Zin en onzin van nieuwe coronamaatregelen voor reizigers

De regeringen van dit land nemen een nieuwe batterij maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus. De focus ligt op reizigers die terugkeren uit ‘risicogebieden’. Welke die risicogebieden zijn, moet nog uitgemaakt worden. De maatregelen zullen in theorie verplicht zijn voor reizigers die België binnenkomen, maar een wettelijk kader ontbreekt.

Verplichte testen en quarantaine

De bevoegde regionale overheden zijn het eens: toeristen die uit risicogebieden terugkeren naar België moeten getest worden en in quarantaine. Voor reizen binnen de EU dan toch: voor landen buiten de EU blijven de grenzen gesloten. De regels gelden voor reizigers die met een vlucht of internationale trein België binnenkomen. Wie met de auto terugkeert — vaak toch een grote groep — rekent men op burgerzin. Verder klinkt het dat de maatregelen verplicht zullen zijn, maar dat een wettelijk kader momenteel ontbreekt.

De verplichte — maar momenteel niet juridisch afdwingbare — maatregelen gelden dus voor reizigers die terugkeren uit risicogebieden. Maar ook hier rijzen opnieuw twijfels. De definitie van een risicogebied zal ‘bewust enigszins vaag gehouden’ worden, zo klinkt het bij minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V). Een regio in lockdown? Niet per se. Wat dan wel? Een regio met ‘verstrengde maatregelen’. Welke dat dan zijn, is nog niet duidelijk.

Toch koos men ervoor de grenzen te openen en opnieuw het vrij verkeer van personen mogelijk te maken. Al lijkt men daat nu al van terug te komen: de federale regering vaardigde op 8 juli een reisverbod uit naar ‘rode zones’. Welke die rode zones zijn, ook dat moet nog uitgewerkt worden.

Weinig effectief

In de pers zoekt met in Spanje naar voorbeelden van ‘risicogebieden’. Zo wordt, naargelang de bron, verwezen naar de Galicische provincie Lugo en de Catalaanse provincie Lleida — of de effectief getroffen gebieden daar.

De provincie Lleida is bijna even groot als heel het Vlaams gewest. De effectief getroffen regio is de comarca (arrondissement, nvda) Segrià, waar de provinciehoofdstad Lleida gelegen is. Die regio telt 209 000 inwoners en werd vorige maandag afgesloten door de Catalaanse politie, op bevel van de Catalaanse regering. Dat betekent dat niemand de regio nog mag binnenkomen of verlaten. Enkel wie er werkt, mag zich nog naar het arrondissement verplaatsen.

Ook in de provincie Lugo werd een arrondissement afgesloten — Mariña — door de Galicische regionale regering. Toeristen komen beide getroffen regio’s dus in geen geval binnen. Beide gebieden zijn trouwens allesbehalve toeristische trekpleisters. Je kan je dan ook vragen stellen over de effectiviteit van de nieuwe maatregelen in het geval van het toeristische Spanje.

Gebrek aan binnenlandse daadkracht

Spanje heeft na de zware crisis in de toch al precaire gezondheidszorg ondertussen strenge maatregelen heeft genomen om een tweede piek te vermijden. Niemand komt nog een supermarkt, bank of café binnen zonder mondmasker. Wie er geen draagt, wordt naar de uitgang begeleid. Het dragen van een mondmasker is wettelijk verplicht in elke situatie waar geen afstand van 1,5 meter kan bewaard worden. In het straatbeeld draagt 80 tot 90% van de voetgangers een mondmasker.

De Catalaanse regering gaat ondertussen verder dan de Spaanse. In Catalonië zal vanaf donderdag 9 juli het dragen van een mondmasker verplicht zijn in alle openbare ruimtes, dus ook op straat. In België is men het — na vier maanden analyses en overwegingen én een hoog dodental — nog altijd niet eens over het verplichten van een mondmasker.