Werelderfgoed in de knel

Ons land is gekenmerkt door lokale tradities die bepalend zijn voor een plaatselijke identiteit. Verschillende bevragingen hebben al uitgewezen dat men zich in Vlaanderen vooral verbonden voelt met een regio, een stad of een dorp en dat Vlaanderen of België er steevast de duimen voor moeten leggen. Die lokale verbondenheid kan soms plots een vurig onderwerp van discussie worden. In Dendermonde bijvoorbeeld.

Een stad in de ban van een ‘peirt’

Wie Dendermonde zegt, zegt het Ros Beiaard … en 28 ontsnapte gevangenen, maar laten we vooral op het ‘Peirt’ focussen. Het Ros Beiaard zou al een vast gegeven zijn in de Oost-Vlaamse stad sinds de 15e eeuw als onderdeel van een kerkelijke processie. Het paard was tot 1975 alleen maar te zien bij bijzondere gebeurtenissen of bij bezoeken van hooggeplaatste personen (zoals Napoleon of koning Willem I). In 1990, na vijfentwintig jaar wachten, werd er besloten het symbool van de stad tienjaarlijks van stal te halen. Het is voor vele Dendermondenaars een emotioneel moment wanneer het Ros met de vier heemskinderen op de rug in de straten wordt rondgedragen door de pijndersgilde. Menig oudje plengt een traan, omdat het ‘de leste kier’₍₁₎ kan zijn.

Maar het zwarte paard – Unesco Werelderfgoed – wordt bedreigd door vocht wat weer tot schimmelproblemen zou kunnen leiden. De oude Hollandse kazerne – een beschermd monument – dat onderdak biedt aan de Dendermondse gildenreuzen en het Ros Beiaard is in een erbarmelijke toestand en heeft een lekkend dak. Bovendien sloot de Regie der Gebouwen, verantwoordelijk voor de huisvesting van dit werelderfgoed, de verwarming af. Men wil immers het beschermde gebouw verkopen, waardoor men geen investeringen meer vooropstelt. De stad Dendermonde beschikt over te weinig middelen om de kazerne over te kopen. Gevolg: complete stilstand.

Gebrek aan visie?

Er is een oplossing voorhanden, maar die botst op de lokale tradities. Men zou de folkloristische monumenten kunnen verplaatsen naar het industrieterrein buiten de stad. Echter, de heilige gewoontes willen dat de Dendermondse trots nooit buiten de stadsmuren gebracht wordt.

Marius Meremans, N-VA parlementslid, gemeenteraadslid en lid van het Ros Beiaardcomité bond de kat de bel aan. In een interview met een lokale verslaggever vertelde hij: ‘Met erfgoed als dit mag niet gesold worden. Het Ros Beiaard is het belangrijkste dat de stad bezit. Dat het in zo’n erbarmelijke omstandigheden gehuisvest staat, tart werkelijk alle verbeelding. Ons Ros verdient beter. Een toestand als dit mag geen maanden meer duren. Het Ros Beiaardcomité deelt die algemene ongerustheid.’

Het ontbreekt de verantwoordelijken vooral aan visie, want de gebouwen staan al een hele tijd in een deplorabele staat. Waar blijven de voorstellen om dit werelderfgoed te redden? Wie als buitenstaander een Dendermondenaar aanspreekt, zal meteen merken dat het een ernstige zaak is voor de inwoners van de stad aan de Dender en de Schelde. Jawel, de ‘basiswaarden’ van de Dendermondse samenleving worden duidelijk aangetast.

Het carnaval van Aalst, de erfvijand van Dendermonde, kan zich al met genoegen opmaken om volop de spot te drijven met de ‘merre’₍₂₎ van Dendermonde. Wellicht is dat heel wat veiliger dan de spot drijven met heilige figuren, iets waar men in de carnavalstad niet meer gerust in is.

_{(1) De laatste keer.}

_{(2) merrie}

(c) Doorbraak