17 september. Net binnen: Koen Wauters geboren

Elk jaar   Sinds 1801 heeft in München het Oktoberfeest plaats, het grootste bierfestival ter wereld.

Henk van Montfoort (1931-2002)

2002   Sterfdag in Brasschaat (Antwerpen) van de presentator en muzikant Henk van Montfoort (71). Hij is geboren in Alkmaar (Noord-Holland), presenteert in de jaren 1970 en 1980 televisieshows voor de VARA, zoals Hallo hier Hilversum en Met de muziek mee, en werkt daarna vooral in Vlaanderen. Zijn Op de purp’re hei, een duet met Claire (Vanhonnacker) stond in 1977 twee weken op nummer 1 in de BRT Vlaamse top tien. Begin jaren 1980 zet hij min of meer een punt achter zijn carrière, hoewel hij tot in 2001 bleef optreden met een seniorenshow.

1991   Na een referendum verklaart Macedonië zichzelf onafhankelijk van de rest van Joegoslavië.

1978   De Camp David-akkoorden over vrede in het Midden-Oosten tussen president Anwar Sadat van Egypte, premier Menachem Begin van Israël en de Amerikaanse president Jimmy Carter. Afspraken worden gemaakt over de ontruiming van de Sinaï en Palestijns zelfbestuur in de Gazastrook en op de westelijke Jordaanoever. Sadat en Begin krijgen de Nobelprijs voor Vrede 1978. De Arabische landen reageren negatief en zetten Egypte zelfs uit de Arabische Liga.

1970   Oprichting van de Stichting Ons Erfdeel die vanaf dan Ons Erfdeeluitgeeft als ‘algemeen-Nederlands tweemaandelijks cultureel tijdschrift’. Het werd in 1957 gesticht door Jozef Deleu, naar een suggestie van André Demedts (1906-1992), toen voorzitter van het Comité voor Frans-Vlaanderen. Ons Erfdeel had 45 jaar lang dezelfde hoofdredacteur, Jozef Deleu. Van Demedts is geweten dat hij niet gelukkig was met de toenemende verwijdering van het blad van het oorspronkelijke uitgesproken Heel-Nederlandse concept en evenmin met het niveauverlies en het geforceerde modernisme. Sinds 2019 is de naam van het blad gewijzigd in de lage landen, met kleine letters.

1967   Geboorte in Halle van de Vlaamse zanger, acteur en presentator Koen Wauters, frontman van de groep Clouseau. We herinneren ons Daar gaat ze, Passie, Domino, Nobelprijs, Louise, Hilda, En dans, enz. Films met hem: My blue heaven, Intensive care. Op tv was hij onder meer te zien in Super 50, Kriebels, Binnen zonder bellen. In december 1998 trouwde hij op het eiland Sint-Maarten in het geheim met de Nederlandse tv-presentatrice Carolyn Lilipaly. Dit huwelijk weten ze een half jaar lang voor de pers verborgen te houden. Het strandt na drie jaar. Eind 2002 krijgt Wauters een relatie met fotomodel en presentatrice Valerie de Booser, met wie hij in juli 2004 trouwt. Ze krijgen samen twee kinderen: een dochter Zita en een zoon Nono. In januari 2020 komt er een einde aan dit huwelijk.

John Flanders (1887-1964)

1964   Overlijden in zijn geboortestad Gent van de Vlaamse schrijver Raymond Jean de Kremer (77), alias John Flanders, auteur van honderden fantastische verhalen en jeugdboeken.

1962   In Brussel stort het gebouw in van het Nationaal Instituut voor de Statistiek. De ramp veroorzaakt 28 doden.

1952   Martha Vande Walle sticht te Sint-Kruis-Brugge de Stichting ter Bescherming van het Cultureel Erfgoed. Onder deze vaaggehouden benaming herneemt het Verschaeve-archief zijn werking. Voorzitter is Jozef Lootens, secretaris Vande Walle, erevoorzitter Stijn Streuvels. Kort na deze stichting realiseert Uitgeverij Zeemeeuw een tweede uitgave van het verzameld werk van Verschaeve (1955-1961).

1946   In volle repressietijd verklaart auditeur-generaal Ganshof van der Meersch in het Journal des Tribunaux dat niet alleen het ‘verraad’ gestraft moet worden, maar ook iedere ‘rechtstreekse of onrechtstreekse hulp’ aan de vijand.

1910   Het eerste Vlaams Taal- en Geschiedkundig Congres (voorzitter Max Rooses, secretaris August Borms). Bedoeling was een grote, driedaagse wapenschouw van het Vlaamse geestelijke leven te houden om druk uit te oefenen voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit.

1897   Theodor Reismann-Grone, uitgever van de Rheinisch-Westfälische Zeitung in Essen, brengt een bezoek aan Vlaanderen en komt er met de Brusselse flaminganten Jan-Matthijs Brans en Arthur Burvenich de stichting van een gezamenlijk tijdschrift overeen. Dat wordt het tweetalige Vlaams-Duits maandblad Germaniadat in Brussel verscheen van oktober 1898 tot december 1905.

1877   De Ligue de l’Enseignement, een in 1864 te Brussel opgerichte vereniging in kringen van de Brusselse vrijmetselarij en de vrijdenkersbond Libre- Pensée, opent haar Modelschool. Met steun van het Willemsfonds wordt er ook een ‘Vlaamse klas’ ingericht met een dertigtal leerlingen. Het is een voorbeeld voor de latere inrichting van Vlaamse klassen in Brusselse scholen vanaf 1879.

1848   Geboorte in Gent van de kleermaker Paul De Witte, militant van de Eerste Internationale te Gent, medestichter van de Vlaamse Socialistische Arbeiderspartij en van de coöperatie Vooruit. In 1883 verlaat De Witte de beweging wegens meningsverschillen met Edward Anseele. Toch wordt hij in 1894 redacteur van de krant Vooruit. Vanaf 1896 schrijft hij regelmatig – onder pseudoniem – kritische artikels over Anseele en Vooruit in het Nederlands anarchistisch weekblad Recht voor Allen van Ferdinand Domela Nieuwenhuis. In september 1896 wordt hij als dissident uit de partij gegooid. Hij publiceert in 1898 een kritische geschiedenis van Vooruit. Samen met andere uitgestotenen engageert hij zich in 1906 bij het onafhankelijke socialistische blad De Waarheid, waarvan De Witte in 1916 de hoofdredactie overneemt. Hij maakt het blad meer Vlaamsgezind, links-radicaal en gematigd activistisch.

Belangrijk is het interview dat hij in het blad in december 1917 publiceert waarin de bestendig afgevaardigde Herman de Baets – een christendemocraat en niet bepaald bekend als flamingant – verklaart dat de oprichting van de vernederlandste Universiteit te Gent legaal was en conform de conventie van Den Haag. Een standpunt dat heel wat stof doet opwaaien, temeer omdat de eminente jurist De Baets van 1902 tot 1904 voorzitter was geweest van het Verbond der Belgische Advocaten.

Ondanks zijn redacteurschap bij het activistisch gezinde De Waarheid wordt Paul De Witte na 1918 niet vervolgd. Waarschijnlijk hebben ‘de vrienden’ hem een hand boven het hoofd gehouden. Na de oorlog werkt hij nog mee aan het Gents satirisch weekblad De Gieljotine van Pierlala, de officieuze spreekbuis van de gewezen activisten. Hij overlijdt in 1929 op de leeftijd van 80.

Robrecht III van Bethune, Lodewijk I, Lodewijk van Male, Margaretha van Male met Filips de Stoute

1678   Frankrijk en Spanje komen in Nijmegen tot een overkomst waardoor de regio’s Aat, Binche, Charleroi, Gent, Kortrijk, Oudenaarde, Zoutleeuw, het Land van Waas, Limburg en de gebieden van Overmaas en Veurne opnieuw deel uitmaken van de Spaanse Nederlanden. Maar Arien, Belle, Bavai, Bouchain, Kamerijk, Condé, Ieper, Maubeuge, Menen, Poperinge, Saint-Ghislain, Sint-Omaars, Valencijn, Waasten en Wervik worden aan Frankrijk afgestaan.

1322   Overlijden van de Vlaamse graaf Robrecht III van Bethune (73). Hij verdedigde met succes Rijsel tegen de aanvallen van de Franse koning Filips de Schone. Hij moest in de abdij van Flines worden begraven, waar ook Margaretha en andere graven van Vlaanderen uit het huis Dampierre rusten, maar het werd voorlopig Ieper omdat Flines toen in Franse handen was.