29 september. Net binnen: Rudolf Diesel overleden, motoringenieur en voorloper van Mark Elchardus

2004   Metingen geven aan dat de planetoïde (PL) 4179 Toutatis op relatief korte afstand (minder dan 4 maanafstanden) de aarde zal passeren. De diameter van de planetoïde is 4,6 x 2,4 km. PL4179 hoort tot de groep aardscheerders, planetoïden die de baan van de aarde kruisen of zeer dicht naderen.

1984   Overlijden in Leuven van Marnix Gijsen, schrijversnaam van Jan-Albert Goris, Vlaams schrijver, ambtenaar en diplomaat, onder meer Belgisch ambassadeur in Washington.

1975   De Amerikaanse zanger Jackie Wilson krijgt tijdens een concert een hartstilstand. Hij valt bij het liedje Lonely Teardrops voorover op zijn hoofd en belandt voor negen jaar in coma.

1968   Eerste uitzending van de Fabeltjeskrant op de Nederlandse televisie. Zie Vandaag van 29 september 2022.

1957   De kernramp Chelyabinsk-40: een opslagtank met zwaar radioactief materiaal van het Russische plutoniumproductiecomplex Chelyabinsk-40 in de Oeral komt tot ontploffing. Ruim 1000 vierkante kilometer in de buurt van het complex moet ontruimd worden. In 1988, na de ramp van de op 26 april 1986 ontplofte kerncentrale bij Tsjernobyl, geeft de Russische overheid pas openheid van zaken over de gebeurtenissen van 1957. De stad Ozjorsk die 10 km van het nucleaire complex ligt, behoort tot een van de gesloten steden van MinAtom (het Russische Ministerie van Atoomenergie). Ze ligt op meer dan 1800 km van Moskou, richting Kazachstan.

1954   Bij een busongeluk in de Limburgse plaats Valkenburg komen 18 mijnwerkers uit de Waalse dorpjes Grâce – Berleur en St Nicolas om het leven. Op een steile helling werkten plots de remmen niet meer.

Antoon Picard (1884-1949)

1949   Overlijden in Grimbergen van Antoon Picard (65), broer van Hendrik en Leo Picard. Aan het Koninklijk Atheneum in Antwerpen is hij al vanaf 1905 lid van de Vlaamse Bond en redactielid van De Goedendag. In Gent, waar hij geneeskunde studeert, komt hij onder invloed van professor Julius Mac Leod en engageert zich in de bond Ter Waarheid die niet enkel Vlaamsgezind is, maar ook sterk antiburgerlijk, deels anarchistisch, deels socialistisch. Picard zet zich in voor de vernederlandsing van de Gentse Rijksuniversiteit, vestigt zich als huisarts en sluit einde 1911 aan bij de Liberale Volkspartij van Antwerpen.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog stapt Antoon Picard in het activisme. Begin maart 1916 was Picard, samen met zijn zuster Gabrielle, Marten Rudelsheim, Adelfons Henderickx en anderen, betrokken bij de oprichting van de Antwerpse afdeling van Volksopbeuring. Hij wordt in Gent tot hoogleraar in de topografische anatomie benoemd (1916-1918). Hij wordt ook lid van de Raad van Vlaanderen, maar neemt op het einde van de bezetting gedesillusioneerd ontslag. Samen met Alfons van Roy en Albert van den Brande leidt hij in Gent de Vlaams-Nationale Partij.

Begin november 1918 wijkt Picard uit naar Nederland en legt daar in Leiden opnieuw zijn examens geneeskunde af. De knappe Picard wordt haast onmiddellijk benoemd tot hoogleraar aan de medische hogeschool van Soerabaja in Nederlands-Indië. In 1927 keert hij naar Vlaanderen terug en neemt zijn artsenpraktijk in zijn geboortestad weer op. Hij zetelt van 1932 tot 1938 voor het Vlaams Front in de Antwerpse gemeenteraad. Tegelijk is hij actief in de Volksuniversiteit Herman van den Reeck en nauw betrokken bij allerlei Vlaamse initiatieven in de medische sector. Zo is hij in 1927 medeoprichter van het Vlaamse Kruis en bestuurslid van het Algemeen Vlaams Geneesherenverbond (AVGV).

Tijdens de Tweede Wereldoorlog stapt Picard met verscheidene leden van zijn gezin in de collaboratie. Ondertussen was hij voorzitter van het AVGV en bestuurslid van de Orde van Geneesheren. In 1944 wijkt hij uit naar Duitsland, maar keert in 1945 in slechte gezondheidstoestand terug.

Lech Wałęsa (°1943)

In de gevangenis wordt hij slecht verzorgd en gaat hij verder achteruit. Hij overlijdt in 1949 in het Sint-Alexiusgesticht te Grimbergen.

1943   Geboorte in Popowo van Lech Walesa, Pools arbeider, syndicalist en staatsman. Deze scheepswerfelektricien van de Lenin-werf in Gdansk is de initiatiefnemer en de eerste voorzitter van de vakbond Solidarnosc. Voor zijn vreedzame inzet voor de Poolse arbeiders krijgt Walesa in 1983 de Nobelprijs voor de Vrede. In 1990 wint hij de eerste naoorlogse democratische verkiezingen in Polen en wordt president tot 1995. Tijdens zijn ambtstermijn gaat Polen over van een communistisch naar een democratisch staatsbestel en van een centraal geleide economie naar een markteconomie.

Pé Hawinkels (1942-1977)

1942   Geboorte in Hoensbroek (Nederlands Limburg) van Petrus, zeg maar Pé Hawinkels, zeer getalenteerd schrijver, dichter en literair vertaler. Hij maakt vooral naam als uitstekend Nietzsche-vertaler. Aan zijn carrière komt een onverwacht einde door een hartaanval: hij overlijdt in 1977 te Nijmegen (Gelderland), pas 34. In Nijmegen is een straat naar hem genoemd.

1929   De turnbond Vlaams-Nationale Blauwvoetbond wordt opgericht, als politiek antwoord op het Franstalige overwicht in de liberaal georiënteerde Belgische Turnbond (gesticht in 1865), in de Katholieke Turnbond van België (1892) en in de Socialistische Turnbond van België (1904).

1913   Overlijden op de Noordzee tijdens de overtocht naar Engeland van Rudolf Diesel (55), Duits automobielpionier, uitvinder van de dieselmotor. Weinig geweten is dat hij ook een theoreticus van het solidarisme was. In 1903 publiceerde hij zijn boek Solidarismus: Natürliche wirtschaftliche Erlösung des Menschen (Solidarisme: natuurlijke economische redding van de mens). Hij vond zelf: ‘Dat ik de dieselmotor heb uitgevonden is allemaal leuk en aardig, maar mijn belangrijkste prestatie is dat ik het sociale vraagstuk heb opgelost’. Het boek werd in 2007 heruitgegeven bij Maro-Verlag in Augsburg. Het gemeenschapsdenken van Mark Elchardus (Reset) heeft er op het vlak van de principes en ideologische uitgangspunten veel van weg…

1829   Het gereorganiseerde politiekorps van Londen gaat aan de slag. Het wordt bekend als Scotland Yard. Het korps is zo genoemd naar de locatie van zijn hoofdkwartier. Dat stond op de plaats van een middeleeuws paleis waar vroeger leden van de Schotse koninklijke familie verbleven als ze in Londen op bezoek waren.

1591   Overlijden in Parijs van Willem Boreel, baron van Vreendijke, diplomaat. Hij was geboren in Middelburg (Zeeland) uit een Gentse familie. Hij wordt advocaat van de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC). In 1619 reist hij naar Londen om geschillen met de Engelse East India Company op te lossen. Als pensionaris (raadsman) van Amsterdam vervult hij vanaf 1627 vele buitenlandse missies. Zo voert hij tussen 1639 en 1641 besprekingen met Denemarken over de verhoging van de scheepstol op de Sont, in het Deens Øresund, de zeestraat die de Noordzee verbindt met de Oostzee. Boreel reisde in Klein-Azië, Syrië en Palestina, en bracht waardevolle boeken en handschriften mee naar huis. In 1644 probeert hij koning en parlement te verzoenen. Van 1649 tot zijn dood in 1668 is hij ambassadeur in Parijs. Hij overlijdt er op de leeftijd van 77.