Van Theresa Mao tot balorige Boris

De slottoespraak van de premier op woensdag 4 oktober is omwille van alle verkeerde redenen historisch. Theresa May had al enkele dagen voordien in interviews gezegd dat ze zwaar verkouden was. Dinsdagavond nog vroeg een radio-interviewer of het wel een slim idee leek om de conferentie toe spreken met zo’n zware hoest. ‘Het is al veel beter’, lachte ze.

Plaatsvervangende schaamte

Ze hoestte en kuchte echter tot haar stem zelfs wegviel. Deze toespraak moest haar beschadigde gezag herstellen. De aanwezigen probeerden haar moed in te applaudisseren. Maar de geforceerde staande ovaties hielpen niets. Ook niet de hoestbonbon die haar minister van Financiën haar aanbood. Water druipte bij het drinken uit haar mond en achter haar vielen enkele letters van ‘A country that works for everyone’ van de muur. Je kon er enkel met medelijden naar toekijken. ‘De hel voor iedereen die toespraken houdt’, tweette de Schotse First Minister Nicola Sturgeon, een felle tegenstander van May. De ministers deden hun best om voor de camera’s May te steunen. ‘Een goeie speech’, vond Boris Johnson. Amber Rudd, de Binnenlandminister, verklaarde net als Brexitminister David Davis: ‘We staan als één man achter de premier’. Alleen minister Michael Gove kon wat moeilijker zijn leedvermaak verstoppen: ‘Dit was een toptoespraak van een premier in topvorm!’

Theresa Mao

De inhoud ging volledig verloren. Dat premier May de schuld op zich nam voor de mislukte overwinning herinnert niemand zich nog. De belofte om de energieprijzen te bevriezen of de hoge studiegelden te herbekijken werden onder gekucht. Net zoals het voornemen om nieuwe sociale woningen te bouwen.

Het is opvallend dat de premier die onlangs nog de vrije markt bejubelde, voorstellen lanceert die vooral de linkervleugel bekoren. ‘De enige winnaar op dit congres is Ed Miliband’, verklaarde een parlementslid. Ed Miliband was de vorige voorzitter van Labour. Inderdaad, heel wat voorstellen lijken zo uit zijn verkiezingsprogramma van 2015 te komen. ‘Theresa May? Theresa Mao zul je bedoelen’, klaagde een lid die duidelijk tot de rechtervleugel behoort. Het mantra van de ‘British Dream’ die May weefde doorheen haar toespraak wilde haar meritocratische denken in de verf zetten. Het werd algauw het mikpunt van spot.

Grappige en moeilijke Boris

De enige toespraken die werkelijk, om met de woorden van Michael Gove te spreken, in topvorm waren, kwamen van twee kandidaat-opvolgers voor de premier.

Toen Boris Johnson naar het spreekgestoelte stapte, klonk er hier en daar licht boegeroep. Zijn nogal openlijke obstructie van de regeringsleider voor de ogen van de media vallen niet bij iedereen in goede aarde. Maar Johnson slaagde erin de aanwezigen te begeesteren met zijn beeld van een sterk ‘global Britain’. Zoals zo vaak had ‘BoJo’ de lachers meteen op zijn hand. De minister van Buitenlandse Zaken veegde de vloer aan met de Labourleider Jeremy Corbyn. De man deed opvallend zijn uiterste best om de premier te loven. Hij oogstte zo luid applaus

Dat een komiek de volgende dag de speech van de premier verstoorde door haar een ontslagbrief ‘in naam van Boris’ te overhandigen, deed zijn imago alweer geen deugd. Zijn uitspraken over de nog ‘op te kuisen lijken’ op de stranden van Libië, hielpen ook niet meteen. Hij wilde Libië schetsen als het nieuwe Dubai.

Populaire Ruth

Eén van de eerste toespraken op de Conservative Party Conference kwam van de Schotse Ruth Davidson. Zij is enorm geliefd als de vrouw die de Tory’s een nieuwe adem gaf in Edinburgh. Haar gesmaakte toespraak ging over de eenheid van het Verenigd Koninkrijk. Ze riep haar partij op om komaf te maken met het bikkelen tussen Leavers en Remainers: ‘We zijn allemaal Britten!’ Davidson wordt door commentatoren als een goede kandidaat-premier bekeken. ‘Ze heeft het imago van een winner’, oordeelde oud-minister en tv-persoonlijkheid Michael Portillo in zijn wekelijkse politieke commentaar op de BBC. Maar niet iedereen is fan. ‘Ze is te veel een gimmick’, klonk het ’s avonds aan de toog bij een Lagerhuislid. ‘Ik denk niet dat ze een realistische kandidaat is om May op te volgen’.

Lobbyende Amber

Minder bevlogen is de minister van Binnenlandse Zaken, Amber Rudd. Haar fanbasis is ook minder nadrukkelijk aanwezig dan die van Johnson of Davidson. Maar Amber Rudd heeft wel degelijk ambitie. ‘Amber lobbyt volop hoor. Ze duikt voortdurend op in de theekamers van het Lagerhuis en hier loopt ze ook van de ene receptie naar de andere.’ Volgens bepaalde insiders zou Rudd, die uit de stal van Theresa May komt, al fondsen werven om een campagne voor het partijleiderschap en dus het premierschap op te bouwen. ‘Ze geniet de steun van David Cameron’, volgens een bron.

May op de schop?

Voorlopig blijft Theresa May nog in het zadel. Niet omdat ze geliefd is, maar omdat er nog geen alternatief is. Zodra de figuur opstaat die de achterban weet te paaien, mag May beschikken. Grant Shapps, een vroegere medewerker onder Cameron en Lagerhuislid, probeerde haar dit weekend al opzij te schuiven. ‘Ik heb zeker 30 parlementsleden achter me’. Michael Portillo gokt echter op Kerstmis: ‘Vroeger zei ik dat ze “wellicht” tegen kerst weg is. Nu zeg ik: tegen Kerstmis ís ze weg’.

Meer weten over Engeland, zijn politiek en brexit? Harry De Paepe publiceerde net het boek ‘Stiff Upper Lips’, samen met VRT-journalist Flip Feyten. Verkrijgbaar in de Doorbraak-webshop.