30 maart. Net binnen: Vincent van Gogh geboren

Elk jaar   In Vlaanderen en Nederland Grote Rekendag. Het is een dag voor alle basisscholen in Nederland en Vlaanderen die helemaal in het teken staat van rekenen.

1973   De laatste Amerikaanse militairen vertrekken uit Vietnam en Noord-Vietnam laat – conform de afspraken – 590 Amerikaanse krijgsgevangenen vrij.

Cécile Dion (°1968)

1968   Geboorte in Charlemagne, bij Montreal (Quebec) van Celine Dion, Canadese zangeres. Bekende nummers van haar zijn: Because you loved me, Think twice, Single of the year, Tell him, That’s the way it is, My heart will go on, A new day has come, Goodbye’s (the saddest word), I drove all night. Ingehuurd door Zwitserland won ze in 1988 het Eurovisie Songfestival met Ne partez pas sans moi. Ze trouwde in 1994 met haar manager René Angélil (1942-2016), die vlak voor zijn 74ste verjaardag overleed aan een hartaanval.

1945   In De Nieuwe Standaard (voorloper van de naoorlogse De Standaard) verschijnt de eerste aflevering van de strip Rikki en Wiske (voorloper van Suske en Wiske) van Willy Vandersteen (1913-1990).

Ageeth Scherphuis (1933-2012)

1933   Geboortedag in Zaandam (Noord-Holland) van Ageeth Scherphuis, omroepster, presentatrice en journaliste. Ze was een AVRO-televisiepionier en behoorde tot de eerste populaire gezichten op de televisie in Nederland en ook in Vlaanderen. In 1967 werd ze de eerste Nederlandse omroepster die werd uitgezonden in kleur. Het meest bekend werd ze door tv-kinderseries als Tinkeltje en Varen is fijner dan je denkt (1957), naast programma’s als Ot…. en hoe zit het nou met Sien?, Uitkijk (VARA). Ze was vanaf 1982 journaliste bij ‘Vrij Nederland’ en schreef van 1979 tot 1983 in het vrouwenopinieblad ‘Serpentine’. Zaandam. Ze overleed in 2012 op haar 79ste.

1900   De Nederlandse Tweede Kamer neemt de ‘leerplichtwet’ aan: kinderen van 6 tot 12 jaar worden verplicht tot het volgen van onderwijs. De wet treedt in werking op 1 januari 1901. In latere jaren zou de leerplicht worden verlengd. In België is het voor een gelijkaardige wet wachten tot in 1914

1867   De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken William H. Seward (1801-72) koopt het schiereiland Alaska van de Russische tsaar voor 7,2 miljoen dollar. Dit wordt in de VS aanvankelijk een ‘miskoop’ genoemd (‘Seward’s folly’) maar het bleek een koopje, alleen al vanwege de rijke voorraden delfstoffen.

Lucien Jottrand (1804-1877)

1855   Nadat de katholieke volksvertegenwoordiger Pierre de Decker een katholiek-unionistische regering heeft gevormd, dringen de Vlaamsgezinde pers en zijn flamingantische vrienden bij hem aan om zijn vroegere Vlaamsgezinde verklaringen en die van zijn partij in daden om te zetten. In de zomer van 1855 belooft hij een Commissie te benoemen om het ‘Vlaamse vraagstuk’ te onderzoeken. Om onbekende redenen bleef het Koninklijk Besluit nog een jaar uit, tot 27 juni 1856 uit, en de installatie tot 8 oktober.

Onder de negen leden waren er zeven vooraanstaande flaminganten, strijders van het eerste uur: Hendrik Conscience, Jan-Baptist David, Frans H. Mertens, Frans Rens, Ferdinand A. Snellaert, Eugeen E. Stroobant en Michiel van der Voort. Bij hen waren twee sympathisanten toegevoegd met meer politieke ervaring: de gewezen katholieke volksvertegenwoordiger Guillaume J. de Corswarem uit Limburg en de Waal Lucien Jottrand (1804-1877), flamingant, Heel-Nederlander en pleitbezorger voor het algemeen stemrecht.

1853   Geboorte in Zundert (Noord-Brabant) van de schilder Vincent van Gogh. De erkenning kwam pas na zijn dood, hij wordt nu gezien als één van de grote schilders van de 19de eeuw. Schilderde in Drenthe, daarna in Antwerpen. Van Gogh woonde en werkte daar op een kleine kamer aan de Lange Beeldekensstraat. Gedurende zijn korte verblijf in Antwerpen kwam Van Gogh onder de indruk van de Japanse prenten en houtsneden, die hij zag bij antiquairs en in boekhandels. In die periode schilderde hij onder meer Kasteel Het Steen, Onze-Lieve-Vrouwekerk, De Grote Markt.

Hij bezocht de musea en kerken in Antwerpen, waar meesterwerken van grote Vlaamse meesters hingen. In feite had hij echter maar één doel: een zoektocht naar vrouwelijk schoon, de manier waarop deze grote meesters vrouwen uitbeeldden. Hij beschreef dit ‘vrouwelijk vlees’ in onbedekte wulpse termen in brieven aan zijn broer Theo. In januari 1886 liet hij zich inschrijven aan de Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen, maar hij hield het er geen drie maanden vol.

Na een kort verblijf in Parijs verhuisde hij in 1888 naar Arles in de Franse Provence. Maar ook daar bleef hij een labiele, onzekere en vaak depressieve man met een tragisch eenzaam leven. Bekende werken van hem zijn De aardappeleters, De zonnebloemen, De brug, De stoel en de pijp, Slaapkamer in Arles en talrijke zelfportretten. In 1890 beroofde hij zich van het leven met een pistool.

Op 2 juni 1973 werd in Amsterdam het Van Gogh Museum geopend. De werken van de tijdens zijn leven miskende van Gogh gaan nu astronomische prijzen op de internationale kunstveilingen. Op de verjaardag van zijn geboorte, 30 maart dus, werd in 1987 het schilderij Stilleven, vaas met vijftien zonnebloemen verkocht voor 39,9 miljoen dollars. Men dacht dat dit een recordbedrag was voor een schilderij van Vincent van Gogh, maar zijn Portret van Dr. Gachet werd op 15 mei 1990 door papiermagnaat Ryoei Saito gekocht voor 82,5 miljoen dollars. Het schilderij zou samen met de eigenaar gecremeerd zijn. In 2007 duikt het schilderij echter weer op bij de Oostenrijkse fondsmanager Wolfgang Flöttl.

1624   Dertig Zuid-Nederlandse families schepen in voor de Nieuwe Wereld. Het is de tweede reeks die vertrekt. Acht families vestigen zich definitief op het eilandje dat we nu Manhattan noemen en achttien anderen zetten hun reis verder, stroomopwaarts de Hudson, richting binnenland. Het eiland Manhattan werd van de Indianen afgekocht voor zestig florijnen en ze gaven het de naam Nieuw-Vlaanderen. Tot deze acht families behoorde Philippe Maton uit het Frans-Vlaamse Toerkonje (Tourcoing). Later kwamen nog andere Vlamingen uit Rijsel zich bij hen voegen. Toen in 1652 een groot aantal Noord-Nederlanders overkwamen, werd het eiland herdoopt in Nieuw-Amsterdam. Nog later, in 1664, maakten Engelsen zich meester van Nieuw-Amsterdam en gaven het ook de nieuwe naam New York, ter ere van de broer van hun koning Karel II.

1640   In Antwerpen overlijdt de schilder Pieter Pauwel Rubens, wereldberoemd barokkunstenaar en diplomaat in dienst van de Spaanse belangen.

1492   Ferdinand en Isabella van Spanje, die de geschiedenis ingingen als de Katholieke Koningen, tekenen een decreet dat alle joden uit Spanje verbant, tenzij ze zich bekeren tot het katholicisme.

991   Tijdens de slag bij Laon valt hertog Karel, de laatste Karolinger, in handen van de Franse koning Hugo Capet. Karel van Neder-Lotharingen was de laatste hoop van het op onze bodem ontstane Frankische vorstenhuis.