Abdiceren is hot …

Zo, Juan-Carlos de politieke zoon van ‘il Caudillo de España’ Francisco Franco treedt terug van de troon. Z’n opa, Alfonso XIII, deed het hem voor in 1941. Die verbleef op dat moment al tien jaar in ballingschap in Rome nadat hij Spanje ontvluchtte voor de republikeinen. Franco maakte definitief komaf met de Spaanse republiek in 1939, met hulp van de Duitsers.

‘Abdicatie’ = de ‘royal selfie’

Het lijkt als het ware een rage bij de Europese monarchieën. ‘Abdicatie’ is de ‘selfie’ van koninklijk Europa. De trend werd ingezet door de Nederlanders. Beatrix zette, in 2013, eigenlijk een Hollandse traditie (drie keer voor haar) verder en Willem-Alexander mocht haar plaats innemen. De volgende in de rij was de grootste verrassing. In het laatste absolute vorstendom nam paus Benedictus XVI, eveneens in 2013, afstand van de stoel van Sint-Petrus. De laatste ‘zuivere abdicatie’ (zonder tegenpausen en schisma’s) dateert van de 13e eeuw. Albert II der Belgen deed, ook in 2013, gewoon wat zijn vader deed in 1951. Hoewel, Leopold III abdiceerde in (zacht uitgedrukt) ongemakkelijker omstandigheden en Boudewijn werd noodgedwongen koning. Hij was 21 toen hij de troon besteeg (na twee jaren dienst als koninklijke prins), Filip 53. In Zweden, de ‘modelmonarchie’ voor vele Vlaamse politici, luidt de roep om het terugtreden van Carl-Gustav steeds luider, maar prinses Victoria zal moeten wachten. Vader vindt het nog te plezant.

De eeuwige prins

En dan is er nog de pineut van de Europese royals. Charles, prins van Wales, is de oudste (66) en langst wachtende troonopvolger van Europa (hij werd op zijn tiende officieel benoemd tot kroonprins). Nochtans kreeg de man begin dit jaar meer taken doorgeschoven, zodat z’n moeder het rustiger aan kan doen. Maar reken er niet op dat ze haar troon zal afstaan. Dat vermoeden is gebaseerd op verschillende redenen. Ten eerste is Elizabeth de laatste monarch die ‘bij gratie Gods’ regeert en naar verluidt neemt ze dit ernstig. Ten tweede wachten de politici niet op een wissel van de wacht. De dame geniet een te groot respect, omdat ze als vorstin al 62 jaar een foutloos parcours rijdt. De Diana-crisis bleek slechts een emotionele oprisping. Het derde argument is haar volstrekte neutraliteit. Het feit dat in het Schotse referendum de monarchie zelfs niet ter discussie staat (het ‘ja-kamp’ gaat voor een personele unie tussen Schotland en de rest van het VK) is vooral haar verdienste.  In de jaren ’80 werd er druk gespeculeerd over haar houding tegenover het beleid van Margaret Thatcher. Steunde ze het of vond ze het affreus? Niemand kon en kan het zeggen. Hetzelfde met Tony Blair of heden David Cameron. De monarchie staat bij geen enkele grote partij ter discussie.

Charles daarentegen kan het niet laten om te pas of te onpas zijn persoonlijke gedachten bekend te maken, zeer tot de ergernis van de politiek. Het huwelijk met Camilla ligt ook nog altijd slecht bij de Britten. Verschillende commentatoren hopen stiekem op een sprong van Elizabeth naar kleinzoon William, over Charles heen. Maar dat botst tegen de in Groot-Brittannië o zo belangrijke tradities. De sterkte van Elizabeth II blijkt ook de zwakte van de Windsors te zijn, want is er iemand die het beter zal doen? Zal de volgende ‘King’ (Charles of William) de grandeur van de huidige vorstin nog kunnen aanhouden, laat staan verantwoorden? De kans is groot dat Elizabeth neigt naar die andere Elizabeth, de wijlen ‘Queen Mother’, die 101 werd. Tegen die tijd is Charles er zelf 79, reeds ver over de Britse pensioenleeftijd van 67. Of zal ze dan toch zwichten voor de ‘changing times’?

Foto: (c) Reporters