2 januari. Historische dag: Granada heroverd op de Moren, Reconquista beëindigd

Hendrik Borginon (1890-1985)

1985   Overlijden te Brussel van Hendrik Borginon (94), Vlaams-nationaal politicus en advocaat. Hij is soldaat aan het IJzerfront, maar wordt al snel wegens ziekte ongeschikt verklaard voor de militaire dienst. Zo kan hij verder studeren aan de universiteiten van Cambridge en Oxford. In augustus 1916 is hij terug in de loopgrachten aan de IJzer en sluit hij zich aan bij de geheime Vlaamse beweging. Samen met Filip de Pillecyn wordt hij de ‘geheimschrijver’ van de Frontbeweging. In oktober 1917 schrijven ze het clandestiene Vlaanderen’s Dageraad aan den IJzer. Deze tekst bepaalt het programma van de frontbeweging en meteen ook van de naoorlogse Frontpartij: federalisme en geen vervolging van de activisten.

Borginon wordt in 1919 verkozen als volksvertegenwoordiger voor de Frontpartij maar verliest zijn zetel in 1923. Hij evolueert tot een principieel Heel-Nederlander en een overtuigd democraat. In 1932 wordt Borginon weer verkozen. Op de vooravond van de stichting van het Vlaams Nationaal verbond (VNV) is hij voorzitter van de Vlaams-nationale fractie in de Kamer.

In februari 1936 diende hij samen met andere Vlaams-nationalistische Kamerleden een wetsvoorstel in tot opzegging van het Frans-Belgisch Militair Akkoord. Dat belet niet dat Borginon zich bijzonder ongemakkelijk voelt in het woelige en ideologisch versplinterde VNV. In 1939 wordt hij niet herkozen, maar wel gecoöpteerd senator.

Na het begin van de Tweede Wereldoorlog krijgt Borginon een officiële opdracht om in Frankrijk op zoek te gaan naar weggevoerden. Hij kan 90 weggevoerde Vlaams-nationalisten, maar ook rexisten en communisten vrij naar België laten terugkeren. Hij schreef hierover Op zoek naar de weggesleepten van mei 1940 (1973).

Borginon staat heel sceptisch tegenover de collaboratie, maar aanvaardt in 1941 wel een benoeming tot rijkscommissaris voor de grote agglomeraties. Hij ziet dat als een louter technische functie. In oktober 1942 neemt hij ontslag uit het VNV en schrijft dat hij overtuigd is dat de collaboratie noodlottig is voor het Vlaamse volk.

Bij de bevrijding vluchtte Borginon niet. Hij wordt veroordeeld tot twintig jaar gevangenis en tien miljoen frank boete. Als hij op 4 augustus 1949 vrijkomt, veroorzaakte dit een regeringscrisis. Eens gerehabiliteerd, hervat hij zijn advocatenpraktijk en blijft buiten de partijpolitiek.

In 1952 is hij betrokken bij de stichting van de Vlaamse Volksbeweging (VVB) en later (1968-1971) wordt hij nog voorzitter van de IJzerbedevaart. Borginon bleef ook ijveren voor een Vlaams-Nederlandse toenadering, in samenwerking met zijn goede vriend professor Pieter Geijl.

1981   Twee Engelse politiemannen houden een man aan omdat hij in het bezit is van valse nummerborden. Het blijkt de wereldwijd gezochte Peter Sutcliffe te zijn. De Engelse politie had, in 7 jaar tijd, zowat een miljoen euro besteed om hem op te kunnen pakken. Sutcliffe is The Yorkshire Ripper. Sinds oktober 1975 vermoorde hij dertien vrouwen, voornamelijk prostituees, op gruwelijke wijze. In mei 1981 wordt Peter Sutcliffe tot levenslang veroordeeld.

1979   De Britse punkzanger Sid Vicious (John Simon Ritchie, 1957-79) van The Sex Pistols moet in New York terecht staan voor de moord op zijn vriendin Nancy Spungen, die ’s ochtends doodgestoken was gevonden met hem in dezelfde kamer (hij had zoveel drugs genomen dat hij zich niets van de avond ervoor herinnerde). Een maand later, op borgtocht vrij in afwachting van zijn proces, zou hij overlijden aan een – wellicht opzettelijke – overdosis heroïne. Hij werd 21.

1967   Voor het eerst wordt reclame uitgezonden op de Nederlandse televisie. In Vlaanderen wordt met het kabeldecreet van 17 januari 1987 commerciële televisie voor het eerst wettelijk toegestaan. In februari 1989 komt in Vlaanderen de commerciële zender VTM op het scherm.

1959   De Sovjet-Unie lanceert het 360 kg zware ruimteschip Loenik 1, het eerste door mensen gemaakte voorwerp dat een satelliet wordt van de zon. Dit wordt mogelijk doordat het ruimteschip de ontsnappingssnelheid van 11,2 km/s overstijgt. Dat is een groot succes voor de Sovjets want in 1958 waren vier Amerikaanse pogingen, met de Pioneers 0, 1, 2 en 3, mislukt.

Jules Faes (1882-1945)

1945   Overlijden te Assebroek (Brugge) van Jules Faes (62), Vlaams-nationaal priester en auteur. Op het college van Tielt had hij onder meer Cyriel Verschaeve en Robrecht de Smet als leraars. Als scholier werkt Faes al mee aan De Vlaamsche Vlagge, dat hij van Vlaams naar Vlaams-nationaal laat evolueren. Tijdens de Eerste Wereldoorlog komt Faes in krijgsgevangenkampen terecht. Samen met de vooroorlogse redactie startte hij De Vlagge in 1919 opnieuw op. Met andere oud-redacteurs besluit hij om het vijftigjarig bestaan te vieren met Vlaggefeesten en een Vlaggeboek (1926). Wegens de verharde repressie van de West-Vlaamse bisschop Gustave Waffelaert tegen Vlaams-nationale leraars moet hij in 1927 zijn medewerking aan De Vlagge stopzetten, gehoorzaam maar met de grootste tegenzin.

1845   In Turnhout overlijdt Philip Brepols (66), grondlegger van de papierverwerkende nijverheid in Turnhout en bekend van de drukkerij-uitgeverij die zijn naam draagt. Hij was de rechterhand van de Boerenkrijgleider Pieter Corbeels (1755-1799) toen die nog stadsdrukker van Turnhout was. Corbeels laat de drukkerij aan hem over en trekt ten strijde tegen de Franse bezetter. Hij overleeft de strijd niet. Drukkersgast Brepols zet gedreven het levenswerk van zijn meester verder.

Louis Daguerre (1787-1851)

1839   De Franse uitvinder Louis Daguerre (1787-1851) maakt de eerste foto van de maan met zijn zelf uitgevonden ‘daguerreotypie’-methode. De foto is helaas niet bewaard gebleven. Later dat jaar wordt het laboratorium van de uitvinder verwoest bij een brand en ook de allereerste maanfoto gaat dan verloren.

1776   In Oostenrijk wordt de foltering plechtig afgeschaft. Ze was bij de rechtbanken ingevoerd door de kerkelijke overheid in het raam van de Inquisitie.

Voortgang van de Reconquista, van noord naar zuid (914-1492)

1492   In Spanje wordt Granada ingenomen door de troepen van de vorsten van Aragon en Castilië. Sultan Boabdil (Castiliaanse vervorming van Abû Adil-lah) capituleert voor het Spaanse leger. Christoffel Columbus schrijft in zijn dagboek: ‘Op die dag zag ik de koninklijke vaandels op de torens van het Alhambra worden gehesen en zag ik de Moorse koning de stad verlaten’. Hiermee komt een succesvol einde aan de Reconquista, een periode van ongeveer 800 jaar in de middeleeuwen waarin de Spanjaarden erin slagen om de islamitische Arabieren van het schiereiland te verdrijven, nadat deze vanaf 711 nagenoeg het hele Iberisch schiereiland hadden onderworpen en bezet. De Arabische verovering van in de 8ste eeuw had het hele Iberische schiereiland grotendeels onder moslimheerschappij gebracht, met uitzondering van het uiterste noorden: Galicië, Asturië, Cantabrië en Baskenland.

Na eeuwen van oorlogen restte in de 13de eeuw alleen nog het islamitische koninkrijk Granada dat in 1492 werd veroverd door Castilië en Aragon, waarmee het Iberisch Schiereiland opnieuw geheel in Spaanse handen was. Op 2 januari 1492 nam het koningspaar, Ferdinand II van Aragón en Isabella I van Castilië, de sleutels van de stad Granada in ontvangst.

Koop nu Vandaag in de loop der jaren in de Doorbraak-boekhandel.