21 juli. Historische dag: Hippoliet van Peene schrijft liedtekst De Vlaamse Leeuw

Elk jaar   In Singapore Racial Harmony Day, Dag van de harmonie tussen rassen. Centraal staat de harmonie tussen de verschillende rassen en etnische culturen in Singapore. Vooral op scholen is er aandacht voor deze dag.

2013   Koning Albert II doet afstand van de troon vanwege zijn leeftijd en gezondheid. Zijn ambtsperiode als staatshoofd begon in 1993. Zijn zoon Filip volgt hem op. Albert mag zijn koningstitel behouden. België heeft nu dus twee koningen, maar alleen Filip is staatshoofd.

2006   Overlijden in Phnom Penh (Cambodja) van Ta Mok, een van de leiders van de Rode Khmer, bijgenaamd ‘de slager van Cambodja’. Hij werd in februari 2002 aangeklaagd voor misdaden tegen de menselijkheid. Ten gevolge van het Rode Khmer-regime zijn naar schatting 2 tot 3 miljoen mensen omgekomen. Dat was toen een kwart van de Cambodjaanse bevolking.

Aan het eind van de jaren 1960 was hij generaal en stafchef van die beweging. Rond 1970 verloor hij het onderste deel van een been in een gevecht. Na 1979 was Ta Mok een belangrijk figuur in de Rode Khmer; hij bewaakte het noordelijke gedeelte van het territorium van de Rode Khmer vanuit zijn basis in Anlong Veng.

In 1996 berecht hij zijn vroegere leider Pol Pot en veroordeelt hem tot levenslang huisarrest. Daarop benoemt hij in 1997 zichzelf tot opperbevelhebber, maar in 1998 moeten alle overgebleven Rode Khmer-leden vluchten voor het regeringsleger.

Sirima Bandaranaike (1916-2000)

Op 6 maart 1999 wordt hij vlakbij de Thaise grens gevangengenomen door het Cambodjaanse leger en naar Phnom Penh gebracht. Hij wordt aangeklaagd wegens misdaden tegen de menselijkheid. Ta Mok verkeert in slechte gezondheid en moet regelmatig het ziekenhuis bezoeken. Op 15 juli 2006 raakt hij in coma. Een week later sterft hij op ongeveer 80-jarige leeftijd in een militair ziekenhuis. Hij wordt begraven in Anlong Veng, vlak bij het graf van Pol Pot.

1960   Sirima Bandaranaike van Sri Lanka (Ceylon) wordt de eerste vrouwelijke premier ter wereld.

Jean-Marie Gantois (1904-1968)

1904   Geboorte in Waten van de Zuid-Vlaamse voorman Jean-Marie Gantois, Frans-Vlaamse voorman en priester. Hij is geboren in een Franstalig gezin en beschrijft zijn Vlaamse en Heel-Nederlandse bewustwording in zijn boek Hoe ik mijn taal en mijn volk terugvond (1942). Dat is het relaas na de feiten, want al in 1924, als de Vlaamse kringen van Frans-Vlaanderen vergaderen op de Katsberg, stellen ze Jean-Marie Gantois aan als algemeen secretaris van hun nieuwe vereniging, het Vlaams Verbond van Frankrijk.

Gantois blijft de grote bezieler van het VVF tot in 1944. Hij is de motor achter de jaarlijkse congressen en letterkundige bijeenkomsten. Bovendien is hij de redacteur van de tijdschriften die het Verbond tussen 1929 en 1944 publiceert, Le Lion de Flandre en De Torrewachter. In 1940, bij het begin van de Tweede Wereldoorlog, verbiedt de Franse overheid het VVF, maar zodra het kan (1941) zetten Gantois en zijn medestrijders de activiteiten verder.

In 1946 wordt in Rijsel het proces gevoerd tegen 16 verantwoordelijken van het Vlaams Verbond van Frankrijk en van zijn leider Jean-Marie Gantois. Ondanks een heftige perscampagne vallen de uitgesproken straffen nog relatief mee. Zo krijgt Gantois vijf jaar gevangenis, niet wegens collaboratie, maar wegens separatisme. Het zal wel nog jaren duren vooraleer de Vlaamse actie in Frans-Vlaanderen zich van deze slag herstelt.

In De Toerist, het tijdschrift van de Vlaamse Toeristenbond (VTB) verschijnt in 1953 een artikel van Testis, pseudoniem van Jean-Marie Gantois, getiteld De Vlaamse beweging in de storm. Hierin doet Gantois het relaas van de laatste jaren van het Vlaams Verbond van Frankrijk, alsook van het proces tegen het VVF na de oorlog.

In 1958 staat Gantois mee aan de wieg van De Vlaamse Vrienden in Frankrijk. Hij publiceert aanhoudend in Notre Flandre, met nog steeds de Heel-Nederlandse gedachte als rode draad. Hij overlijdt op 28 mei 1968 op zijn 63ste. Hij ligt begraven op het kerkhof van zijn geboortedorp Waten. Na zijn dood kwam de kern van zijn uitgebreide bibliotheek in het bezit van de KULAK, het Kortrijkse filiaal van de KULeuven, waar het de basis vormt van het Fonds Franse-Nederlanden.

1904   Voltooiing van de Transsiberische Spoorlijn. Voor het eerst kunnen treinen van Moskou dwars door Siberië naar Vladivostok rijden. In 1891 gaf tsaar Alexander III zijn zoon Nicolaas (die later als Nicolaas II over Rusland regeert) de opdracht om te beginnen met de aanleg van een spoorlijn van Moskou naar Vladivostok. China geeft Rusland toestemming om een deel van de lijn tussen het gebied rond het Bajkalmeer en Vladivostok door Mantsjoerije, een provincie van China, te laten lopen. De lengte van de spoorlijn is 9288 km.

Ernest Hemingway (1899-1960)

1899   Geboorte in Oak Park (Illinois) van Ernest Hemingway, Amerikaans schrijver. Hij meldt zich in 1918 als vrijwilliger bij het Italiaanse Rode Kruis, een ervaring die zijn roman A Farewell to Arms inspireert. Andere zeer bekende werken van hem zijn The old man and the sea (Pulitzerprijs 1953), For whom the bell tolls, The sun also rises, Island in the stream, To have and have not, The Garden of Eden. Hij kreeg de Nobelprijs voor Literatuur 1954. Tijdens zijn laatste levensjaren lijdt hij aan zware depressies en pleegt in 1961 zelfmoord met een geweerschot.

1847   De huisarts Hippoliet van Peene (1811-1864), zeer actief in de kring van de toneelgroep Broedermin en Taelyver, schrijft de tekst van De Vlaamse Leeuw. Karel Miry componeert de muziek. De doorbraak komt in 1848, toen het publiek, diep onder de indruk van de Februariomwenteling in Parijs en bevreesd voor een nieuwe Franse annexatie, de uitvoering ervan vraagt in de nieuwe Vlaamse Minard-schouwburg te Gent. Sedertdien is het lied geleidelijk doorgedrongen naar andere steden en gewesten en sedert 1902, bij de viering van 700 jaar Guldensporenslag, algemeen aanvaard als Vlaams nationaal lied.

Robert Burns (1759-1796)

1796   Overlijden van de Schotse dichter en liedschrijver Robert Burns (37), nationale dichter van Schotland. Hij schreef de tekst van Auld Lang Syne. Ander bekend werk van hem: Scots wha hae, The cotter’s saturday night, The twa dogs, The jolly beggars, Holy Willie’s prayer. Op zijn geboortedag 25 januari wordt Burns Night gevierd door Schotten overal ter wereld.

1773   Opheffing van de Jezuïetenorde door paus Clemens XIV. Deze ergert zich blauw aan de intriges van de orde tegen zijn persoon. Met zijn bulle Dominus ac redemptor verbiedt hij de jezuïeten. Deze vluchten naar Rusland, waar tsarina Katharina de Grote ze in bescherming neemt. De Societas Jesu wordt in 1814 in ere hersteld door paus Pius VII.