26 februari. Historische dag: Franse revolutionairen tonen totalitair gelaat

Elk jaar   In Koeweit Bevrijdingsdag, waarop het einde wordt gevierd van de Iraakse bezetting in 1991.

Koeweit ontstond in de zeventiende eeuw als een klein vissersdorp. Sinds 1899 was het een Brits protectoraat. In 1961 wordt het onafhankelijk met sjeik Abdullah Al-Salim Al-Sabah als emir. Etnisch-cultureel onderscheiden de Koeweiti zich niet of nauwelijks van de Iraki. Ze zijn ook voor 90% islamitisch.

Naar aanleiding van een geschil over de inkomsten uit een olieveld, vielen op 2 augustus 1990 Iraakse troepen Koeweit binnen en werd Koeweit-Stad gebombardeerd. Waarschijnlijk omdat er veel olie op het spel stond, begon op 17 januari 1991 een geallieerde coalitie onder leiding van de Verenigde Staten een aanval op Iraakse troepen, bekend als ‘Operation Desert Storm’.

De grondoorlog duurt slechts vier dagen. Op 26 februari 1991 begint de Iraakse leider Saddam Hoessein met het terugtrekken aan van zijn troepen uit Koeweit, wat het einde van de eerste Golfoorlog betekent.

‘Bevrijdingsdag’ valt altijd op de dag na de ‘Nationale Dag’. Daardoor zijn de meeste Koeweiti twee dagen na elkaar vrij.

Mies Bouwman (1929-2018)

2018   Overlijden in Elst (Utrecht) van Mies Bouwman (88), waarschijnlijk Nederlands meest populaire televisiepresentatrice, die ook in Vlaanderen grote bekendheid genoot. Ze begon in 1951 bij de KRO als omroepster. Voor de VARA presenteert ze het programma Zoishettoevalligooknog’seenkeer (1963-64), Mies-en-scène (met ‘de stoel van Mies’), de quiz Eén van de acht, de talkshow Mies, enz. Beklijvend was ook haar presentatie van de tv-actie Open het Dorp in 1962. Ze stopte in 1993 met haar televisiewerk. Ze was tot zijn dood getrouwd met regisseur Leen Timp (1921-2013).

Wikimedia Commons/Ineke Vogel

Evert van Benthem (°1958)

2001   De Taliban vernietigt twee gigantische Boeddhabeelden in Bamiyan, Afghanistan. 

1991   In Genève, Zwitserland, wordt Nexus, de eerste webbrowser en design/html-editor, gepresenteerd door ontwerper Tim Berners-Lee. Een doorbraak in de ontwikkeling van het internet. Oorspronkelijke naam was WorldWideWeb. Vandaar www…

1986   In Friesland vindt de 14e Elfstedentocht plaats. Evert van Benthem wint voor de tweede keer op rij, in een tijd van 6.55.17 uur. Het jaar daarvoor had hij de 13e Elfstedentocht ook al gewonnen. Een onopvallende toerrijder is een zekere W.A. van Buren. Dat blijkt kroonprins Willem-Alexander te zijn die anoniem wilde deelnemen. In totaal doen 318 wedstrijdrijders en 16 999 recreanten mee.

Fernandel (1903-1971)

1971   Overlijden in Parijs van Fernandel (67), met zijn ware naam Fernand Contandin, Frans komiek en acteur. Hij werd wereldberoemd door zijn rol van pastoor in de reeks Don Camillo-films.

1952   De Britse premier Winston Churchill maakt bekend dat Groot-Brittannië over een atoombom beschikt. De Britse bom wordt met succes getest op 3 oktober 1952 nabij de kust van Australië (Monte Bello-eilanden). Groot-Brittannië werd daardoor, na de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, de derde mogendheid in de wereld die over een atoombom beschikt.

1943   Overlijden in Wassenaar (Zuid-Holland) van Willem van Es, advocaat en taalkundige. Op 18 september 1910 neemt hij deel aan het eerste Vlaams Taal- en Geschiedkundig Congres in Antwerpen, dat onder meer de aanzet betekent van een actie voor Frans-Vlaanderen. De Frans-Vlaamse pastoor Emiel Descamps (1855-1925) roept er de culturele hulp van Vlaanderen en Nederland in, een oproep die niet onbeantwoord blijft.

In 1911 gaat Van Es met Adriaan Loosjes en L. van Blommestein in Frans-Vlaanderen op verkenning. Hij legt er o.m. contact met de bekende Frans-Vlaamse priester-politicus Jules Lemire, over wie hij naderhand meer dan eens zou schrijven, onder meer in Neerlandia, het blad van het Algemeen Nederlands Verbond (ANV). Tijdens de Eerste Wereldoorlog blijft hij in nauw contact met Vlaanderen. Van Es schrijft in 1918 De Franse Nederlanden en ook De Groot- Nederlandse gedachte.

Toen Van Es in 1916 door de Nederlandse regering geroepen wordt om in Nederlands-lndië een belangrijke taak te gaan vervullen, verkiest hij in Nederland te blijven om de Vlaamse zaak verder te kunnen steunen. Met raad en daad staat hij ook de Vlamingen bij die na de oorlog wegens activisme in moeilijkheden waren geraakt. Hij werkt mee aan het cultureel tijdschrift Le Lion de Flandre, vooral met bijdragen over toponymie. Zo publiceert hij in 1940 een studie over De ondergang van het Diets in Frankrijk na de Saksisch-Frankisch-Friese nederzetting. Willem van Es, die August Borms goed kende, schreef ook nog Het geval Borms en zijn betekenis voor Nederland.

Hij was ook buiten Frans-Vlaanderen betrokken bij Heel-Nederlandse activiteiten. Zo behoorde hij tot de redactie van Dietse Stemmen, was een der voormannen van De Dietse Bond en werkte zeer trouw mee aan Dietse Gedachte. Hij heeft zich ingezet om gelden voor het Vlaams-nationalistische dagblad De Schelde bijeen te brengen en was van 1929 tot 1936 een van de mede-eigenaars. Hij was ook betrokken bij de pogingen in 1927 om geschillen tussen gematigde en meer extreme Dietsers bij te leggen. De laatste wilsbeschikking van deze vrijzinnige protestant was dat zijn asse zou worden uitgestrooid op de Kasselberg, de ‘heilige heuvel’ van Vlaanderen.

1897   Geboorte in Brugge van Herman Bossier, Vlaams journalist, schrijver en vertaler. Bossier begint in 1917 zijn studies Germaanse filologie aan de vernederlandste universiteit van Gent. Dit levert hem na de oorlog het etiket ‘activist’ op en het verbod verder te studeren. Zijn vader wordt trouwens als activist aangehouden en zijn schoenwinkel geplunderd. In 1921 wordt Herman redactiesecretaris bij het Brugsch Handelsblad.

Als voltijds redacteur bij De Standaard verhuist hij in 1930 naar Brussel. Hij wordt belast met parlementaire verslaggeving en de rubriek ‘Kunsten en Letteren’. Vanaf 1933 is hij ook correspondent voor De Tijd (Amsterdam). Bijkomend werkt hij als adjunct-directeur pers en voorlichting bij het Belgisch commissariaat voor de Wereldtentoonstelling van 1937 in Parijs en voor die in New York in 1939.

In 1940 vlucht hij met andere redactieleden naar Frankrijk, om daar verder de krant te publiceren. Na de terugkeer in Brussel schuwt hij de collaboratie en vindt vanaf 1943 een onopvallende betrekking in een overheidsadministratie. Gaston Durnez schrijft over hem: ‘Bossier was een van de opmerkelijkste figuren uit de tussenoorlogse krant, een literair en historisch geïnteresseerde speurder en pluizer zoals ik er in de journalistiek geen andere heb mogen ontmoeten’.

1794   Op het spreekgestoelte van de Nationale Conventie, de wetgevende vergadering onder de Franse Revolutie, verklaart de jakobijnse voorzitter Louis-Antoine de Saint-Just: ‘Essentieel voor een Republiek is de totale vernietiging van wat haar is tegengesteld’. Een andere uitspraak van hem was: ‘Het zijn niet de gevangenissen die vol moeten zijn, maar de kerkhoven die vol moeten liggen, want de revolutie kan enkel slagen in een zee van bloed’.