Volgt Cameron toch nog zichzelf op?

De nek-aan-nek race naar de macht in het Verenigd Koninkrijk nadert vandaag op 7 mei 2015 eindelijk haar einde. Het ziet er in de allerlaatste voorspellingen er naar uit dat de conservatieven van David Cameron de grootste worden, maar de sociaaldemocraten van Ed Miliband met een coalitieregering aan het roer van Downing Street 10 komen. Maar wat als het scenario van 1992 zich herhaalt?

In het VK bestaat er een electoraal fenomeen de ‘Shy Tories’ genoemd. Sinds de jaren van John Major bestaat er een opvallende grote groep kiezers die in bevragingen niet te kennen geeft voor wie ze zal stemmen, maar die stilzwijgende groep staat pal achter de Conservatives. De steun voor die partij wordt daardoor vaak onderschat in de peilingen. Het bekendste voorbeeld ervan was de compleet onverwachte verkiezingsoverwinning van John Major in 1992.

De grijze Major lag in die kiesstrijd al maanden hopeloos achterop op zijn uitdager van Labour, Neil Kinnock. De voorsprong varieerde van 2% tot 7% en alle obligate gokkantoren in het land zetten hun geld in op Kinnock. Men ging uit van een kleine meerderheid voor Kinnock of een coalitie met de liberalen onder leiding van de man.

John Major was een ‘has been’ vooraleer de strijd goed en wel gestreden was. De kritiek in de eigen partijrangen steeg en verschillende partijbonzen lieten Major verstaan dat de deur naar de uitgang al open stond. De zoon van circusartiesten was echter een verbeten campagnevoerder en hij trok het land rond om de kiezer vanop een houten krat ervan te overtuigen dat de Conservatives de beste keuze waren. Intussen hield Neil Kinnock voor die jaren Amerikaans aandoende bijeenkomsten om het electoraat aan zijn kant te krijgen.

Op 9 april 1992 – verkiezingsdonderdag – was de opkomst merkelijk hoger dan in de jaren ’70 en ’80. John Major won verrassend en overtuigend met 41.9% van de stemmen, 7,5% meer dan Labour. Hij haalde een absolute meerderheid in het Lagerhuis.  Zijn overwinning staat overigens geboekstaafd als een met het hoogste aantal stemmen ooit voor een politieke partij. 14 miljoen Britten stemden voor een conservatief. De Shy Tories hadden gesproken. Zelfs de magistrale overwinning van Tony Blair zes jaar later haalde nooit die steun.

David Cameron en zijn aanhangers hopen eenzelfde effect.  De huidige campagne heeft enigszins gelijkenissen met 1992, zoals de Torycampagne die vooral lijkt de focussen op de fouten van Labour. Ook de vaststelling dat de zittende premier op zich wel enige brede steun geniet bij de bevolking in vergelijking met de matige persoonlijke steun voor zijn uitdager is een kopie van dat jaar. Maar intussen is 1992 ook al 23 jaar geleden.

© Reporters