Voor de Vlaamse Beweging hoeft amnestie niet meer

Hoe plots het was, bewijst de tekst van het ontwerp. Die is al jaren niet aangepast. Het Vlaams Belang ging er waarschijnlijk van uit dat het toch zou worden weggestemd. Het is niet nodig te hopen om te ondernemen, noch te slagen om te volharden, en zeker niet in de politiek. In zijn blog vatte Vlaams Belang-Kamerlid Gerolf Annemans het zo samen: ’Het is wel grappig hoe dit in de jaren ‘80 en ‘90 heel actuele debat nu plots helemaal vanaf nul terug moet uitgelegd worden aan jonge journalisten en mensen die uit de lucht komen vallen. Amnestie is niet een poging om de collaboratie goed te praten of de schuldvraag te beslechten. Het is wat ons betreft enkel een symbolisch beëindigen van de – beschamende – repressie, zoals dat trouwens in de meeste beschaafde landen het geval is geweest. België is zowat het laatste land waar die kwestie niet geregeld is omdat Franstaligen er nog altijd (dankbaar) gebruik van maken om het Vlaamse autonomiestreven en bij uitbreiding “les Flamands” te culpabiliseren.’

Dat laatste is ook exact wat er is gebeurd. Niet gehinderd door enige kennis ten gronde, noch door enige nuance, was geen enkele emotie uitgesproken genoeg voor de Franstalige politici. Ze vielen over elkaar van verontwaardiging. In Vlaanderen was de in overwegingneming een klein krantenbericht; de Franstaligen schuwden de grote woorden niet. En dan ging het enkel om een inoverwegingneming die is gestemd, een princiepsovereenkomst om over het onderwerp eens te debatteren.

Fascistisch

’Een deel van de Vlaamse politieke wereld valt buiten het democratische veld. De voorzitters van de Vlaamse partijen hebben toegelaten dat er een wetsvoorstel van een fascistische partij in overweging is genomen. Caroline Gennez, Alexander De Croo, Wouter Beke en Bart De Wever hebben tekortgeschoten in de herinneringstaak die ze hebben tegenover de slachtoffers en nabestaanden van de bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog,’ aldus FDF-voorzitter Olivier Maingain (RTL-TVi 15 mei). In De Zevende Dag (15 mei) benadrukte cdH-staatssecretaris Melchior Wathelet dat de Franstalige verontwaardiging niets te maken heeft met ‘taboes’ of ‘het debat uit de weg gaan’. ‘Het is een kwestie van respect voor de mensen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt’, aldus Wathelet.

Niet alleen politici zochten de overtreffende trap van verontwaardiging, ook de Franstalige pers scherpte de pennen. Béatrice Delvaux, hoofdredactrice van Le Soir, schrijft in een editoriaal (19 mei) waarom er geen enkele reden kan zijn om een amnestievoorstel in overweging te nemen. ‘Ten eerste is het thema te zwaar beladen, te symbolisch. En het liep uit de hand door de verklaringen van de minister van Justitie. Ten tweede kwam het voorstel van het Vlaams Belang.’ En tot slot omdat ‘het debat alleen maar olie op het communautaire vuur giet.’

In Vlaanderen bleef het oorverdovend stil. Tot er enige reactie ontstond op de commotie bij de Franstaligen. Maar in Vlaanderen, geen grote emoties. Velen, tot Luc Van der Kelen in Het Laatste Nieuws toe, vonden dat het tijd werd om een blad om te draaien. Dat is in andere landen – zoals Frankrijk of Denemarken – waar de collaboratie ook diepe wonden heeft geslagen veel sneller gebeurd. Een kwestie van nationale verzoening, samen verder, niet alle aandacht om de verschillen uit te diepen. Ook de Vlaamse Beweging bleef oorverdovend stil. Die heeft een punt gezet achter de strijd om amnestie en vraagt geen amnestie meer. Het nu nog vragen lijkt op smeken. De onmogelijkheid om amnestie ter sprake te brengen zegt volgens de Vlaamse Beweging genoeg over België. Een land dat niet in staat is om die bladzijde om te draaien is zeker niet het beste vaderland. Het hoeft dus niet meer.

Gevraagd naar een reactie, stelde Bart De Wever (Terzake 18 mei: ‘U zal van mij willen aannemen dat ik in het heden al genoeg moeilijkheden heb om op te lossen. Dit is niet het debat dat ik er nog graag zou bijnemen, vooral omdat het tot niets leidt. Het heeft nooit tot iets geleid en zal in dit land nooit tot iets leiden.’

Conclusie: ook nationale verzoening is een communautair dossier. Ze zal dus nooit nationaal zijn en niet verzoenen.