Tesla, hype of echte game changer?

Vorige week was het zover, de Tesla model 3 is officieel leverbaar. ‘De Tesla voor de gewone mens,’ zo titelde Het Laatste Nieuws. Is dat zo? In Nederland is de gemiddelde aankoopprijs voor een auto 25.000 euro. In België leende men  in 2014 voor de aankoop van een auto gemiddeld een bedrag van 17.827 euro. De gemiddelde prijs van de voertuigen was 23.138 euro. Hoe een voertuig met een instapprijs van 35.000 euro, als auto voor de gemiddelde medemens moet dienen is een raadsel. De vraag is dan ook, gaat Tesla de hoge verwachtingen inlossen en eindelijk winst beginnen maken? Nog belangrijker, gaat Tesla ook nog verkopen eens alle subsidies en belastingvoordelen wegvalllen.

Game changer of geweten?

Eerst was het de schadelijke uitstoot van conventionele wagens die moest bestreden worden. Maar de huidige generatie wagens stoten nog slechts 3% uit van hun voorgangers uit 1970. Dan maar op de kar van de klimaatverandering springen, moet Elon Musk hebben gedacht. Koop mijn veel te dure auto en red de planeet, bij uitbreiding de mensheid. En vermits alles tegenwoordige de schuld is van de opwarming van de aarde kon dat er nog wel bij, moet hij gedacht hebben.

Het spreekt voor zich dat alle belanghebbenden in die industrie er geen baat bij hebben dat de berekeningen van Bjorn Lomborg breed in de pers komen. Lomborg zegt onomwonden dat elektrische auto’s geen groene maar over het algemeen steenkool aangedreven wagens zijn. Ook de wetenschappers van de Noorse Universiteit voor wetenschap en techniek kwamen tot die conclusie. Indien je de Teslabatterij moet vervangen is er geen enkele CO2-besparing. Een Zweeds onderzoek van IVL kwam tot de volgende conclusie ‘Tesla car battery production releases as much CO2 as 8 years of gasoline driving’ Al die studies liggen dicht bij elkaar, zo is er deze laatste studie in the journal Issues in Science and Technology entitled ‘Electric Vehicles: Climate Saviors, Or Not?’, die komt op een besparing van 4,9% CO2 wereldwijd voor de elektrische wagen. Nee, de wereld redden van het voorspelde klimaatarmageddon gaan Tesla-eigenaars niet doen.

Bye bye subsidies!

In 2016 verkocht Tesla in de VS 47.184 auto’s op een totale markt van 17,557,955 stuks. Van de naar schatting 1,4 miljard auto’s die er op onze planeet rondrijden zijn 0,015%  Ev’s en plug-ins. Dat zet de hoera-berichtgeving in de media toch in een ander daglicht.

Recent hebben zowel Hong Kong als Denemarken hun subsidies helemaal of gedeeltelijk afgeschaft. Het resultaat was een instorting van de verkoop van Tesla. In de VS gaat Tesla ook zijn subsidie van 7,500 USD verliezen eenmaal de kaap van 200.000 geleverde voertuigen is bereikt. Californië ziet de bui hangen en heeft 3 miljard klaarliggen voor Tesla.  Business insider meldt ‘It looks like the state of california is bailing out Tesla’. Lobbywerk op het hoogste niveau van Musk.

In de VS kregen de 20% rijkste Amerikanen 90%  van al die riante subsidies. In België is dit niet anders. De ondernemer vindt het helemaal niet erg dat de gewone mens zijn subsidies en  fiscale voordelen ophoest. Dat geldt trouwens ook voor de gulle groenestroomcertificaten. Ook daar kwam vrijwel niets bij de gewone mens terecht, maar bij de schrandere ondernemer die de kortzichtige politiek in zijn voordeel omboog. Waar is de de groen-linkse verontwaardiging voor die omgekeerde Robin Hoodpolitiek? Juist.

Musk wil in 2018 – dat is binnen vijf maanden – wekelijks 10.000 auto’s van de band laten rollen. Dat is vijf maal de totale productie van de huidige modellen S en X tezamen.  Om zijn eigen targets te halen moet Musk volgend jaar minstens 430.000 model 3 auto’s produceren. Dat is meer dan alle elektrische voertuigen die nu jaarlijks wereldwijd verkocht worden. Indien Tesla de helft van al zijn auto’s zou exporteren buiten de VS, dan nog zou Tesla daar meer auto’s moeten verkopen dan de  3-serie van BMW en de C-klasse van Mercedes tezamen. Dat zou een onwaarschijnlijke krachttoer zijn.

Bij Bloomberg zei, electric car analyst Said Salim Morsy daarover het volgende ‘It could happen. I’m pretty sure it won’t.’

Veel open vragen

Wat klanten echter wat bezorgder mag maken is dat Musk geen beta-prototype heeft. Autofabrikanten gaan ,vooraleer een auto op de markt te brengen, deze wagen zeer uitgebreid aan de tand voelen in alle omstandigheden. Zulke testen duren meestal zes maanden en brengen dan vaak nog wat kinderziektes aan het licht, die dan kunnen verholpen worden, vooraleer in productie te gaan. Een beta-prototype overslaan en direct aan de productie beginnen zou gewoon revolutionair zijn. Misschien kan Musk de autowereld met verstomming slaan en dit tot een goed einde brengen. Dat zullen we moeten afwachten.

In een artikel in Forbes met als titel ‘Battery derangement syndrome’ geeft energie en technologie-analyst Mark P. Mills van Techpundit zijn ongezouten mening. Dat staaft hij met cijfers die doen duizelen.

Het vervangen van de brandstof in de tanks van 1,4 miljard voertuigen wereldwijd door elektrische energie vraagt een batterijcapaciteit van 100.000 miljard Wh. Dit is 1000 maal meer dan de huidige wereldjaarproductie van lithiumbatterijen. Hierbij moeten de batterijen voor andere toepassingen nog opgeteld worden, zoals opslag van groene stroom. Een productietoename op deze schaal is een onhaalbare droom. Dat gaat niet gebeuren zegt Mills.

Tesla heeft hele mooie wagens, ze rijden geweldig en hebben wellicht weinig onderhoud nodig. Echter, hoe de tweedehandsmarkt er zal uitzien binnen enkele jaren is nog af te wachten, sinds Tesla de Buyback-garantie in 2016 verliet.  Die ongeveer 500 kg batterijen verliezen elk jaar wat aan kracht en dienen na verloop van tijd vervangen te worden.

Ook de toenemende concurrentie van de andere autofabrikanten is nog een open vraag. Indien er echt vraag zou zijn naar volledig elektrische voertuigen, zouden de grote spelers al op de kar zijn gesprongen, denkt menig analyst. Zo heeft Toyota zopas aangekondigd om pas tegen 2022 met volledige nieuwe ‘solid-state batteries’ uit te pakken. Ook Hyundai is die weg ingeslagen. Dat zijn wereldspelers. Het valt echter af te wachten of ook dat allemaal lukt.

Misschien is de weg van Volvo realistischer. Volvo gaat tegen 2019 alleen nog auto’s maken die ook minstens over een elektromotor zullen beschikken, zij het in combinatie met een verbrandingsmotor.  Maar ook daar zijn bedenkingen bij zoals Matthew N. Eisler in zijn artikel terecht aanhaalt. Die plug-in wagens zijn veel duurder en minder waard op de tweedhandsmarkt. Gaat Volvo marktaandeel winnen of verliezen aan de concurrentie?

Big money

Het hele businessmodel van de klimaatindustrie is 1500 miljard per jaar zwaar. Een volledige industrie die zonder de gevaarlijke opwarmingsthese wellicht niet eens zou bestaan.

De vraag is dus, kan Tesla dat allemaal overleven?