26 april. Net binnen: flamingante liberaal Albert Maertens geboren

1992   Voor heerst in 74 jaar kunnen gelovigen in Moskou openlijk en ongehinderd het orthodoxe Paasfeest vieren.

1982   Bij de instorting van een appartementencomplex in Brussel vallen 14 doden, allen van Turkse afkomst.

Hetman Pavlo Skoropadsky (1873-1945) in zijn kozakkenuniform

1945   Overlijden van de kozakkenhetman Pavlo Skoropadsky (71) in Metten (Beieren) waar hij in ballingschap leefde. Hij komt om door een Amerikaans bombardement op het klooster waarin hij toevlucht had gevonden. Skoropadsky, die een aristocraat was en een gewezen generaal in het keizerlijke leger van de tsaar, sloot zich tijdens de bolsjewistische revolutie van 1917 aan bij de Oekraïense nationale beweging. Hij vertegenwoordigt er de rechtervleugel, de conservatieven.

1945   Sovjettroepen slagen erin Berlijn te omsingelen. De Tweede Wereldoorlog nadert zijn einde.

1944   Een geallieerd bombardement op Leuven veroorzaakt grote vernielingen en 10 doden bij de burgerbevolking.

1918   Geboortedag van de legendarische Nederlandse sportvrouw Fanny Blankers-Koen, de ‘snelste huisvrouw ter wereld’. In 1948 won ze tijdens de Olympische Spelen in Londen vier gouden medailles, hoewel ze toen al dertig was. Daarnaast veroverde zij op de Europese kampioenschappen van 1946 en 1950 in totaal vijfmaal goud, verdeeld over vier verschillende onderdelen. In 1999 werd zij door de internationale atletiekfederatie IAAF gekozen tot ‘Internationaal atlete van de 20ste eeuw’.

1915   Geboorte in Aardenburg (Zeeuws-Vlaanderen) van Albert Maertens, Vlaams liberaal denker en voormalig directeur-generaal van Het Laatste Nieuws. Hij wordt in Nederland geboren, waar zijn ouders vanwege de Eerste Wereldoorlog verblijven, maar groeit op in Torhout (West-Vlaanderen). Als student rechten aan de Gentse universiteit wordt hij voorzitter van ’t Zal wel gaan (1937), voorzitter van het Liberaal Vlaams Studentenverbond (1938-1939) en medeoprichter van het tijdschrift Neohumanisme, waarin Maertens ook publiceert. Verder richt hij mee de Vereniging van Anti- fascistische Studenten op, waarvan hij ook voorzitter wordt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is hij actief in het verzet en geeft met Henri Story en Karel Poma het sluikblad De Kleine Belg uit. Na zijn arrestatie door de Duitsers in 1942 wordt hij vrijgelaten bij gebrek aan bewijzen.

Na de Tweede Wereldoorlog werkt Maertens even als substituut krijgsauditeur, maar wordt dan snel de rechterhand van Julius Hoste jr. bij Het Laatste Nieuws. Na het overlijden van Hoste in 1954 is hij tot 1985 directeur-generaal van de krant. Daarnaast oefent Maertens diverse beheersfuncties uit onder meer bij het NIR, het Nationaal Instituut voor Radio-omroep (1949-1969). Bovendien was hij in 1952 medestichter van de Economische Raad voor Vlaanderen.

Als directeur-generaal verankert Maertens de Vlaams-liberale en humanistische lijn van Het Laatste Nieuws, onder meer door de oprichting van de Stichting Het Laatste Nieuws die als onafhankelijke scheidsrechter waakt over de ideologische lijn van de krant. Hoewel hij nooit politiek op de voorgrond trad, was Albert Maertens een vormgever van het Vlaamse en sociale liberalisme. Hij had een grote invloed in onder meer de Liberale Partij, het Liberaal Vlaams Verbond en de Vlaamse cultuursector in Brussel.

In de liberale partij was hij een belangrijk figuur achter de schermen die aandacht vroeg voor de Vlaamse Beweging en wiens mening inzake de aan te trekken verruimingskandidaten bij de transformatie van PVV naar Vlaamse Liberalen en Democraten (VLD) zwaar doorwoog. Hij overlijdt in 2015 op de leeftijd van 100.

1913   Geboorte in Kiel (Schleswig-Holstein) van Sigrid Hunke, godsdienstwetenschapper en nog veel meer. Hunke studeerde systematische en vergelijkende godsdienstwetenschap, filosofie, psychologie en journalistiek in Kiel, Freiburg en Berlijn, onder meer bij Martin Heidegger, Nicolai Hartmann en Eduard Spranger bij wie ze in 1940 doctoreerde. Hunke publiceerde voornamelijk over drie thema’s: de polariteit van de geslachten en de negatieve invloed van het christendom op de man-vrouw verhouding (Am Anfang waren Mann und Frau. Vorbilder und Wandlungen der Geslechterbeziehungen, 1955 en 1987). Verder over de grondslagen

Charles Richter (1900-1985)

van Europa, als synthese van het zelfbeschikkingsrecht der volkeren en de traditionele Rijksgedachte: Das Reich und das werdende Europa. Eine europäische Ethik (1965), maar ook Vom Untergang des Abendlandes zum Anfang Europas (1989). En ten slotte over filosofie en religie onder meer: Europas andere Religion. Die Überwindung der religiösen Krise (1969) en Glauben und Wissen. Die Einheit europäischer Religion und Naturwissenschaft (1979 en 1987).

In 1985 ontvangt ze de Schillerpreis des deutschen Volkes. Ze heeft ook in Vlaanderen enkele lezingen gehouden. Sigrid Hunke overleed in 1999 op de leeftijd van 86. Ze was de moeder van de bekende historicus Hagen Schulze (1943-2014).

1900   De schaal is bekender dan de man. Geboorte in Hamilton (Ohio) van Charles Richter, Amerikaans natuurkundige en seismoloog, bekend van de Schaal van Richter om de kracht van aardbevingen mee aan te geven. Hij lanceerde die in 1935. Richter overleed in 1985 op de leeftijd van – u hebt goed geraden – 85.

1798   Geboorte in Saint-Maurice (Île-de-France) van Eugène Delacroix, Frans kunstschilder van de romantiek, bekend om zijn monumentale werken als De Vrijheid leidt het volk (1830) dat zich in het Louvre bevindt. En overigens niets met België te maken heeft.

Rouget de Lisle zingt de Marseillaise

1792   Genie-kapitein Claude Joseph Rouget de Lisle brengt voor het eerst de Marseillaise ten gehore. Hij had de Marseillaise gecomponeerd in de nacht van 25 op 26 april. Rouget de Lisle geeft het lied de titel Chant de guerre pour l’armée du Rhin (Oorlogslied voor het Rijnleger). Het is bedoeld als krijgslied in de strijd tegen Pruisen en wordt gezongen door een bataljon van Marseillaanse vrijwilligers. Zo komt het lied aan zijn naam La Marseillaise. Op 14 juli 1795 wordt het lied tot Franse nationale hymne uitgeroepen. Op 14 februari 1879 gebeurt dat nogmaals. Het heeft de bloedigste tekst van alle nationale hymnes.

Minder bekend is dat het lied in 1917 het volkslied van bolsjewistisch Rusland was. Aanvankelijk was de Marseillaise verboden in tsaristisch Rusland, omdat het als een lied van koningsmoordenaars werd gezien. Toen Rusland en Frankrijk tijdens de Eerste Wereldoorlog een bondgenootschap aangingen, werd het verbod in Rusland opgeheven. De Marseillaise raakte hierdoor bij steeds meer Russen bekend, én populair, vanwege de strijdvaardige en pompeuze melodie.

Als Lenin in 1917 vanuit Finland per trein in Sint-Petersburg aankomt, wordt bij zijn aankomst bijvoorbeeld de Marseillaise gespeeld. In 1918 wordt het volkslied van de Sovjets vervangen door de Internationale, een bekend strijdlied van de arbeidersbeweging, gecomponeerd door de Gentenaar Pierre de Geyter (1848-1932).

1711   Geboorte in Edinburgh van David Hume, Schots filosoof en historicus, grondlegger van het moderne empirisme: ‘Alle ware kennis begint met zintuiglijke ervaring’. Hij opent ook de weg voor de toepassing van de experimentele geneeskunde op mentale fenomenen. Hij overlijdt in 1776 op de leeftijd van 65.

1336   Eerste geregistreerde toeristische bergbeklimming: de Italiaanse dichter Francesco Petrarca beklimt samen met zijn broer in Frankrijk de Mont Ventoux.