21 april. Net binnen: Maurits Verdonck geboren, flamingant turnpionier

Elk jaar   In Rusland Dag van het Lokaal Zelfbestuur, in 2013 ingesteld door president Poetin, ter herinnering aan de wetgeving van 21 april 1785: toen werd het Handvest voor de Adel en de Steden afgekondigd, waarmee door tsarina Catharina de Grote lokaal zelfbestuur mogelijk werd gemaakt.

Vreemd vanuit het zicht van vandaag, als je weet dat Oekraïne toen nog voor een groot deel bij het Russische Rijk hoorde.

2019   In de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in Oekraïne wint de veertigjarige, partijloze Volodimir Oleksandrovitsj Zelenski (Oekraïens Володимир Олександрович Зеленський) het van de zittende president Petro Porosjenko. Die had zich opnieuw kandidaat gesteld en zelfgenoegzaam genoteerd dat de oppositie er niet in slaagde ernstige tegenkandidaten voor te stellen. Dat is buiten Zelenski gerekend. Die kondigt op oudejaarsavond 2018 zijn kandidatuur aan. Het grote publiek kent hem als komiek en vertolker van de rol van Oekraïens president in de succesvolle tv-serie Dienaar van het volk. Hij wint op 31 maart 2019 de eerste ronde en verslaat in de tweede ronde van 21 april de zittende president Porosjenko met een ongeziene 73% van de uitgebrachte stemmen.

1976   Eerste televisie-uitzending van Veronica. Radio Veronica was een zeezender die van 18 april 1960 tot en met 31 augustus 1974 uitzond vanaf een schip op de Noordzee met programma’s gericht op Nederland en Vlaanderen.

François Duvalier (1907-1971)

1971   In Port-au-Prince wordt het overlijden aangekondigd van François Duvalier, bekend als Papa Doc, wordt in. Als dictator en ‘president voor het leven’ van Haïti heeft hij gedurende veertien jaar laten zien dat hij een energieke verdediger was van de ‘vrije wereld’ en van voodoo was. Gesteund door zijn privémilitie van Tontons Macoutes heeft hij onder meer geprobeerd alle mulatten uit te schakelen. Zijn zoon Jean-Claude, bekend als Baby Doc, volgt hem op. Ook ‘voor het leven’.

1967   In Griekenland, staatsgreep door militairen onder leiding van kolonel George Papadopoulos (1919-1999). Begin van het kolonelsregime. De partijloze politicus Konstantinos Kollias wordt tot premier aangesteld. Koning Constantijn II gaat in Italië in ballingschap.

1945   Veldmaarschalk Walter Model (°1891), wiens eenheden omsingeld zijn door de Amerikaanse troepenmacht van generaal Eisenhower, pleegt zelfmoord in een bos tussen Duisburg en Düsseldorf. Hij laat een bericht achter: ‘Als winnaar wil ik terugkomen, anders niet!’

1939   Geboorte in Aalst van Hilaire Liebaut, Vlaams historicus en gewezen burgemeester van Lokeren (1977-1995) voor CD&V. In zijn boek Het orangisme in het Waasland en in het bijzonder in de steden Lokeren en Sint-Niklaas, in 2013 uitgegeven door de Provincie Oost-Vlaanderen, schrijft hij dat in 1830 vrijwel heel Oost-Vlaanderen bij het Noorden wilde blijven. Van Gent, dat zeer veel aan koning Willem I te danken had, is dat geweten, maar Liebaut toont aan dat ook het Waasland zijn hoop had gevestigd op het verenigd blijven van de Nederlanden, Noord en Zuid.

Maurits Verdonck (1879-1968)

1879   Geboorte in Gent van Maurits Verdonck, hoogleraar, turnleider en Vlaams-nationalist. Hij was Belgisch roeikampioen en op de Olympische spelen van Parijs in 1900 haalde hij een zilveren medaille met de acht van ‘Royal Club nautique de Gand’. In 1903 wordt Verdonck turnleider van de nieuwe turnvereniging Ganda die hij bestempelde als ‘Hogere Volksschool voor Lichamelijke Opvoeding’ en die talrijke binnen- en buitenlandse successen boekte. Hij behaalt het diploma voor gymnastiekleraar en wordt benoemd aan de Koninklijke Athenea van Antwerpen en Brugge en aan de Rijksmiddelbare Normaalschool te Gent.

Op dertigjarige leeftijd begint hij in 1909 lichamelijke opvoeding te studeren aan het in 1908 opgerichte Institut supérieur d’Éducation physique van de Rijksuniversiteit Gent (RUG). Hij wordt er in 1912 licentiaat, doctoreert in 1920, wordt in 1925 docent aan het Hoger Instituut voor Lichamelijke Opvoeding van Gent en in 1939 hoogleraar. Hij vormt turnleiders en leidt als hoogleraar aan de RUG de eerste generatie Nederlandstalige licentiaten lichamelijke opvoeding op.

In de Belgische Katholieke Turnbond stelt Verdonck al in 1913 een Vlaams-Waalse scheiding in de katholieke turnbond voor en van 1923 af zorgen Ganda-turners voor de ordedienst bij de IJzerbedevaart. Hierom en na een conflict vanwege zijn in 1920 gestichte en voluit geslaagde vrouwenafdeling wordt Ganda in 1932 uit de katholieke turnbond gesloten. Maar dan richt die een eigen Bond der Katholieke Juffersturnkringen op…

Omwille van zijn Vlaamsgezindheid wordt Verdonck na de oorlog als hoogleraar ontslagen. Maar hoe ijverig men ook zoekt, men kan hem niets strafbaars ten laste leggen. In 1951 wordt hij schoorvoetend in eer hersteld en toegelaten tot het emeritaat met ingang van 1949. In 1964 is hij nog Volksunie-kandidaat bij de gemeenteraadsverkiezingen.

Maurits Verdonck overlijdt in 1968 op de leeftijd van 88.

1850   Nadat hij in 1847 het opmerkelijke besluit heeft genomen Hendrik Conscience te benoemen tot leraar Nederlands van de twee koningszonen houdt koning Leopold I op 21 april 1850 een in Vlaanderen erg gewaardeerde toespraak aangaande het wetsontwerp op het middelbaar onderwijs. Tegen zijn liberale ministers in spreekt hij zich ondubbelzinnig uit voor de Vlaamse Beweging en haar eisen. Twee maanden later tekent hij het Koninklijk Besluit tot oprichting van de Grievencommissie.

Antonio Lopez de Santa Ana (1794-1876)

1836   De Republiek Texas boekt een overwinning op Mexico in de Slag bij San Jacinto. De Mexicaanse bevelhebber, generaal Antonio López de Santa Ana (1794-1876), wordt gevangengenomen. Hij zal later president van Mexico worden.

1818   Goedkeuring in Parijs van een wet die bepaalt dat, met uitzondering van lokale producten, ‘alle goederen of levensmiddelen die vanuit Corsica naar Frankrijk worden verzonden bij binnenkomst de algemene invoerrechten uit het buitenland zullen betalen’, en dat terwijl Corsica sinds 1811 een Frans departement is… Franse producten daarentegen ‘zullen vrij van alle te betalen invoerrechten op Corsica aankomen’. Deze wet zal pas in 1912 worden ingetrokken.

Prins Eugène van Savoye-Carignan (1663-1736)

1736   Overlijden in Wenen van ‘prins Eugeen, de edele ridder’ (72), na meer dan veertig jaar te hebben doorgebracht als generaal in dienst van de drie Habsburgse keizers Leopold I, Jozef I en Karel VI. Prins Eugeen was geboren in Parijs als Eugène van Savoye-Carignan met Frans, Duitse en Italiaanse voorouders. Hij wordt een van de beroemdste krijgsheren van zijn tijd. In 1683 verdedigt hij Wenen met succes tegen de massaal aanrukkende Turken. Op 16 augustus 1717 wint hij de slag om Belgrado, opnieuw tegen de Turken en hun bondgenoten. Zo redt hij Europa van Turks-islamitische overheersing.

Prins Eugeen was niet alleen een van de succesvolste militaire bevelhebbers in de moderne Europese geschiedenis, maar ook een man met een uitzonderlijke cultuur. Hij was onder meer een belangrijke verzamelaar van boeken, handschriften, prenten en schilderijen en correspondeerde met kunstenaars, architecten, en wetenschappers van zijn tijd. Hij bezat een grote collectie exotische planten en dieren en gaf opdracht tot de bouw van het prachtige Slot Belvedere in Wenen.