13 augustus. Leo Meert overleden, penningmeester van het activisme

Wikimedia Commons/Commonists

De godin Diana

Elk jaar   In het Oude Rome worden symbolische offers gebracht ter ere van Diana, godin van de jacht, van de wilde natuur, van de maan en van de geboorte.

1985   Een driejarige Ierse jongen, Jamie Gavin, krijgt met succes een hart én een long getransplanteerd in het Harefield Hospital in Middlesex, Engeland.

1963   Overlijden te Antwerpen van Leo Meert (82), Vlaams-nationalist, activist, textielondernemer. Deze neef van Hippoliet Meert publiceert als jongeman al enkele romans en volgt al vroeg zijn vader op aan het hoofd van breigoedfabriek Flandria in Sint-Niklaas. Meert propageert de economische ontwikkeling van Vlaanderen. In 1906 houdt hij op het Nederlands Taal- en Letterkundig Congres in Brussel een pleidooi voor de vervlaamsing van het bedrijfsleven. In 1908 is hij medestichter, samen met onder meer Lieven Gevaert, van het Vlaams Handelsverbond, voorloper van het Vlaams Economisch Verbond, waarvan hij voorzitter wordt.

In 1915 vestigt Meert zich in Den Haag en sluit zich aan bij het activisme. In Nederland wordt hij, na een bezoek van neef Hippoliet, voorzitter van het steuncomité van het caritatieve Volksopbeuring en voert propaganda voor het activisme. In juni 1917 wordt hij naar Brussel geroepen omwille van zijn economische deskundigheid en organisatietalent. Hij wordt lid van de Raad van Vlaanderen en lid van de Commissie van Zaakgelastigden, verantwoordelijke voor het departement van Financiën De Duitsers belasten hem ook met de Kolenverdeling voor Vlaanderen. Dit monopolie levert grote winsten op waarvan hij later een politiek en humanitair gebruik zal maken.

In november 1918 wijkt hij weer uit naar Den Haag, waar hij als lid van het Vlaams Comité het tijdens de oorlog verdiende geld gebruikt om verder lonen uit te betalen aan uitgeweken activisten en Vlaams-nationale propaganda te financieren. Door de catastrofale daling van de Duitse mark kan hij dat niet lang volhouden. Begin 1920 verhuist Meert naar Dresden en keert terug naar de textielindustrie. Hij publiceert nog een roman, De nood van ’t land, een van de meest anti-Belgische geschriften ooit uitgegeven.

In 1950 keert Leo Meert terug naar Vlaanderen en vestigt zich in Antwerpen waar hij tot zijn dood blijft wonen, zonder verdere politieke activiteiten.

1960   De Centraal-Afrikaanse Republiek verklaart zich onafhankelijk van Frankrijk.

1907   Geboorte in Ninove (Oost-Vlaanderen) van Luc de Decker, Vlaams kunstschilder en ontwerper van postzegels. Luc de Decker wordt vooral bekend door zijn portretten. Voor de Kortrijkse uitgeverij Zonnewende maakt hij een reeks van vijftig houtskoolportretten van Vlaamse schrijvers, die in 1948 op postkaartformaat worden verspreid. Daaronder Ernest Claes, Stijn Streuvels, Herman Teirlinck, August Vermeylen, Felix Timmermans, Pol de Mont, enz. Daarnaast is hij medestichter van de Cultuurraad voor Vlaanderen (1959) en van Openbaar Kunstbezit Vlaanderen (1962).

Bekend zijn ook zijn portretten van prins, later koning Boudewijn (1948, 1965, 1967). In het begin van de jaren zestig wordt hij belast met het ontwerpen van de bankbiljetten van twintig frank (1964, met het Atomium) en vijftig frank (1966, met Boudewijn en Fabiola). Tussen 1970 en 1975 ontwierp hij tevens 17 Belgische postzegels met de meest diverse onderwerpen. Luc de Decker overlijdt in 1982 op de leeftijd van 74.

John Logie Baird (1888-1946)

1888   Geboorte in Helensburgh (Schotland) van John Logie Baird, Schots ingenieur en uitvinder die in januari 1926 ’s werelds eerste live werkende televisiesysteem demonstreert. Hij ging verder met het uitvinden van het eerste publiekelijk gedemonstreerde kleurentelevisiesysteem en de eerste levensvatbare zuiver elektronische kleurentelevisiebeeldbuis. Bij zijn proefnemingen overleeft hij een elektrische schok van 1000 volt, met slechts een verbrande hand. Wel zet zijn huisbaas, meneer Tree, hem aan de deur.

In 2006 wordt Baird opgenomen in de Scottish Science Hall of Fame. In 2021 gaf de Royal Mint een John Logie Baird-munt van 50 pence uit ter herdenking van de 75ste verjaardag van zijn dood. Hij overleed in 1946 op de leeftijd van 57.

Johann Friedrich Miescher (1844-1895)

1844   Geboorte in Bazel (Zwitserland) van Johann Friedrich Miescher, Zwitsers biochemicus, ontdekker van het DNA. Om de chemie van de cel te bestuderen, richt Miescher zich op de lymfe, die het gemakkelijkst aangetroffen wordt in etter, destijds ruim voorhanden. Hij wil de dertig jaar tevoren ontdekte eiwitten bestuderen en ontdekt zo bij toeval een stof die maar niet oploste. Deze wittige stof zal later DNA (desoxyribonucleïnezuur) blijken te zijn. Hoewel hij zijn ontdekkingen al in 1869 deed, zal het tot 1871 duren tot Miescher zijn onderzoek gepubliceerd zal krijgen.

In 1871 stort Miescher zich op het isoleren van nucleïne uit het sperma van zalm. In 1872 wordt hij in Bazel benoemd tot hoogleraar in de fysiologie. Hij volgt hier zijn oom op, de embryoloog Wilhelm His (1831-1904).

In Tübingen is er een laboratorium van het Max Planck-genootschap naar Miescher genoemd, en in Bazel een onderzoeksinstituut. In 1895 sterft Johann Friedrich Miescher aan tuberculose, op de leeftijd van 51.

1695   Op bevel van Lodewijk XIV voert het Franse leger van de hertog van Villeroy terreurbombardementen uit op Brussel en schiet het oude centrum in brand. In drie dagen verwoesten meer dan drieduizend bommen de binnenstad. De Grote Markt, met haar prachtige historische gevels, wordt volledig vernield. Het bombardement op Brussel is de meest vernietigende ramp uit de geschiedenis van de stad. Het aanvallen van een burgerdoelwit zonder militaire betekenis was ook in die tijd al een schande. Zelfs Napoleon heeft het later over ‘een barbaarse en nutteloze daad’ om deze schandelijke agressie te beschrijven.

1596   Geboorte in Julémont (Herve, Luik) van Johan Bolland, ook Johannes Bollandus en Jean Bolland genoemd. Deze jezuïet, historicus en hagiograaf was vanaf 1630 de voortzetter van de Acta Sanctorum. Die waren in 1615 als Vitae patrum begonnen door de Utrechtse jezuïet Heribert Rosweyde (1569-1629) en gepubliceerd in Antwerpen.

De Acta Sanctorum waren oorspronkelijk een verzameling gerechtsprocessen over de martelaren van het vroege christendom, later meer algemeen gebruikt als naam van de levensbeschrijvingen van heiligen. Rosweyde en Bolland kozen deze naam voor hun systematische en kritische publicatie van heiligenlevens, voorzien van commentaar.

Na Bollands overlijden in 1665 te Antwerpen werden de Acta Sanctorum voortgezet door zijn assistent Godfried Henskens (1601-1681) en zijn opvolgers, die het werk tot op de dag van vandaag voortzetten. Ze worden bollandisten genoemd. Aanvullingen vindt men vanaf 1882 gepubliceerd in het tijdschrift Analecta Bollandiana (Brussel) en vanaf 1886 in Subsidia Hagiographica.

Gerard David (1460-1523)

1523   Overlijden in Brugge van Gerard David, (ca. 65), Vlaams/Nederlands kunstschilder, geboren in Oudewater (Utrecht). Hij vestigt zich al snel in Brugge en groeit er uit tot een van de grote meesters van de Oudnederlandse schilderkunst, beter bekend als de Vlaamse Primitieven. Na de dood van zijn leermeester Hans Memling wordt Gerard David de officiële stadsschilder van Brugge. In Antwerpen werd hij in 1515 ingeschreven als meester bij de Sint-Lucasgilde. Werken van Gerard David bevinden zich in alle grote musea over heel de wereld.