Smet wil flexibel leertraject. Wij niet!

Na de ongeziene scheldtirade van onderwijsminister Pascal Smet (DS, 12 oktober 2013 – lees ook reactie op Doorbraak) als reactie op Het licht vast aan de leerkragt van geschiedenisleraar Mattias Van Steenwinkel in DS van 10 oktober 2013, komt de minister op de proppen met een voorstel dat de these van Van Steenwinkel over de hele lijn bevestigt. De minister wil nu ook een flexibel leertraject in het secundair onderwijs: leerlingen met een onvoldoende voor een vak zijn toch geslaagd en nemen dat vak naar het volgend schooljaar mee.

Als te veel leerlingen een jaar moeten overzitten of zonder diploma op de arbeidsmarkt komen, los je dat niet op door overzitten en diploma’s af te schaffen, maar wel door te zoeken naar de oorzaken en te kijken naar de gevolgen, zowel op korte als op lange termijn. Ik stel vast dat veel van mijn leerlingen onvoldoendes behalen, niet omdat ze het niet zouden kunnen, maar wel omdat ze om allerlei redenen te weinig moeite doen en zichzelf voortdurend kansen ontnemen. Wie niet studeert voor een overhoring, heeft geen punten en is dus niet geslaagd. Basta. Dat is een waarheid als een koe. Als leerkracht doe ik mijn uiterste best om die leerlingen te motiveren en toch zover te krijgen dat zij in zichzelf geloven en beseffen dat ze hun toekomst in eigen handen hebben. Ik stel daarbij duidelijke grenzen, laat ze op de blaren zitten als ze hun billen gebrand hebben en probeer hen tot in den treure te overtuigen. In de klas zelf roept dat vaak weerstand op. Enkele jaren later krijg ik er van diezelfde – inmiddels – jongvolwassenen applaus voor.

We moeten als leerkrachten dus durven doorbijten en het is onaanvaardbaar dat de ‘overheid’ (minister, pedagogen etc.) het ons daarbij steeds moeilijker maakt. Wij weten veel beter dan de leerlingen wat op langere termijn loont. Voor zij in hun inzicht en volwassenheid zover zijn, mogen we hen niet naar de mond praten. Onze leerlingen hebben recht op de plicht tot verantwoordelijkheid! Daar hoort, afhankelijk van hun leeftijd en ontwikkeling, een striktere of lossere begeleiding bij. Maar vooral moeten ze weten dat hun daden of niet-daden gevolgen hebben, die ze dan maar moeten dragen.

Ik was indertijd een vlijtige leerling. En toch heb ik een jaar moeten overzitten omdat het op een bepaald moment te moeilijk was. Ik ben mijn leraars aan mijn jezuïetencollege tot op vandaag dankbaar voor het feit dat ze mij toen een C-attest gegeven hebben. Zonder hun beslissing – die op dat moment erg hard aankwam – zou ik wellicht nooit leerkracht geworden zijn en al helemaal niet de mens die ik vandaag ben. Dit schooljaar heb ik o.a. bijna-dertigers in de klas, die om allerlei redenen indertijd hun opleiding niet hebben kunnen afmaken en dat nu willen inhalen. Eén van hen vroeg me om het tempo van mijn les op te drijven, want hij wilde er nu alles uithalen wat mogelijk is. Hij ergerde zich aan de lamme houding van sommige 18-jarigen tijdens mijn les. Ik kan mij voorstellen dat hij zelf indertijd ook een heel lastige, lamme leerling geweest is die zich tegen schoolse leerkrachten gekeerd heeft. Maar nu – het verstand komt pas met de jaren – verwacht hij superschoolse leerkrachten!

Door zijn voorstel zal minister Smet de mediocriteit in onze samenleving alleen maar bevorderen. Dat is op de lange duur erg gevaarlijk. We hebben geen nood aan een institutionalisering van het uitstelgedrag, waaraan onze leerlingen zich vaak bezondigen. We hebben wel nood aan een maatschappij waarin ieder – met zijn talenten en op zijn niveau – excelleert, dat betekent, het beste in zichzelf aanspreekt. Dat betekent ook dat je de gevolgen draagt van mislukkingen, zonder dat je daarbij aan je lot overgelaten wordt. Dat betekent evenzeer dat je beloond wordt als je het goed doet. Door iedereen maar geslaagd te verklaren, gebeurt dat laatste alvast niet.

De auteur is leraar Duits en zakelijke communicatie in het secundair onderwijs in Antwerpen-Noord

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>