Na tien jaar weer een kroniek van het politieke leven

‘Als je het verleden niet kent, loop je rond als een kip zonder kop’, zei historicus Emmanuel Gerard (KU Leuven) in een interview met Knack (8 november) naar aanleiding van zijn emeritaat.

Om het min of meer verre politieke verleden van ons land te leren kennen, hebben wij degelijke historische werken ter beschikking, zoals Politieke geschiedenis van België van Theo Luykx en Marc Platel. Helaas is dat sinds 1985 niet meer geactualiseerd. Er is ook het gelijknamige boek van Els Witte c.s., waarvan in 2016 de tiende bijgewerkte editie is verschenen.

Voor het Zeitgeschehen, het recente politieke gebeuren in ons land, zijn er daarentegen nog maar weinig synthetiserende publicaties. Keesings Historisch Archief is eind 2013 opgehouden te bestaan. Dat jaar ook kwam het laatste Winkler Prins Jaarboek (over 2012) uit. Eerder al was het laatste Politiek Jaarboek (over 2007) verschenen van Res Publica.

Tijdschrift voor politieke wetenschappen

Voor dat Politiek Jaarboek – we worden even persoonlijk – zijn we in 1978 begonnen een Overzicht van het Belgische politieke gebeuren te schrijven. Het eerste in de reeks besloeg 22 bladzijden. Gaandeweg namen de omvang en daarmee ook het aantal en de diepgang van de behandelde onderwerpen toe. Het Overzicht van het Belgische politiek gebeuren in 2006 telde 90 bladzijden. Sinds het midden van de jaren 1990 bezorgden we ook een Overzicht van het politieke gebeuren in Vlaanderen. (Volledigheids- en waarheidshalve moet worden vermeld dat het Belgische Overzicht van 1990 en 1995 verzorgd werd door Reinoud D’Haese en Pol van den Driessche respectievelijk Marc Platel, en dat we voor het Overzicht van 1991 en 1992 de medewerking kregen van Rolf Falter. Bart Haeck verzorgde het Vlaamse Overzicht van 2005 en 2006, nadat hij al had meegewerkt aan dat van 2004.)

Met de samenstelling van beide overzichten zijn we opgehouden nadat we de journalistiek had hadden geruild voor het kabinetsleven. Niemand bleek bereid te zijn het werk voort te zetten. Tot nu, na tien jaar, Frederik Verleden, historicus en doctor in de sociale wetenschappen, werkzaam in de Kamer van Volksvertegenwoordigers, de draad weer opneemt met zijn zopas verschenen Het parlementaire jaar 2015-2016.

Te bescheiden

Zoals prof. Marc Hooghe in een Woord vooraf opmerkt, is de titel van het boek te bescheiden, zowel wat tijdspanne als onderwerpen betreft. Frederik Verleden begint zijn overzicht met de federale, deelstatelijke en Europese verkiezingen van 25 mei 2014 (hoofdstuk I) en de daaropvolgende vorming van de federale regering en de deelstaatregeringen (hoofdstuk), samen goed voor 90 bladzijden tekst en verkiezingskaartjes (die helaas vrij klein en zwart-wit, en daardoor moeilijk leesbaar zijn).

Het derde hoofdstuk, zo’n 55 bladzijden lang, is het eigenlijke verslag, maand per maand, van het parlementaire jaar 2015-2016. Verleden beperkt zich evenwel niet tot de belangrijkste werkzaamheden van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, het Vlaams Parlement en, in mindere mate, de andere parlementen. Hij gebruikt die ook als kapstok om andere relevante gebeurtenissen te verslaan die zich deels of helemaal buiten het parlement voordeden, zoals het ontslag van de ministers Joëlle Milquet en Annemie Turtelboom, en het sociaal overleg en de sociale verkiezingen. In enkele kaderstukjes, over bijvoorbeeld de opvolging van parlementsleden en de rechtspraak van het Grondwettelijk Hof over de grootte van de kieskringen, komt de academicus in Verleden naar boven.

Terecht noemt Marc Hooghe Het parlementaire jaar 2015-2016 ‘een onmisbaar referentiewerk voor wie belangstelling heeft voor het politieke gebeuren is ons land’. Met hem spreken we de hoop uit dat dit ‘het begin van een nieuwe traditie’ is. En de wens dat Frederik Verleden zijn kroniek nog wat inhoudelijke verruiming en verdieping geeft.

Frederik Verleden, Het parlementaire jaar 2015-2016, 175 blz. INNI publishers, 39 euro.
http://www.innipublishers.com/het-parlementaire-jaar-2015-2016