’s budget

Sinds het BBC-debat staat de SNP volop in het voetlicht in de race naar de macht. De laatste peilingen wijzen erop dat de Schotse nationalisten om en bij de 40 zetels zouden veroveren, vooral ten koste van Labour dat van 41 naar 11 zetels lijkt terug te vallen. De Liberal Democrats zouden al hun zetels kwijtspelen in Schotland en ook de Tories verdwijnen er.

4% van de Britse kiezers (gelijk aan 45% van de Schotten, evenveel als de ‘yes’-kiezers in het Schotse onafhankelijkheidsreferendum) levert de SNP een groot aantal zetels op. Zetels die Labour nodig heeft om een regering te leiden in Westminster. Miliband wil en kan niet publiekelijk uitsluiten dat hij het na 7 mei met de Schotse nationalisten op een akkoordje zal moeten gooien.

Alex Salmond, het SNP-boegbeeld van de voorbije jaren en de motor van het succes van de partij, liet zich al lachend tijdens een fundraisingetentje ontvallen dat hij hoogstpersoonlijk de begroting voor Labour zal schrijven. Het zit er dik in.

Afbeelding: Conservatieve verkiezingsposter toont Labourvoorzitter Ed Miliband met Alex Salmond.