Zal alleen de kalender Grieks zijn?

De dag voor te deum en defilé verliep spectaculair. De koning viel uit z’n rol met een sterk politiek getinte toespraak, gedekt door een regering in lopende zaken die daar niet over kan geïnterpelleerd worden en eventueel weggestemd. Grondwetspecialist Van Orshoven vindt (in De Ochtend) dat de vorst volgens de grondwet een stap te ver ging.

Later op de dag verraste CD&V vriend en vijand met de mededeling in te gaan op het voorstel van Di Rupo om mee te gaan onderhandelen. Meteen was sprake van een belangrijke stap vooruit en zelfs een potentiële doorbraak.

Tot woensdag reed CD&V een goed parcours. De partij beoordeelde, zoals ook was aangekondigd, de diverse voorstellen op basis van de Octopusnota en gebruikte dus dezelfde maatstaf als N-VA. Het mocht dan ook niet verbazen dat beide partijen steeds tot een gelijkluidend oordeel kwamen. Wie dezelfde lintmeter gebruikt, zal ook op dezelfde maat uitkomen. Commentatoren drongen CD&V daarmee onterecht graag in de hoek van schoothondje van N-VA. Dat SP.a en Open VLD, ook ondertekenaars van die Octopusnota, hun uitgangspunten loslieten, werd hen vreemd genoeg niet aangerekend. In menig commentaar klonk een vreemd heimwee door naar de CVP-tijd. De beslissing van CD&V op 20 juli wekte de indruk dat die CVP weer uit de as herrijst.

De volgende dagen en weken zal blijken waar het verschil ligt tussen schijn en zijn. Gaat het hier over een eerste stap in het overstag gaan van CD&V? Laten we ons voorlopig houden aan wat echt werd gecommuniceerd.

Sint-Juttemis

In Terzake van 20 juli gaf Beke tekst en uitleg. Hij zegt dat er eerst een akkoord over BHV moet komen, vooraleer de rest wordt aangepakt. Hij verwijst naar de negen wetsvoorstellen die hij uitwerkte, maar die door Di Rupo werden ‘aangepast’. Daarover bestaat nog ‘onderhandelingsruimte’ volgens de CD&V-voorzitter. Een akkoord is er dus niet.

Verder zou Di Rupo akkoord gaan ‘de ballast (woorden van Beke) definitief uit deze onderhandelingen te halen’. Beke verwijst ze naar de Griekse kalender. Even de Engelstalige Wikipedia googlen: ‘to postpone something ad Kalendas Graecas (“to the Greek calends”) meant postponing it forever.’ Sint-Juttemis heet dat in het Nederlands. Beke wil de slechte verstaander op z’n wenken bedienen. Ze komen ‘nooit meer op deze onderhandelingstafel’.

Het gaat steeds over ‘deze’ onderhandelingstafel. Worden hier semantische spelletjes gespeeld, naar het model ‘we spreken er niet over aan tafel, laten we ze aan de toog regelen’? Toch een vleugje flou artistique naar CVP-model?

Als we Beke ernstig nemen, dan verdwijnen de onderdelen taalgebruik in Brussel, tweetalige lijsten in het hoofdstedelijk gewest, federale kieskring en minderhedenverdrag uit élk akkoord. Pas dan wil CD&V praten om te zien of een vergelijk mogelijk is. Maar zelfs dan blijft de kloof tussen de nota Di Rupo en de uitgangspunten van de Octopusnota immens.

Als CD&V hier een handige uitweg heeft gezocht om te slikken wat inhoudelijk onverteerbaar is, dan maakt ze een bocht van 180° en kregen Kris Peeters en de CD&V-kiezers die hun stem uitbrachten op basis van het verkiezingsprogramma een slag van de voorhamer vol in het aangezicht.

Ratingbureaus

Laten we er van uitgaan dat woorden zijn wat ze zijn. Dan staan we voor een akkoord dat de partijen niet akkoord zijn. Dat soort regering kunnen we missen als kiespijn, want dikwijls wordt de indruk gewekt dat we zonder regering in het vizier komen van de ratingbureaus. Willy Claes somde in Terzake behoorlijk opgewonden de lijst van afschrikwekkende voorbeelden op: Griekenland, Portugal, Ierland, Italië. De brave man vergat in zijn emoties dat al deze landen een regering hebben en maakte zich zo schuldig aan een sterk staaltje populisme.

Een akkoord dat er in feite op neerkomt dat er geen overeenstemming bestaat, zal in de kantoren van de ratingbureaus weinig indruk maken. Daarbij zullen die zich niet meteen buigen over de vraag of en hoe BHV wordt gesplitst. Maar Alexander De Croo vond in dezelfde uitzending van Terzake dat het gedaan moest zijn met de ‘ja maars’. Daarop volgde uit zijn mond over het sociaal-economische luik: ‘Daarover hebben wij veel bezwaren’. Volgens hem gaat dat sociaal-economische onderdeel van Di Rupo ‘de verkeerde richting uit’. Hij wil onderhandelen om het ‘een andere richting uit te duwen’. Met zo’n ‘ja’ heb je geen ‘neens’ meer nodig om te mislukken.

Laten we hopen dat de metaalmoeheid er niet toe leidt dat we binnenkort niet alleen qua kalenders in Griekse toestanden terecht komen.