Voetbal mét fans blijft risico

Hoera, de voetbalsupporter is terug thuis! Maar hoe veilig is het allemaal?

Dankzij de steun van de Vlaamse overheid en tal van organisatorische inspanningen konden heel wat stadions in Vlaanderen weer duizenden voetbalfans verwelkomen. Het was op 23 augustus dat Vlaams minister van Sport Ben Weyts (N-VA)  de deur op een kier zette. Op dat moment voorzagen de regels van de Veiligheidsraad dat 400 toeschouwers toegelaten waren bij sportactiviteiten outdoor. In sommige grote stadions zou je die amper zien zitten. Ook iets wat Jan Jambon (N-VA) reeds eerder in de coronacrisis aanhaalde. De Vlaamse minister-president was dus eveneens gewonnen voor het idee van meer publiek in een groot stadion.

Dus mochten de clubs een aanvraag doen om een bepaald aantal toeschouwers toe te laten bij de lokale besturen. Dat bestuur zou dan een voorstel formuleren bij minister Weyts, die dan na overleg met virologen tot een definitieve beslissing kon komen. ‘Ook in andere landen worden inspanningen gedaan om opnieuw evenementen met publiek te organiseren. Als wij achterblijven, dan roepen we onszelf uit tot voornaamste broeihaard van corona’, klonk de redenering van Weyts. ‘Met dit kader kunnen we langzaamaan de draad opnemen. Als we willen dat Vlamingen gemotiveerd blijven om zich te houden aan de vele maatregelen, moeten we ook positieve perspectieven bieden’.

Protocol

Het protocol dat Weyts samen met de Pro League uitwerkte, werd positief onthaald. Terug profvoetbal met fans vanaf het tweede weekend van september, wel met enkel plek voor thuissupporters. In Brugge daagden 9200 fans op. Mechelen had plaats voor 5 200 supporters. In het Jan Breydelstadion en AFAS-stadion komt dat dan neer op 31% gevulde zitjes van de totale capaciteit. De 2700 abonnees in Kortrijk vulden het Guldensporenstadion voor bijna 29%.

Enkel abonnees van de ploegen in kwestie kwamen in aanmerking om wedstrijden bij te wonen. Die moesten zich eerst registreren en dan hopen dat ze werden uitgeloot. Hun abonnement stond in deze omstandigheden niet gelijk met toegang. Dat kon enkel verleend worden door het e-ticket dat ze vooraf toegestuurd kregen en moesten afprinten. Zo konden de respectievelijke clubs perfect de capaciteit controleren.

Tijdsloten en een kapitein

De verschillende clubs namen nog tal van maatregelen om alles veilig te houden, inclusief enkele zaken die opgenomen waren in het protocol. Zo werd in Brugge en Mechelen een tijdslot voorzien voor verplichte aanmelding. Er werd een systeem uitgewerkt om opstropping te vermijden. Club Brugge deelde aan zijn fans zo ook een aanrijroute mee. Na afloop moesten de mensen wachten tot hun compartiment of zone toegang kreeg het stadion te verlaten. Er werd de mensen ook nadrukkelijk gevraagd om tijdens de wedstrijd te blijven zitten. Brugge en Kortrijk duidden per bubbel een kapitein/verantwoordelijke aan die drinken of eten mocht gaan halen.

De West-Vlaamse clubs maakten plaats voor bubbels van maximaal vijf personen, in Mechelen ging het over bubbels van vier personen. Zo veel mogelijk werden er per bubbel zitjes vrijgehouden, met dan voldoende plaats ten opzichte van een andere bubbel. Met uitzondering van de hoofdtribune, waar het dan nog belangrijker was dat de mensen op de hun toegewezen plaats blijven zitten.

Verantwoordelijkheid van de supporter

Dat verhult al het aspect van de verantwoordelijkheid van de voetbalsupporter zelf. Over de gehele lijn heeft die supporter zich het voorbije weekend meestal voorbeeldig gedragen. Vrijwel iedereen had zijn verplichte mondmasker op en hield zich aan de opgelegde maatregelen. Dat heet dan gezond verstand te zijn. Alleen is een voetbalwedstrijd op ‘s lands hoogste niveau mét supporters geen kwestie van gezond verstand. Voetbal is emotie.

Zo zagen we in de wedstrijd Mechelen – Oostende, waar het lange tijd 0-0 bleef en de spanning dus intact was tot de laatste seconde, wel wat mensen die begonnen te schuifelen op hun stoelen of hun zitje begonnen te verlaten. Wat je geregeld zal hebben bij een spannende score. Ook bij het vieren van een doelpunt kan het thema ‘blijven zitten’ al eens vergeten worden. Grote drama’s zijn dat niet, maar ‘statisch en sereen supporteren’, waar KV Kortrijk tot opriep, is geen evidentie.

Commotie in Mechelen

Het grootste incident van het weekend kwam aan het einde van de match in Mechelen. Oostende scoorde in de slotseconden de 0-1. De doelpuntenmaker ging dat iets te ostentatief vieren en een thuissupporter liep vervolgens het veld op om verhaal te gaan halen. Neus aan neus gaan staan met iemand uit een andere bubbel om wat te discussiëren lijkt nu niet meteen aangewezen. De man liet zich wel zonder veel herrie weer wegleiden door de stewards.

Andere supporters zullen zijn actie ook niet op prijs stellen, want die redeneren: zo zal het snel gedaan zijn. Maar geen nood, kort na afloop van de partij liet Mechels burgemeester Alexander Vandersmissen (Open VLD) de club al weten dat dit geen invloed zou hebben op de toegelaten toeschouwersaantallen. Zo’n eenmalig incident zal de politiek er niet toe aanzetten de gemaakte plannen af te blazen. Maar het is wel een wake up call.

Perceptie

De voetbalwereld heeft sowieso zijn handen al vol om de perceptie tegen te gaan ten opzichte van andere niet toegestane activiteiten. Bovendien spelen ze in pakweg Engeland, een land waar de competitie van vorig seizoen nota bene uitgespeeld is ondanks corona, zonder publiek. Ook de Memorial en een recente wedstrijd van de Rode Duivels speelden zich af in een lege Heizel.

Niet logisch? Ergens wel, want in het niet gemoderniseerde Koning Boudewijnstadion is een event met publiek nog moeilijker te organiseren.  Toch hebben de inspanningen van politiek en voetbalclubs, samen met de grote meerderheid van de toeschouwers die zich perfect aan de regels hielden, aangetoond dat het niet nefast hoeft te zijn om de genoemde aantallen samen te brengen in de context van een voetbalstadion.

En laat ons wel wezen: voor de sport op zich is het een geweldige meerwaarde. Qua beleving, qua intensiteit. Alleen: voetbal is geen concept waar ten allen tijde alles theorie en regeltjes blijft. Het is verstand versus emotie. En emotie mag nu nog eventjes niet de bovenhand halen.